Hier is inflatie pas echt een probleem

De pijn die Nederlandse huishoudens voelen door de koopkrachtdaling verbleekt bij de invloed die de hoge inflatie heeft op het dagelijks leven in Argentinië en Turkije. De problemen in die landen kunnen niet los worden gezien van de almaar stijgende dollar.

Het Nederlandse kabinet staat onder groeiende druk om huishoudens te compenseren voor de enorme stijging van de aardgasprijs. Samen met hogere prijzen voor voeding is dat een belangrijke reden waarom de inflatie is opgelopen tot meer dan 10%. Overigens speelt ook de daling van de euro ten opzichte van de dollar een rol. Op wereldmarkten worden grondstoffen en veel andere zaken verhandeld in de Amerikaanse munt. Omdat de dollar sinds de jaarwisseling met 14% is gestegen ten opzichte van de euro, zijn allerlei importproducten ook een stuk duurder geworden. In sommige andere landen is dit effect echter nog veel sterker.

Alles op afbetaling
De Turkse lira is dit jaar met 27% gedaald ten opzichte van de dollar. Voor de Argentijnse peso is dat verlies net iets kleiner: -25%. In beide landen wakkert die koersdaling de al hoge inflatie verder aan. In Argentinië is de inflatie vorige maand opgelopen tot meer dan 70%. Het land worstelt al jarenlang met een torenhoge inflatie, waar de bevolking op creatieve wijze mee omgaat. Voor de middenklasse is het bijvoorbeeld een sport om zoveel mogelijk zaken op afbetaling te kopen. Door de snelle waardedaling is het duurste biljet van 1.000 peso nog maar €8 waard. Wie luxe uit eten gaat of boodschappen doet, moet dus een hele stapel bankbiljetten meesjouwen. Bijna alle grote aankopen, zoals huizen, worden al afgerekend in dollars.

Inflatie van 80 procent
In een poging om de inflatie onder controle te krijgen, heeft de Argentijnse centrale bank de rente half augustus opgeschroefd van 60% naar 69,5%. Dat is echter dweilen met de kraan open zolang het land de begroting niet op orde krijgt. In de aanloop naar de presidentsverkiezingen in 2023 is het onwaarschijnlijk dat president Alberto Ángel Fernández harde maatregelen gaat nemen. De Turkse centrale bank (CBRT) kiest voor een heel andere aanpak in de strijd tegen een inflatie die volgens officiële cijfers is opgelopen tot meer dan 80%. De werkelijke inflatie ligt mogelijk nog een stuk hoger, maar de CBRT verlaagde onlangs de rente van 14% naar 13%. De opvallende rentezet werd gedaan onder druk van president Recep Tayyip Erdoğan, die van mening is dat de zwakke economie een groter probleem is voor Turkije dan de hyperinflatie.

Nieuwe schuldencrisis?
De sterke dollar zorgt behalve voor een extreem hoge inflatie ook voor andere problemen in de opkomende wereld. Om meer interesse te wekken bij buitenlandse investeerders, hebben veel landen en ook bedrijven leningen uitgeschreven in dollars. De stijging van de Amerikaanse munt maakt de rentebetalingen en aflossingen van die leningen een stuk duurder. Voor de Wereldbank was de opstapeling van gevaarlijke factoren eerder dit jaar al aanleiding om te waarschuwen voor een nieuwe schuldencrisis. Veel landen in Latijns-Amerika en Afrika dreigen de komende kwartalen in betalingsproblemen te komen. En welke munt krijgt de wind in de rug als de spanning in de financiële wereld oplaait? Je raadt het al: de dollar.

Joost Derks

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.