Bijzonder beheer bij de bank. Is dat einde bedrijf?

Het bedrijf van de melkveehouder waar ik deze week was, is door zijn bank bij Bijzonder Beheer ondergebracht. Samen met zijn zoon, die deels een baan heeft, melkt hij met robots zo'n 180 koeien in knappe gebouwen. Er is flink grond, de grootste helft in eigendom.

Hij is een gewaardeerde relatie van de bank. Als er wat te doen is, wordt hij steevast uitgenodigd. Hij liet jarenlang goede cijfers zien en groeide, achteraf bezien, te snel en kwam in de knel. Geconfronteerd met lagere melkprijzen en problemen van technische aard, vielen de resultaten tegen. De rekening courant liep vol, de rekeningen stapelden op en hij kon de afgelopen paar jaar niet aan alle verplichtingen voldoen.

Het stemt hem somber. Hij zegt: "ik ben veel te zwaar gefinancierd, het wordt niks meer en dit is het einde van mijn bedrijf." Een begrijpelijke reactie als je al een tijd met forse financiële tegenwind aan het zeilen bent. Maar de soep wordt niet altijd zo heet gegeten als hij wordt opgediend.. Bijzonder Beheer is in de meeste gevallen niet het einde. Het is wel noodzakelijk dat de ondernemer bereid is heldere maatregelen te nemen, zelf in de spiegel te kijken en altijd goed te blijven communiceren met de bank.

Doorgaan, maar even anders
Met de specialist Bijzonder Beheer moet de melkveehouder gaan werken aan een financieel gezonde toekomst. In zo'n bespreking kom je tot constructieve en waarschijnlijk pittige discussies. Beide kanten kunnen hun zorgen uitspreken en dan komt er ruimte voor verwachtingen en afspraken voor de toekomst.

Het is erg belangrijk dat in deze fase de melkveehouder en de bank hetzelfde belang behouden. Dat is continuïteit van het bedrijf. Doorgaan dus, maar wel even anders. Wanneer in dit proces de communicatie niet goed gaat of de verwachtingen liggen te ver uit elkaar, kan het belang van de bank een andere worden dan die van de ondernemer.

In korte tijd moeten maatregelen worden genomen. Denk bijvoorbeeld aan alleen echt noodzakelijke vervangingsinvesteringen voor een bepaalde periode en geen uitbreiding. Ook de bedrijfsvoering, bijvoorbeeld in de melkopbrengst en de voer- en diergezondheidskosten, moet kritisch worden bekeken en bijgestuurd. Alles vastleggen in een verbeterplan naar de bank, waarbij duidelijk moet worden gemaakt dat - gelet op de omvang van de problematiek en vooral de matige gang van zaken in de sector - geen wonderen moeten worden verwacht.

Ik doe het op mijn manier
Toch geeft de status van Bijzonder Beheer een knauw aan het zelfvertrouwen van de ondernemer. "Zeg eens eerlijk, vindt je mij een slechte boer? Want dan wil ik dat je het zegt." De melkveehouder is zeker geen slechte ondernemer. Samen stellen we vast dat hij te veel tegelijk wilde. Vergelijk het met de Hema: een heel mooi bedrijf met flink te veel financiering.

De maatregelen uitvoeren om uit Bijzonder Beheer uit te komen, zijn niet te onderschatten. Het is een taai verhaal. Als ze niet goed genoeg worden, uitgevoerd (bijvoorbeeld onder het mom van 'ik doe het altijd al op mijn manier'), kan het deels verkopen van grond aan de orde komen. Zeker nu geldt: half werk is geen werk.

Maar als je ervoor gaat, kan er licht aan het einde van de tunnel komen. Veranderingen, verbeteringen durven doorvoeren, dat is waar het om gaat. De financiële rapportage moet goed op orde zijn en blijven. Dan zie je direct hoe het bedrijf er voor staat. Charles Darwin zei het 100 jaar geleden al: "het zijn niet de sterkste die overleven en ook niet de meest intelligente, maar zij die het beste reageren op veranderingen."

Bijzonder Beheer, een nieuwe start
Door de juiste keuzes te maken en de zaak gestructureerd en doortastend aan te pakken, kan het zelfvertrouwen groeien. En kunnen de mensen van Bijzonder Beheer meer ontspannen optreden. Discussies blijven, maar over het geheel genomen kom je in een positievere sfeer. Als de resultaten blijvend verbeteren, kan Bijzonder Beheer worden verlaten.

Om allerlei redenen kan een onderneming in Bijzonder Beheer terecht komen. Denk aan uit de hand gelopen investering, dierziekten of plotseling teruglopende omzet. Het kan iedere ondernemer overkomen en het is geen schande. In veel gevallen komt een bedrijf zelfs sterker uit de strijd. Dan is Bijzonder Beheer geen einde boerderij, maar juist een nieuwe start.

Peter Pals

Peter Pals is ondernemer bij Farmers Funding & Advies en groeide op op een boerderij. Vanuit zijn boerenhart heeft hij besloten een onderneming op te bouwen voor bedrijfskundige, financiële - en fiscale advisering van agrarisch ondernemers.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.