Schouten: 'OM gaat zijn boekje te buiten'

Schouten gaf aan dat ze het Openbaar Ministerie (OM) niet nodig heeft bij het maken van beleid; ze houdt zich bezig met de warme sanering van de varkensstapel en introduceerde een versterkte handhavingsstrategie. De bemoeienis vanuit het OM is ongelukkig getimed. Diverse Kamerleden vinden dan ook dat de officier zijn boekje te buiten is gegaan.

Laura Bromet (GroenLinks) vraagt zich echter af hoeveel alarmbellen er nog moeten rinkelen voordat de minister door heeft dat er te veel vee is. Ook vindt zij het tijd dat de minister gaat praten met de sector over de sanering van de veestapel. "Het OM gelooft niet dat de aangekondigde maatregelen gaan werken. Er is maar 1 oplossing: minder dieren."

Tijd te kort
"Het OM stelt dat de versterkte handhavingsstrategie, die ik ongeveer 1,5 maand geleden naar de Kamer heb gestuurd, nog niet werkt", zo vertelt Schouten. Ze maakte er vervolgens niet al te veel woorden aan vuil om voornamelijk aan te geven dat ze doorgaans meer tijd nodig heeft om beleid te implementeren.

Ook Claude van Dongen (LTO Nederland) is verbaasd over het feit dat het OM op deze manier reageert, terwijl er de afgelopen periode juist zoveel maatregelen ingezet zijn en er hard gewerkt wordt aan de implementatie van deze maatregelen. Zo ging onlangs de website keurmest.nl van start, waarop deelnemers verklaren te werken aan een eerlijke mestketen. Dit wordt omgebouwd naar een gecertificeerd systeem, maar dat kost tijd en Van Dongen verwacht dan ook dat dit pas na de zomer van 2019 van start kan gaan.

"Er is een cultuuromslag nodig. Als boer moet je namelijk ook nadenken over wat de afnemer met je product doet", aldus Van Dongen. Hij beaamt dat fraude de wereld uit geholpen moet worden, maar minder vee is daar niet de enige oplossing voor. Ook geeft hij aan dat de betrapte fraudeurs makkelijk door kunnen gaan en lang niet altijd bestraft worden. "Daarmee is de cirkel rond en ligt de bal in feite weer bij het OM", sluit hij af.

Bizar
Helma Lodders (VVD), Roelof Bisschop (SGP) en Jaco Geurts (CDA) gaven allen aan niet blij te zijn met de bemoeienis van het OM. "De uitspraken van het OM zijn bizar. Wie maakt hier het beleid: het OM of de minister?", zo vraagt Geurts zich af. William Moorlag (PvdA) nam het echter wel op voor het OM. "Het OM staat het water aan de lippen en daarom moet het probleem bij de bron worden aangepakt."

Ook Moorlag is van mening dat de veestapel in Nederland gereduceerd moet worden, net zoals GroenLinks en de Partij voor de Dieren (PvdD). Esther Ouwehand (PvdD) merkt nog op dat het fosfaatplafond van de varkenshouderij (op aandringen van de sector) na de sanering niet omlaag zal gaan. Echter, minister Schouten laat weten dat dit helemaal nog niet zeker is.

Warme sanering
Schouten heeft meerdere malen herhaald dat er op het moment gewerkt wordt aan sanering van de varkenssector. "En vooral in gebieden waar de intensiteit van vee hoog is en waar problemen met mest zijn." Tjeerd de Groot (D66) vraagt zich af hoeveel varkens er gesaneerd worden, maar daar kon Schouten geen exact antwoord op geven: "Dat ligt aan de prijs van de rechten op dat moment."

De afsluitende vraag was, evenals de beginvraag, voor Bromet: "Is er niet gewoon te weinig ruimte voor de mest in Nederland?" Deze vraag is voor Schouten een perfecte brug naar haar landbouwvisie. "U weet dat we kunstmest willen vervangen door dierlijke mest", zo antwoordt Schouten.

Derogatie
Inmiddels is de versterkte handhavingsstrategie van Schouten (waar ook het OM bij betrokken is) aangenomen door de Europese Commissie en kan het derogatieproces in gang worden gezet. De opmerkingen van de officier komen daarmee op een bijzonder onhandig tijdstip. Uit de antwoorden van Schouten viel op te maken dat ook zij de opmerkingen in de krant heeft moeten lezen.