Spoedvergadering bij ECB, lang hoge inflatie dreigt

Groot nieuws uit het ECB-land. Nee, ik heb het niet over dat de bank op het punt staat de rente voor het eerst in 11 jaar te gaan verhogen, zoals vorige week werd besloten in Amsterdam. Dat mocht ook, met de gierende inflatie terwijl het je taak is die juist laag te houden. Nee, ik heb het over de belofte dat de bank niet achterover blijft leunen als de renteverschillen tussen de zwakke en sterke eurolanden, denk Italië versus Duitsland, te groot worden.

Die zogeheten spread is een doorn in het oog van de bank. Waarom? Omdat het volgens de ECB 'de werking van het monetaire transmissiemechanisme' verstoort. Het monetaire transmissiemechanisme is de term voor de kanalen en processen waarlangs een rentewijziging door de ECB doorwerkt in de economie. Te denken valt aan de invloed ervan op de spaarrentes, hypotheekrentes, rentes voor bedrijven, wisselkoers van de euro, koersen op de financiële markten, lonen en verwachtingen over al die zaken en de uiteindelijke invloed van dat alles op de inflatie. Zorgen over de werking ervan betekent, dus iets van zorgen over 'als wij in Frankfurt iets ondernemen, werkt dat niet overal in de muntunie even goed door.'

De belofte van Mario Draghi
En dus beloofde de bank alles in te zetten om die spreads omlaag te knuppelen als die te hoog worden. 'Alles' is dan niet alleen elk instrument dat de bank nu heeft, maar betekent ook dat ze nieuwe kan bekokstoven. 'Alles' is dan in feite een onderstreping dat 'whatever it takes' blijft gelden. 'Whatever it takes' was de belofte van de toenmalige ECB-president Mario Draghi, dat de bank alles doet de euro te redden. De afgelopen dagen zijn de langetermijnrentes behoorlijk opgelopen, net als de spreads. Gisteren kregen de leden van het bestuur van de ECB een uitnodiging voor een spoedvergadering erover op woensdagochtend. Het is de wereld op zijn kop.

Die spreads lopen op omdat het ene euroland zeer hoge schulden heeft en het andere niet. Het ene euroland heeft de schulden sinds 2012 verder laten oplopen, het andere minder. Dat op zijn beurt is niet los te zien van de 'whatever it takes'-belofte. Als de ECB zo'n belofte doet, dan stimuleer je landen als Italië zich écht helemaal niets aan te trekken van de Europese begrotingsregels, hoe soepel en vrijblijvend die ook zijn.

Open uitnodiging om schulden op te voeren
Dat de spreads nu oplopen, is de prijs van 'whatever it takes' van Draghi, de open uitnodiging om de schulden verder op te voeren en financiën niet te hervormen. Mocht dat dreigen mis te gaan, in de zin van te veel schuldenhooi op je vork nemen, dan springt de ECB altijd wel bij. Want de toekomst van de euro kan in het geding komen.

Overigens: de bank heeft het wel erg hoog in haar bol. De ECB zegt in te grijpen in spreads wanneer die 'fundamenteel onjuist' zijn. Alsof de ECB, of wie dan ook wat dat betreft, kan weten wanneer de spreads fundamenteel onjuist zijn. Wat de ECB moet doen, is eurolanden met te hoge schulden stimuleren die af te bouwen en samen met de Europese Commissie zich daar hard voor maken. En beslist níet het belonen van zo'n onverantwoord gedrag en stimuleren daarmee door te gaan. De prijs van het feit dat de ECB de spreads wil sturen, ofwel de prijs van de spoedvergadering van de bank van vandaag, wordt, vrees ik, structureel hoge inflatie de komende jaren.

Edin Mujagic

Edin Mujagić is econoom en beheerder bij Beleggingsfonds Hoofbosch. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ontwikkelingen in rente en inflatie. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.