Renteswaps: dit jaar een aanbod of toch niet?

Volgens de laatste berichten lukt het Rabobank en ABN Amro niet alle compensatiebrieven aan de gedupeerde swapklanten vóór het einde van het jaar te versturen. Bij Rabobank zal 33% van de swapklanten pas in de loop van 2019 een definitief aanbod op basis van het Herstelkader ontvangen.

ABN Amro heeft aangegeven op een kleine uitloop te rekenen. Ondanks de eerdere toezeggingen van banken zullen er nog steeds swapklanten moeten wachten tot volgend jaar voordat hun dossier is afgerond. De deadline van eind dit jaar wordt door de banken niet gehaald.

De stand van zaken tot nog toe
Rabobank en ABN Amro hebben volgens hun website elk tot nog toe circa 3.500 definitieve aanbiedingen verstuurd. Dit is een beperkt deel van alle brieven die verstuurd moeten worden. Rabobank geeft aan dat zij ruim 10.000 stuks te versturen heeft. De klanten die dit jaar nog geen definitief aanbod ontvangen, zullen volgens de bank voor het einde van dit jaar nog wel een volledig voorschot krijgen.

Bij ABN Amro gaat het in totaal om circa 7.000 aanbiedingen. ING heeft al aangegeven dat zij dit jaar alle klanten een compensatieaanbod zal doen. De overige banken (Van Lanschot, Deutsche Bank en Volksbank) zouden al klaar zijn met het versturen van de aanbiedingsbrieven.

Definitieve afwikkeling van swapdossier
Sommige klanten denken dat het voorschot dat zij hebben ontvangen (of nog krijgen) gelijk is aan het definitieve aanbod. Dit hoeft echter niet zo te zijn. Het definitieve aanbod is waar het om gaat. Voor swapklanten is het van belang zich goed te realiseren dat het hierbij gaat om de definitieve afwikkeling van hun renteswapdossier. Het definitieve aanbod hoort te kloppen met waar de swapklant op basis van het Herstelkader recht op heeft.

Banken geven zelf ook aan dat de swapklanten de brief met de uitkomst van de herbeoordeling goed moeten controleren en zo nodig advies moeten inwinnen. Het is dan ook belangrijk om de aanbiedingsbrief kritisch door te nemen en niet zomaar te tekenen; met name als het gaat om de gebruikte gegevens bij de totstandkoming van een aanbod zijn in de praktijk al diverse fouten ontdekt. Kennelijk omdat de bank niet alle dossiers goed op orde heeft.

Rabobank zet weigerachtige houding door
In mijn vorige blog heb ik kritiek geuit op de handelswijze van Rabobank bij het verstrekken van definitieve aanbiedingen. Diverse dossiers worden afgedaan met de mededeling dat de bank geen specificatie verstrekt, maar het aanbod wel in een persoonlijk gesprek wil toelichten. Opvallend is dat zelfs eigen medewerkers van Rabobank hun onvrede uiten over het feit dat zij informatieverzoeken van klanten moeten afwimpelen.

De specificaties zijn immers bij hun eigen renteswapafdeling voorhanden en kunnen met een druk op de knop worden verstrekt. Deze handelswijze wekt bovendien argwaan; want als er niets te verbergen valt, dan kan de bank toch volledige inzage geven in de berekening. De collega-banken van Rabobank kunnen dit wel, waarom Rabobank dan niet?

Ondanks dat hierom is verzocht, geeft de Auroriteit Financiële Markten (AFM) geen gehoor aan het verzoek om de bank te verplichten inzicht te geven in de berekening van de compensatie-onderdelen van het aanbod. Dit terwijl de AFM erop zou moeten toezien dat de banken transparant te werk gaat. Zoals ik eerder al heb aangegeven heeft de renteswapklant recht op inzicht in de totstandkoming van de berekening.

In het Herstelkader is vermeld dat het aanbod vergezeld moet gaan van een bijlage waarin 'de componenten van de berekening' zijn vermeld. De swapklant kan de bank erop wijzen dat deze verplichting is opgenomen in de Bijlage bij paragraaf 5.1.2/5.1.3 Herstelkader.

Controle van het swapaanbod blijft nodig
Veel swapklanten denken dat wanneer er zoveel bankmedewerkers mee bezig zijn en er zoveel tijd voor is genomen, het aanbod wel zal kloppen. Deze indruk wordt ook gewekt door de banken. Toch blijft oplettendheid geboden. Niet alleen omdat de banken het dossier niet altijd op orde hebben, maar ook omdat een swapdossier aspecten kan hebben waarbij het aan de klant is om deze aan te kaarten.

Dit geldt niet alleen bij het overwegen van de gang naar de rechter wanneer een aanbod tegenvalt, maar ook om op basis van het Herstelkader bindend advies in te stellen. De klant zal zelf in actie moeten komen. Vele klanten lijken weinig bekend met de mogelijkheid van bindend advies op basis van het Herstelkader. Op deze manier kan de klant onder acceptatie van het aanbod een aspect van het dossier aan de Derivatencommissie voorleggen. Dat kan leiden tot een hogere uitkomst als de klant in het gelijk wordt gesteld.

Verder wordt er door sommige swapklanten ten onrechte gedacht dat het aankaarten van aspecten in hun dossier al betekent dat zij het voorschot moeten terugbetalen of het aanbod kwijtraken. Bij het definitieve aanbod is het juist van belang dat aspecten als fouten worden teruggekoppeld aan de bank, zodat de bank dit ook in het voordeel van de klant kan corrigeren. Dit is onderdeel van de controle die van de klant verwacht wordt.

In verschillende gevallen is gebleken dat op deze manier een aanbod in een vroeg stadium kan worden gecorrigeerd en daarmee een veel hogere compensatie oplevert. Bij het definitieve aanbod heeft u de mogelijkheid om te bekijken of alles klopt. Het is dan ook raadzaam om hier gebruik van te maken. Eens getekend, dan kunt u hierop niet meer terugkomen.

Marianne Adema

Marianne Adema is advocaat bij Adema Advocatuur en Advies. Zij is gespecialiseerd in financieel recht, agrarisch recht en vastgoedrecht. Adema staat veel agrarische ondernemers bij en heeft een advies- en procespraktijk. Verder is zij juridisch adviseur bij diverse windmolenprojecten.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.