Nieuwe kloof in de landbouwsector?

Kringlooplandbouw is de laatste periode een veelbesproken onderwerp. Sommigen zien kringlooplandbouw als een nieuw thema en anderen zien het als het zoveelste thema waarmee we aan de slag moeten. Maar, is dit onderwerp wel zo nieuw en moeten we hiermee aan de slag, of zijn de eerste stappen al gezet?

Onlangs werd ik gevraagd om bij een studieclub een inleiding te houden over het thema 'kringlooplandbouw'. Daarbij werd mij ook gevraagd om praktijkvoorbeelden te noemen, waarbij ook de economische voordelen duidelijk waren. Wat mij opvalt bij dit soort onderwerpen, is dat er altijd een bepaalde weerstand is bij enkele boeren. Al kan ik mij deze houding enigszins voorstellen, omdat er de afgelopen jaren veel onduidelijkheid was, bijvoorbeeld over de regelgeving rondom fosfaat en grondgebondenheid.

De wereld verandert
Toch vind ik het jammer dat dit de houding van veel boeren is. De wereld verandert constant en hierdoor verandert de maatschappij en de wensen en eisen die zij stellen aan bijvoorbeeld de landbouwsector. Door deze veranderingen, moet jij als ondernemer eveneens veranderen; mits je in de toekomst nog ondernemer wil zijn.

In mijn ogen is dit echter niets anders dan op zoek te gaan naar nieuwe kansen en uitdagingen en deze aan te pakken. Hierdoor verander je mee met de eisen en wensen van de consument, waardoor je de toekomst van jouw bedrijf zeker kan stellen. Belangrijker nog: dit kan financieel flinke voordelen opleveren: denk aan thema’s als de levensduur bij melkkoeien, het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, het antibioticagebruik, de energiebesparing en het kunstmestgebruik. Het zijn onderwerpen waarbij de maatschappij vaak met kritische ogen naar de landbouw kijkt.

Moet je hier iets mee als boer? Ik denk van wel. Door hier actief mee aan de gang te gaan, laat je zien dat je weet wat er speelt in de wereld en dat je daar rekening mee houdt. Maar, belangrijker is dat je hier als bedrijf veel geld mee kan verdienen en/of besparen. Al is bij alle bovenstaande onderwerpen technisch goed boeren de belangrijkste randvoorwaarde om geld te verdienen of te besparen.

Kringlooplandbouw
Op deze wijze werkt het in mijn ogen ook met kringlooplandbouw. Als je technisch goed boert, dan kan dit veel voordelen opleveren. Zo kan goed ruwvoer ervoor zorgen dat je minder krachtvoer nodig hebt. En dat wat je nodig hebt, zou je vervolgens zelf of in de regio kunnen laten telen. Dit is iets waar je als veehouder vandaag de dag al mee kan beginnen.

Dat geldt ook voor de akkerbouw: door de bodemvruchtbaarheid op 1 te zetten en hier ook naar te handelen met je bemestingen en bewerkingen, zal dit voor hogere opbrengsten en minder kosten zorgen. Het klinkt bijna vanzelfsprekend, maar toch is de praktijk anders. Zo wordt het ontvangen van een hogere prijs voor varkensmest vaak belangrijker gevonden dan het ontvangen van de juiste meststof; die levert minder geld op bij de aanvoer, maar is wel beter voor de bodem en het gewas.

Elke boer
Kringlooplandbouw zie ik dan ook als een onderwerp waar elke boer mee aan de gang moet. Dat de visie van minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) nog niet volledig is ingevuld, biedt dan ook vooral kansen. Er zijn immers zeker nog wat hobbels te nemen voordat er goed aan de slag gegaan kan worden met kringlooplandbouw: denk aan de mestwetgeving, die een samenwerking tussen de akkerbouw en de veehouderij in de weg kan staan.

Dat sommigen kringlooplandbouw niet vanzelfsprekend vinden, baart mij zorgen; zonder kringloop is er volgens mij geen landbouw mogelijk, maar dat lijken we soms te vergeten. Het invullen van een hulpmiddel, zoals de Kringloopwijzer, wordt dan soms al gezien als het toepassen van kringlooplandbouw. Ik hoop dat deze boeren de aankomende tijd actief aan de slag gaan met dit thema en hun weerstand omzetten naar energie om winst voor hun bedrijf te behalen. Alleen dan kunnen we voorkomen dat er naast de beruchte kloof 'boer-burger' een nieuwe kloof gaat ontstaan: de kloof 'boer-kringloop'.

Ramon Klaassens

Ramon Klaassens is eigenaar van Klaassens Advies in Winschoten. Met het verzorgen van gastlessen, presentaties en columns hoopt Ramon boeren te prikkelen om kritisch naar het eigen bedrijf te kijken.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.