Herstelkader renteswaps definitief: in 2017 de finale?!

Nadat op 5 juli 2016 het Herstelkader is gepubliceerd, is het een tijdje stil geweest voor de 'geswapten'. Voor veel MKB'ers gaat in 2017 de renteswap aflopen en lijkt er eindelijk licht aan de horizon te komen. Niet alleen zullen vele klanten dit jaar van de 'swapband' af zijn, ook zal een groot aantal een voorstel op basis van het Herstelkader ontvangen. Het Herstelkader is op 19 december 2016 definitief geworden.

Nog even terug in de tijd. De jarenlange swapstrijd kent vele 'rondes'. In de eerste ronde hebben vele MKB’ers hun stem laten horen over de onvrede die zij hadden over hun renteswap. In de tweede ronde probeerden de banken met hun 'eigen herbeoordelingen' de klachten van de klanten weg te poetsen, maar daarmee werd het klantbelang onvoldoende gediend. Nu hopelijk voor een grote groep MKB'ers de laatste ronde. Op aandringen van de politiek is een uniform Herstelkader vastgesteld. Na enige tegenstribbeling zijn hiermee alle grote spelers, zelfs Deutsche Bank, akkoord gegaan.

Herstelkader definitief en nu?
Het Herstelkader is al op 5 juli 2016 gepubliceerd, maar de banken konden nog niet van start gaan. De betrokken banken en de klantvertegenwoordigers hebben tot 19 december 2016 gediscussieerd over de exacte inhoud  ervan. Ook de Stichting Meldpunt Klachten Banken (stichtingmeldpuntklachtendb.nl), opgericht als initiatief van de agrarische vakbonden (NMV, NAV, NPV en NVV), de Nederlandse Melkveehouders Vakbond ('NMV') en ondergetekende zijn hierbij betrokken geweest. In deze periode is op veel punten een verduidelijking gevraagd en gegeven. De banken streven ernaar om alle dossiers in 2017 af te ronden.

Wat houdt het definitieve Herstelkader dan in?

Het Herstelkader is een uitgebreid juridisch-technisch rapport. Met het definitieve Herstelkader als de essentie, waarbij het 'herstel' plaatsvindt aan de hand van een viertal stappen, ongewijzigd. Samengevat voorziet het Herstelkader voor MKB-klanten in een algemene coulancevergoeding van 20 procent (maximaal EUR. 100.000) van de rente die per saldo uit hoofde van de swap is betaald en naar verwachting nog zal worden betaald. Daarnaast worden opslagverhogingen ongedaan gemaakt, technische gebreken gecorrigeerd en exotische varianten teruggedraaid. Zie hierover ook mijn eerdere column.

Van de meeste MKB-klanten gaan de swapdossiers actief door de bank worden getoetst. Indien een klant een renteswap vóór 1 april 2011 voortijdig heeft beëindigd dan moet hij zich wél aanmelden. De termijn hiervoor is verlengd tot 30 juni 2017.

Ook als er sprake is van een vaststellingsovereenkomst of een uitspraak dan kan het Herstelkader nog interessant zijn. Bovendien voorziet het Herstelkader in een regeling voor het vergoeden van kosten (gemaakt voor 19 december 2016) indien er voor 1 maart 2016 een advocaat of financieel-technisch adviseur is ingeschakeld dan wel is aangesloten bij een belangenorganisatie. Hieronder vallen overigens in beginsel niet kosten die voor een accountant zijn gemaakt. Bij de uitvoering van het Herstelkader zullen 'kwetsbare groepen', zoals bijzonder beheer klanten, met voorrang worden behandeld.

In 2017 uitgeswapt en dan?
Het Herstelkader geldt ook voor klanten waarvan de renteswap is afgelopen of afgekocht. Deze klanten kunnen dan nog steeds aanspraak maken op compensatie. Mocht uw renteswap dit jaar aflopen dan kunnen de banken echter ook mogelijkheden zien om opslagen te verhogen. Ondanks dat men denkt dan te kunnen profiteren van de lage rente kan dit dus nog tegenvallen. Beter is dan ook hierop te anticiperen en zo nodig te onderhandelen dan wel nieuwe afspraken te maken. Let daarbij ook op de kleine lettertjes.

En nu... maar afwachten?
De banken hebben verrassend genoeg aangegeven coulant te zijn bij het verstrekken van de compensaties. In de praktijk moet dit natuurlijk nog moeten blijken. Wel zullen vele compensaties aanzienlijke bedragen omvatten. Het is daarom aan te raden alvast uw huiswerk te doen.

Zodra de bank u een compensatie-aanbod doet dan geeft de bank ook een termijn voor acceptatie. Aan het compensatie-aanbod is de voorwaarde verbonden van finale kwijting. Ofwel, na acceptatie kunt u geen (al dan niet gerechtelijke) stappen meer nemen over de renteswap. In veel dossiers zijn er verschillende juridische aspecten die voor de uitkomst van het Herstelkader van belang zijn. Deze omvatten vaak meer dan enkel het opstellen van een berekening. Bovendien omvat het Herstelkader belangrijke bepalingen voor lopende renteswaps waarvan u gebruik kunt maken. Indien gewenst dan kunt u hierover uiteraard advies inwinnen.  

Als er zaken in uw dossier zijn waarin het Herstelkader niet of onvoldoende voorziet, dan is het nog wel raadzaam om uw klachten bij de bank te deponeren, zodat u een eventuele gang naar de rechter of Kifid openhoudt. Er bestaat de mogelijkheid dat een compensatie-aanbod van het Herstelkader tegenvalt en dat u dan alsnog verdere (gerechtelijke) stappen wilt nemen. Ondanks dat hierover wel een bepaling in het Herstelkader is opgenomen, kunnen door tijdsverloop risico’s ontstaan door het verzaken van de klachtplicht of het verstrijken van verjaringstermijnen. Weliswaar zijn de verwachtingen in het algemeen positief maar natuurlijk zullen we eerst willen zien …dan pas geloven!  

Wordt vervolgd.

Marianne Adema

Marianne Adema is advocaat bij Adema Advocatuur en Advies. Zij is gespecialiseerd in financieel recht, agrarisch recht en vastgoedrecht. Adema staat veel agrarische ondernemers bij en heeft een advies- en procespraktijk. Verder is zij juridisch adviseur bij diverse windmolenprojecten.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.