Zuivel kan wel wat glans gebruiken

Landschapspijn. Tot voor kort had nog niemand hiervan gehoord, maar ondertussen is met name in het noorden van Nederland de discussie rondom dit onderwerp losgebarsten. Is natuurinclusieve landbouw de oplossing? 

'Blau de himel, grien it gers' heet de nieuwe documentaire van Fryslân DOK. De documentaire gaat over een "huilend" landschap waar weidevogels en natuur onder druk staan.

En er wordt ook teruggekeken. Naar hoe het cultuurlandschap met veel gras in de loop van de eeuwen is ontstaan. Hoe mens en landschap een geheel vormen. Met een hoofdrol voor boeren. Uit de klei getrokken boeren, vechtend met en tegen het water en bezig om continue de opbrengst uit dit land te verhogen. Om ‘foarút te buorkjen’. 

Problemen worden niet genoeg opgelost
De documentaire is onderdeel van een lange reeks artikelen en discussies over "landschapspijn" in de Leeuwarder Courant, maar ook in landelijke bladen, Vrij Nederland en in de laatste week van april zelfs bij Pauw op tv. Het is onderdeel van een steeds groter wordende kritiek op de Nederlandse zuivel en melkveehouderij.

De kritiek richt zich er op dat de sector steeds maar weer problemen niet genoeg oplost. Dan gaat het over mestbeleid, weidegang, biodiversiteit en cultuurlandschap. Dit ondanks dat een deel van de boeren wel werkt aan natuur en ondanks de goede bijdrage aan de Nederlandse economie. De sector is hard bezig haar glans in de maatschappij te verliezen. Tijd voor verandering.

Melk een kleur geven
De Ieren hebben melk al een kleur gegeven, voor meer glans. Met de Origin Green campagne (toepasselijke naam) zetten ze de waarde van gras centraal. Het levert ze een goede reputatie op met meer afzet in diverse internationale markten. Zelfs afzet van "gezondere melk" is een feit en wordt op redelijke schaal bij een supermarktketen in Ierland afgezet.

De gezondheidsclaim is terug te voeren op veel gras wat de melk hoge gehalten aan aminozuren geeft. Dit proces gaat zich doorzetten met meer vraag uit de markt. Het is ook wat we in Nederland nodig hebben van zuivel en overheid, kiezen voor een duurzame en natuurinclusieve melkveehouderij. 

Bottom up zuivel
Inmiddels hoeven we als individuele burgers, boeren en ondernemers niet te wachten en kunnen we in actie komen. Zelf heb ik de laatste jaren bottom up zuivel ontwikkeld die wel rekening houdt met weidevogels, duurzaamheid en een mooi cultuurlandschap. Omdat ik vond dat dit nodig was en is.

Inmiddels wordt melk van het Boerengilde verwerkt in het zuivelmerk Weide Weelde en ben ik begonnen met het nieuwe Friese kaasmerk De Fryske. Door kaas te kopen en te verkopen dragen onze klanten, consumenten, winkeliers, restaurants en binnenkort ook bedrijven en instellingen, al bij aan een mooier Friesland. Van praten naar doen.

Concreet: van landschapspijn naar genieten met een goed gevoel. Hoe meer er bottom up gebeurt, hoe meer het de zuivel en marktpartijen gaat inspireren tot stappen. Melk kan meer glans gebruiken. Laten we met elkaar de zuivel een duwtje geven. 

Catharinus Wierda

Catharinus Wierda is zuivelondernemer, initiatiefnemer van De Fryske en medeoprichter van Boerengilde. Zijn vader was melkveehouder en Wierda zelf heeft bodemkunde gestudeerd. Het zet zich in voor een duurzame landbouwsector.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.