Grote veranderingen in wereldhandel op komst

Protectionisme is een vijand van de wereldhandel. Daar komt er nog een bij: precautionisme. Landen die hun muren verhogen om de eigen inwoners te beschermen tegen mogelijke (gezondheids)risico's van buitenaf.

Kijk wat er nu al bínnen de muren gebeurt: in Boerenbusiness was onlangs te lezen dat landbouwminister Carola Schouten uit veiligheidsoverwegingen wil dat varkens- en pluimveeslachterijen hun productiesnelheid in slachterijen verlagen. Of neem haar Duitse collega Julia Klöckner; die wil dat de prijs van vlees omhooggaat. Dat zou het personeelsbeleid versterken waardoor corona-uitbraken bij slachterijen zijn tegen te gaan. De overheid die reageert op businessmodellen om land en inwoners vanuit gezondheids- en economisch perspectief te beschermen.

Internationale handel
Het moge duidelijk zijn dat overheden ook het vizier scherpstellen op buitenlandse producenten. Voormalig directeur-generaal van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en oud-Eurocommissaris voor Handel Pascal Lamy waarschuwde onlangs in NRC voor obstakels die de internationale handel te wachten staat; landen die uit voorzorg met nieuwe wetten komen, niet alleen om de gezondheid te beschermen maar ook om kwetsbare productieketens te verstevigen voor bepaalde essentiële producten.

Waar halen we onze producten vandaan? Waar laten we ze maken? Om de hoek of aan de andere kant van de wereld? Wereldwijde productieketens zullen veranderen. Was een minimumvoorraad een half jaar geleden nog een kracht, door corona is het een zwakte gebleken. Het leveren van goederen en diensten was opeens niet meer vanzelfsprekend. De afhankelijkheid van Aziatische leveranciers kwam pijnlijk naar voren met het tekort aan mondkapjes. Westerse landen zullen deze afhankelijkheid voor een deel afbouwen. Zeker voor essentiële producten. Het roept ook de vraag op over nationale soevereiniteit van de belangrijkste industrieën.

Productie terug naar huis
Binnen bedrijfstakken zal een proces van her-lokalisering op gang komen. Producten en productie worden dichter bij huis gezocht. Maar dichtbij betekent ook duurder (hogere productie- en personeelskosten). De vraag is of de consument bereid is een hogere prijs te betalen. Euler Hermes verwacht een terugkeer van laaggekwalificeerde banen binnen Europa. Werkloosheid zal hierdoor dalen, lonen stijgen en dat geldt ook voor de inflatie.

Wereldhandel en uitwisselingen zullen sterk afnemen. Beurzen en kasstromen veranderen daardoor. Er zullen nieuwe financiële producten worden gelanceerd. De grenzen zullen minder open zijn en de invoerheffingen zullen toenemen. Bedrijven zullen hun geografische activiteiten moeten aanpassen.  Logistiek en gezondheid zullen in toenemende mate worden gezien als strategische sectoren en als zodanig worden beschermd door landen.

Nu zijn onze productieketens nog ingericht op 'just in time'. Volgens Lamy gaan we naar 'just in case'. De eigen weerbaarheid van landen zal zich steeds meer laten gelden als belemmering binnen de wereldhandel.

Johan Geeroms

Johan Geeroms is Risk Director bij Euler Hermes, wereldmarktleider op het gebied van kredietverzekeren en corporate incasso. In zijn blogs richt Geeroms zich veelal op ontwikkelingen in de agrarische sector.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.