Eindelijk weer een minister van Landbouw

Excellentie, als deze column verschijnt, staat het nieuwe kabinet Rutte III in de steigers. En jawel eindelijk hebben we weer een minister van Landbouw. Het is een goede zaak om ook in Nederland weer over een boegbeeld voor de boeren en tuinders te beschikken.

De in het buitenland veelgeprezen Nederlandse landbouw, wordt in eigen land ondergewaardeerd. De landbouw is drager van het cultuurhistorisch landschap en van de daarbij behorende natuurwaarden. In Nederland worden echter (volgens mij als enig land ter wereld) hele polders onder water gezet om exotische soorten, zoals de zee- en visarend, te lokken.

Nieuwe natuur
Hoe imposant deze vogels ook zijn, ze komen overal ter wereld voor en de inheemse vogels (de steen- en kerkuilen), de 'gewone' akker- en weidevogels (de kievit en de grutto) en de boerderijvogels (mussen en zwaluwen) worden verdreven. De nieuwe natuurgebieden worden bevolkt door uitgezette exotische paarden, buffels, runderen en herten die, als ze niet bijgevoerd worden, ‘s winters van de hongerdood mogen sterven.

Met de 'nieuwe' natuur worden bestaande natuurwaarden de nek omgedraaid. Tegelijkertijd wordt de veehouderij, ondanks alle dierenwelzijnseisen, beschimpt en afgedaan als (op zijn zachtst gezegd) dieronvriendelijk. Zelfs de grondgebonden landbouw blijft niet buiten schot. Ik durf te stellen dat de koeien in Nederland het nog nooit zo goed hebben gehad.

Veehouderij in Nederland
Dat geldt helaas niet voor de veehouders, die amper het hoofd boven water kunnen houden. Dit omdat zij hun bedrijf gedwongen moeten inkrimpen, als gevolg van de fosfaatregelgeving. De fosfaatrechten zijn niet in het leven geroepen als middel voor de fosfaatbelasting, maar om de stikstofbelasting van het grondwater te sturen. Die voldoet vrijwel overal aan de Europese norm, maar toch. Een aantal suggesties geef ik u graag mee.

Allereerst; voer geen fosfaatrechten in. Dat fosfaatplafond is fictief, er wordt mest geëxporteerd die niet op Nederlandse bodem terecht komt. Grondgebondenheid dient een uitgangspunt te zijn. Daarbij zou ook de akkerbouwgrond gerekend kunnen worden, die de mest ontvangt of het voedergewas teelt. Verhoog de gebruiksnormen. Het is van de gekke dat wij volgens de mestboekhouding minder mineralen mogen aanvoeren, dan de gewassen nodig hebben.

De bodem verschraalt en we staan letterlijk met lege handen. Het op peil houden van het organische stofgehalte wordt beperkt door de fosfaatnormen. Maak die fosfaatrechten, als ze er toch komen, in ieder geval niet verhandelbaar. Dan verdwijnt er weer geld uit de sector, zoals dat ook bij het melkquotum (achteraf ook nog ten onrechte) is gebeurd. Leg geen plafond op met terugwerkende kracht en pas geen korting toe bij bedrijven die in het geheel niet bijgedragen hebben aan de problematiek.

Geef ze weer een toekomst
Kortom: leg in Brussel, met kracht van argumenten, uit dat er geen probleem is en geef de veehouders weer een toekomst. Ik wens u veel wijsheid, met name ook om een samenhangend beleid op het gebied van pacht en bodemgebruik tot stand te brengen. 

Piet van der Eijk

Piet van der Eijk was van 2012 tot begin 2019 de voorzitter van de Bond van Landpachters en Eigen Grondgebruikers (BLHB). Daarnaast heeft hij een akkerbouwbedrijf in polder de Biesbosch in het buitengebied van het Eiland van Dordrecht.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.