Laat boerenprotest groene plannen verdampen?

De boerenprotesten die deze periode in ons land en de buurlanden plaats vinden, gaan niet alleen over stikstof bij ons of het afbouwen van de subsidie op agrarische diesel in andere landen. Maar vooral ook tegen het klimaat -en natuurbeleid van de EU, dat de boeren keihard in hun bestaanszekerheid raakt.

Wat te denken van het natuurbeleid dat de boeren dwingt 4% van hun akkerland braak te laten liggen of dat de intensieve veehouderij plaats moet maken voor extensieve, onrendabele veeteelt. De intensieve veehouderij zou bijvoorbeeld een grote rol spelen bij de achteruitgang van de biodiversiteit. Ook moet de consument minder vlees en zuivel gaan gebruiken. Aan de andere kant hebben de Nederlandse boeren en hun Europese collega's ook te maken met oneerlijke concurrentie van goedkoop voedsel uit landen zoals Oekraïne, Argentinië en Brazilië. Hier hoeven ze zich niet aan dezelfde strikte klimaat- en natuurregels te houden.

Trekkers verschijnen, groene plannen verdwijnen
Dit alles als gevolg van het door Frans Timmermans in 2020 ingevoerde Europese klimaat en milieubeleid, de zogenaamd 'Green Deal'. Van de torenhoge ambities is vier jaar later echter nog weinig terecht gekomen. Onder het motto: 'de trekkers verschijnen, dus de groene plannen verdwijnen', zijn er allerlei wetten om de EU groener te maken geschrapt of afgezwakt. De wet om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen is gesneuveld, een wet op het verduurzamen van de voedselketen kwam er nooit, en nu is ook eind vorige week de eis opgeschort een stukje land braak te laten liggen voor natuurbeheer.

Dat de Europese politici angstig zijn voor de boze boeren heeft alles te maken met komende Europese verkiezingen die over 4 maanden worden gehouden. In de peilingen staan de rechts-populistische partijen op winst en zij voeren campagne tegen Europa en de groene regeldruk. Een boodschap die bij de boeren en ook veel burgers gretig gehoor vindt.

Een nieuw klimaatdoel voor 2040
In deze situatie presenteert de Commissie deze week een nieuw klimaatdoel voor 2040. Uit een uitgelekt document blijkt dat de CO2 -uitstoot van de EU-landen in 2040 zo'n 90% lager moet liggen dan in 1990. Dat vergt een investering van €1.500 miljard euro. Astronomisch veel geld als je bedenkt dat Europa maar 7% van de wereldwijde emissies veroorzaakt. Volgens het uitgelekte voorstel moeten alle sectoren hun CO2-uitstoot verminderen. Hierbij is volgens de Europese Commissie de transformatie van de landbouwsector cruciaal, net als het veranderen van de voedingskeuzes van de consument en het beter reflecteren van de prijs van landbouwemissies in de prijs van het eindproduct. Uit het voorstel blijkt wel dat de landbouw in vergelijking met andere sectoren zoals energie en transport relatief wordt ontzien. De CO2-uitstoot van de landbouw moet in 2040 ongeveer 30% lager zijn dan in 2015.

Heel begrijpelijk dat de huidige EU-politici als Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie en de Franse president Emmanuel Macron bang zijn voor de protesten van de boeren. Al deze maatregelen maken het voor de agrarische sector vrijwel onmogelijk om nog een goede boterham te verdienen en ze hebben terecht het gevoel dat hun boerderij, bedrijf en bestaan kapot gemaakt dreigen te worden. De protesten gaan daarom nog wel even door en we zullen zien hoe sterk de ruggengraat van de politici is.

Kasper Walet

Kasper Walet is voormalig directielid van de agrarische termijnmarkt. Inmiddels is hij onder de naam Maycroft  al jaren werkzaam als onafhankelijk adviseur over energie en klimaat aan overheden en bedrijven van over de gehele wereld.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.