Bijmengplicht groen gas boost voor mestvergisting

Energieleveranciers van aardgas aan kleinverbruikers krijgen een bijmengverplichting voor groen gas. Een grote vraagmarkt naar groen gas betekent een flinke boost voor mestvergisting. En met kansen op verduurzaming van de veehouderij.

De onlangs verschenen Klimaat- en Energieverkenning 2023 (KEV) veronderstelt dat in 2030 maximaal 25% van de rundveemest en 50% van de varkensmest wordt vergist. Dat is met ongeveer 20 miljoen ton drijfmest bijna 30% van alle drijfmest. Dat percentage ligt nu op ongeveer 5%. Er is de komende jaren nog een forse opschaling nodig van mestvergisting. De grote vraagmarkt voor groen gas geeft veehouders en mestintermediairs een aantrekkelijke businesscase. CE Delft spreekt in het rapport "Bijmengplicht groen gas" de verwachting uit dat de prijzen voor groengas certificaten hoog kunnen oplopen. De bijmengplicht voor aardgas moet concurreren met bio-lng in de transportsector. De betalingsbereidheid voor bio-lng is hoog.

Alleen Nederlands groen gas
De bijmengverplichting is onderdeel van de energietransitie. Het wetsvoorstel is bijna klaar en de invoering ervan staat gepland in 2025. De verplichting geldt alleen voor in Nederland geproduceerd groen gas en is een administratieve verplichting op basis van certificaten. Met certificaten voor de Garanties van Oorsprong (GVO's) kunnen de energieleveranciers aantonen dat ze voldoen aan de bijmengplicht. Omdat GVO's Europese certificaten zijn, is voor het borgen van in Nederland geproduceerd groen gas een tweede certificatie-laag (groengaseenheden) nodig. Deze groengas certificaten (GGE's) worden verstrekt aan energieleveranciers en niet aan producenten voor biogas.

"Forse extra winsten"
De werkwijze met certificaten voor uitsluitend de energieleveranciers voelt voor veehouders en mestintermediairs als groengasproducenten, als een "ver-van-mijn-bed show". Hierin schuilt het risico dat producenten zich te weinig bewust zijn van hun sterke positie op de nieuwe groengasmarkt. Zonder biomassa inclusief mest, geen groen gas. CE Delft noemt in het rapport het ontstaan van "forse extra winsten in de productieketen" een gevolg van de bijmengplicht, de concurrentie met bio-lng en relatief hoge  eindgebruikerskosten. Willen producenten een maximale opbrengstprijs dan zullen ze scherp moeten onderhandelen met de afnemers van het groen gas. In de wetenschap dat de groengas certificaten in de markt volgens energie-experts een hoge prijs gaan krijgen.

Extra mest
Met zo'n 55% is mest de grootste bio-grondstof voor het groengaspotentieel in ons land in 2030 (CE Delft). De haalbaarheid van de groen gas ambities kan niet zonder mest en (mono)mestvergisting. De in Nederland beschikbare co-producten worden al grotendeels benut voor de productie van groen gas (RaboResearch). Import en teelt van bio-grondstoffen zijn dan mede bepalend om de groengas ambities voor 2030 te halen. Hiermee komt dan wel extra mest in de vorm van digestaat beschikbaar voor de mestmarkt. De door CE Delft genoemde oplossing van het recyclen van digestaat en hergebruiken als meststof met de praktijk in Denemarken als voorbeeld, gaat om meerdere redenen voor Nederland niet op. Met de invoering van de bijmengverplichting is een samenhangende visie en aanpak vereist voor de groengas ambities en de afzet van digestaat.

Jaap Uenk

Jaap Uenk is eigenaar van adviesbureau Mestem en heeft meer dan 40 jaar ervaring in diverse functies in de Nederlandse mestsector.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.