Kort na het afschieten van de veevoermaatregel komt minister Carola Schouten met een reeks mestmaatregelen op de proppen die ze het komende decennia wil invoeren. De ochtend na de Kamerbrief moet de sector de plannen nog laten bezinken, zo leert een rondgang.
Een Kamerbrief van 12 pagina's bomvol met nieuwe mestplannen. Nou ja, nieuw? Dat het ministerie toe wil naar een grondgebonden melkveehouderij mag geen verrassing zijn. En dat het nieuwe mestbeleid gekoppeld wordt aan kringlooplandbouw lag ook voor de hand. Maar dat Schouten niet-grondgebonden veehouders 'voor het blok zet', valt wel rauw op het dak.
Grondprijzen omhoog?
Een paar telefoontjes leert dat de sector de plannen nog moet laten bezinken. Off the record willen melkveehouders wel reageren. De eerste reacties zijn: "De grond hier in Twente zal door deze maatregelen wel weer duurder worden, want er zitten hier veel intensieve bedrijven" en "hoe duurzaam zijn de extra's transportbewegingen die gaan ontstaan voor het aan- en afvoeren van mest op de niet-grondgebonden bedrijven?" Ook vanuit Brabant, waar de beschikbaarheid van landbouwgrond ook een issue is, wordt sceptisch gereageerd.
Vaak maar klein mestoverschot
De wenkbrauwen van Jeroen van Maanen, sinds kort secretaris bij de Nederlandse Melkveehouders Vakbond, gingen fronzen toen hij de plannen las. "Ik moet me er inhoudelijk nog verder in verdiepen, maar op het eerste oog wordt dit veel veebedrijven een pittig mestbeleid." Tussen intensief en grondgebonden zit volgens Van Maanen een grote groep veehouders die straks alle mest verplicht moeten laten verwerken, terwijl die nu op jaarbasis maar een klein overschot moeten afvoeren. Het kopen naar grondgebondenheid is met de huidige grondprijzen vaak niet mogelijk denkt van Maanen, dus het zal aankomen op de buurtcontracten.
"In een overschotgebied wordt dat lastig. Zelf schakel ik mijn melkveebedrijf in de Flevopolder om naar biologisch, maar vindt ik straks binnen 20 kilometer wel een biologisch akkerbouwbedrijf die mijn mest wil afnemen?" Dat Schouten de centrale mestverwerkingsfabriek in Moerdijk als voorbeeld opvoert, vindt de NMV-secretaris verbazingwekkend. "Daar wordt de mest verbrand en daarmee gaan belangrijke nutriënten verloren. Daarmee doen we dierlijke mest, wat op zichzelf een prachtig product is, tekort." Van Maanen denkt dat er nog veel water door de Rijn moet, voordat de plannen definitief worden.
Marko van Asten
'Extreme maatregelen'
Marko van Asten, die samen met zijn familie meerdere varkensbedrijven in Zuid-Nederland heeft, vindt dat LNV een rare beweging maakt. "Het huidige systeem met verplichte mestverwerking en VVO's werkt, en zouden we verder kunnen finetunen door bijvoorbeeld de verplichte verwerkingsnormen te verhogen en schot te zetten tussen pluimveemestverwerking en overige vee. Nu wordt dat overboord gegooid en daarvoor komen op het eerste oog vrij extreme maatregelen voor terug."
Van Asten vindt verplichte mestverwerking voor intensieve bedrijven ver gaan en ondernemers moeten zelf keuzes kunnen maken die bij hun bedrijf passen in plaats van verplichtingen. Het is volgens de varkenshouder zonneklaar dat dit beleid niet samen met de sector tot stand is gekomen. Graag ziet hij dat LNV met de sectoren om tafel gaat om tot een verbeterd mestbeleid tekomen.
Hij vreest voor een kostprijsverhoging. "Door de saneringsmaatregel in de varkenshouderij en krimp in de melkveesector ontstond er juist minder druk op de mestmarkt, maar met de nieuwe plannen wordt er weer druk gecreëerd. Zelf laat de Van Asten Group een gedeelte van de mest door derden verwerken. Een ander gedeelte gaat de vergister in, terwijl er ook mest wordt afgezet naar de akkerbouw. Het bedrijf heeft de ambitie om zelf mest te gaan verwerken, maar loopt vast in de stikstofregelgeving. Ammoniakproductie wordt bespaard door versneld mest uit de stallen te halen en te verwerken zodat er minder uitgereden wordt.
Op de verwerkingslocatie wordt er volgens hem slechts 1.500 kilo ammoniak uitgestoten en de vergunningsaanvraag ligt al bijna 2 jaar stil. "Misschien zorgt het nieuwe mestbeleid voor een coulantere houding." Met de kennis van nu denkt Van Asten op de nieuwe wetgeving te kunnen anticiperen, maar hoe zit dat met de varkensbedrijven die in de afgelopen jaren grond hebben aangekocht om de dunne fractie op uit te rijden?
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.