Corona en oorlog niet dé oorzaak van hoge inflatie

Johan Cruijff, Willem van Hanegem, Arie Haan, Johan Neeskens. Willy van de Kerkhof. Het is heel lang geleden dat zij in het Oranjeshirt te zien waren. Heel lang geleden. In 1974 bijvoorbeeld. Dat was ook voor het laatst dat we in Nederland zo'n hoge inflatie hebben gehad als tegenwoordig.

Wanneer er gesproken wordt over de huidige hoge inflatie, wordt vaak gewezen op de inflatoire gevolgen van de oorlog in Oekraïne en herstel van de coronapandemie. Door de oorlog zijn de prijzen van gas, olie en stroom gestegen. Herstel van de pandemie is gepaard gegaan met een enorme stijging van de vraag, doordat die werd gedrukt door lockdowns en andere maatregelen én doordat veel huishoudens gedwongen veel bespaarden. Bovendien zorgde en zorgt de pandemie voor allerlei logistieke knelpunten in de wereldeconomie.

Geen structurele factoren
Dit jaagt de prijzen op korte termijn inderdaad aan. Maar het is geen oorzaak van de huidige hoge inflatie, slechts een extra stuk ervan. Met andere woorden: het zijn geen structurele factoren. Die tijdelijke bronnen van hoge inflatie ebben na verloop van tijd weg. De noodgedwongen besparingen worden uitgegeven, maar niet aangevuld (zeker nu niet met bijna 12% inflatie), de logistieke problemen gaan oplossen en voor een aanhoudend sterke bijdrage uit de energiehoek, moeten de prijzen ervan even sterk blijven stijgen (wiskundig gezien is de inflatie de verandering van prijzen nu vergeleken met 12 maanden eerder).

Een aspect dat veel minder aan bod komt – onterecht want is veel langduriger dan bovengenoemde zaken – is het monetaire beleid van de ECB. Voor geld geldt hetzelfde als wat voor elk ander goed geldt: hoe meer ervan is, des te minder waard het wordt. Er is maar één reden waarom goud duurder is dan zilver: er is er veel minder van. Dat minder waard worden van het geld, dat noemen we inflatie. Ontdaan van alle franje, geldt dat als een centrale bank inflatie wil aanjagen, zij een ruim beleid moet voeren. Wil ze die afremmen, dan is daar minstens een neutraal beleid of een vaker wel dan niet krap beleid voor nodig.

Bestuderen van monetaire historie
Zolang dat niet gebeurt, en dat gebeurt voorlopig zeker in de eurozone niet, moet je eerder van een te hoge dan te lage inflatie uitgaan. Het bestuderen van de (monetaire) historie, leert mij dat hoge inflatie ongewenst is om een aantal redenen. Hoge inflatie remt de economische groei af door toegenomen onzekerheid en hogere rentes. Hoge inflatie zorgt voor ongelijkheid en heeft daarmee dus ook niet-economische gevolgen. Hoge inflatie verzwakt dus zowel economie als de samenleving en is inderdaad, zoals Ronald Reagan, ooit zei, het beste te zien als 'even gevaarlijk als een overvaller, even angstaanjagend als een gewapende overvaller en even dodelijk als een huurmoordenaar.'

Edin Mujagic

Edin Mujagić is econoom en beheerder bij Beleggingsfonds Hoofbosch. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ontwikkelingen in rente en inflatie. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.