Tjeerd de Groot krijgt gelijk: veestapel wordt gehalveerd

De essentie van de stikstofbrief, die het kabinet op 24 april naar buiten bracht, wordt gemakkelijk gemist. Het kabinet drukt haar streven namelijk uit in ‘een luttele’ 255 mol per ha per jaar aan stikstofreductie, een streefwaarde die bijna niemand iets zegt. Daar wordt een ‘gigantisch’ subsidiebedrag van €5 miljard aan gekoppeld, waardoor het pakket royaal oogt. Schijn bedriegt: deze streefwaarde betekent halvering van de landbouw.

De stikstofbrief maakt duidelijk waar het kabinet naar toe wil: ‘in 2030 op tenminste 50% van de hectares met stikstofgevoelige natuur in Natura 2000-gebieden de stikstofdepositie onder de kritische depositiewaarde te brengen.’ De betekenis van dat streven wordt niet opgepakt door media, noch door boerenorganisaties.

Dit voorjaar liet Mesdag Zuivelfonds doorrekenen wat de stikstofwinst voor kwetsbare natuur inhoudt bij halvering van de landbouw: die ligt rond 250 mol/ha/jaar. Deze waarde is vergelijkbaar met de doelstelling van het kabinet in de stikstofbrief. Uit deze brief blijkt verder dat het kabinet bijna de volledige stikstofwinst voor de natuur (voor wel 90%) wil halen bij de landbouw. Daarmee kan grofweg worden geconcludeerd dat het kabinet inzet op halvering van (de emissies uit) de landbouw tussen nu en 2030. D66-kamerlid Tjeerd de Groot, die eerder opzichtig heeft gepleit voor een gedwongen halvering van de Nederlandse veestapel, krijgt daardoor bij dit kabinetsbeleid gewoon zijn zin.

Niet doelen, maar normen moeten doorgelicht
Het onderzoek van Mesdag Zuivelfonds zet grote vraagtekens bij de haalbaarheid van de stikstofnormen voor natuurgebieden. Uit doorrekening blijkt dat bij volledig opheffen van de landbouw in 70% van de kwetsbare natuurgebieden de norm nog altijd niet wordt gehaald. Wanneer van heel Nederland een reservaat wordt gemaakt (geen landbouw, industrie, bewoning en verkeer) dan wordt in 32% van de natuurgebieden de stikstofnorm nog altijd overschreden. Dit komt doordat de bijdrage uit het buitenland en van zee al groter is dan het natuurgebied aankan.

Het kabinet schrijft in haar brief de doelen van Natura2000 ter discussie te willen stellen. Het gaat echter niet zozeer om de doelen (welke soorten wil je beschermen), maar om de realiteit van de stikstofnormen (uitgedrukt in kritische depositiewaarden). En over de implementatie van de Europese Habitatrichtlijn, die in Nederland eenzijdig is vertaald naar stikstofnormen voor het bedrijfsleven. De Commissie Hordijk, die de opdracht kreeg het stikstofrekenwerk te toetsen, liet weten zich niet te buigen over de kritische depositiewaarden. Terwijl deze waarden de hoofdreden zijn van alle stikstofwetgeving.

Bosaanplant dweilen met subsidiekraan open  
De minister wil ten slotte versneld gronden verwerven voor het aanplanten van nieuw bos ter compensatie van de bomenkap als gevolg van Natura 2000-beheerplannen. De minister versluiert hiermee de werkelijke reden van de bomenkap. De Rijksoverheid staat voor een forse opgave voor duurzame energie om te kunnen voldoen aan de Europese afspraken. In dat kader zijn zeer forse SDE-subsidies gezet op de verbranding van biomassa (lees: bossen), waardoor het kappen van bos meer geld in de lade brengt van terreinbeheerders dan het onderhoud van bos.

Geesje Rotgers

Onderzoeksjournalist in de agrarische sector

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.