Politiek

Het akkoord over het overheidsbudget dat eind vorige week op de valreep werd bereikt in de VS, levert de agrarische sector $31 miljard op. Een deel bestaat uit compensatie voor inkomensverlies, een ander deel is om verliezen door rampen goed te maken.

Ongetwijfeld is er afgelopen woensdagavond tot diep in de nacht gefeest in huize Vollenbroek. De actie belletje drukken bij de Raad van State is weer eens glansrijk gelukt. De raad heeft zichzelf overtroffen. Onder een groot deel van de rechtszekerheid die na de PAS-uitspraak van mei 2019 is gelaten, is het kleed namelijk ruw weggetrokken.

Terwijl de kritiek op de daadkracht van de BBB - en met name van minister Wiersma - voor agrarisch Nederland toeneemt, zijn er ook mensen die haar in bescherming nemen. Als vanzelf gebeurt dat vanuit haar eigen partij, maar ook LTO-voorzitter Ger Koopmans doet het, en misschien niet per se omdat van hem eveneens weinig wordt gehoord.

Zowel de export van voeding naar als de import uit het Verenigd Koninkrijk zijn sinds de Brexit aanzienlijk gedaald, zo blijkt uit data van het Britse Centre for Inclusive Trade Policy (CITP). Met name grenscontroles, complexere regelgeving en bureaucratie zorgen ervoor dat de handelsbewegingen zijn afgenomen.

Bij het aantreden van het kabinet-Schoof en de keuze van een BBB-minister op landbouw waren de verwachtingen van de agrarische sector hooggespannen. Dit kabinet zou stappen zetten om de landbouw van het stikstofslot te halen en bedrijven bevrijden ambtelijk aangedraaide duimschroeven.

'Nu zitten we met ons bedrijf al vijf en een half jaar op slot omdat we PAS-melder zijn en nu mogen we nog drie jaar langer wachten van de minister! Als je niets meer te melden hebt, schrijf dan liever niks.' Ziehier de ongezouten mening van een vergaderboer op de brief die minister Femke Marije Wiersma deze week schreef over de PAS-melders.

Zonder veel gemor, maar met nog een hulpeloze stemverklaring van BBB-senator Jaspers, ging de Eerste Kamer deze week akkoord met het wettelijk kader voor minister Wiersma's stikstof en fosfaatreductieplan. Daarmee is het nog niet helemaal kat in het bakkie, want ook hierna gaat het gestoei van de landbouworganisaties met de overheid door over de implementatie van het beleid.

Naar alle waarschijnlijkheid stemt de Eerste Kamer komende dinsdag zonder veel gemor of druk in met de mestplafonds voor de veehouderij die minister Wiersma heeft voorgesteld. Daarmee heeft ze procedureel een belangrijke stap gezet bij het oplossen van het mestprobleem.

Opnieuw is er deze week een langverwacht mestdebat gehouden in de Tweede Kamer. Of daarmee de oplossing van het probleem een eind verder is gekomen, is de vraag. De Tweede Kamer verloor zich in onderling gekissebis en verantwoordelijk minister Femke Wiersma legt de bal deels neer bij de agrarische sector zelf. Wat op zich niet onbegrijpelijk is.

Wordt het Trump of Harris? Niet alleen Amerika is in de ban van die vraag. Stemmers op het platteland zouden weleens de doorslag kunnen geven en worden zeker niet voorbij gelopen door de presidentskandidaten. De over het algemeen wat behoudender ingestelde plattelandsbevolking is traditioneel meer op de hand van de republikeinen. Twee grote telersorganisaties maken zich echter zorgen over de economische plannen van Trump.

De herfstvakantie zorgt voor een relatief rustige politieke week. Geen Kamerdebatten en amper brieven van bewindslieden. Toch is het niet helemaal stil. De gezamenlijke landbouworganisaties, bekend als de G7 en zuivelkoepel NZO  proberen vóór het mestdebat van 7 november in de Tweede Kamer tot een akkoord te komen over hoe onder het nieuwe mestplafond voor 2025 te geraken.

Voor het eerst in 14 jaar heeft een Labour-overheid in het Verenigd Koninkrijk hun regeerbudget bekend gemaakt. Over één ding zijn de Britten het unaniem eens: Iedereen is ontevreden over de uitkomst. De landbouwplannen van Labour liegen er niet om. Er wordt fiks gesneden in de budgetten. Vooral een bovengrens op de landbouwvrijstelling schiet in het verkeerde keelgat. 'Ze verbieden je om dood te gaan', klinkt de typisch zwartgallige Britse humor.

Journalisten schijnen van slecht nieuws te houden. Dat wordt althans vaak gezegd. Maar ook overheidsinstanties kunnen er wat van. Als voorbeeld de recente berichtgeving over de Klimaat en Energieverkenning (KEV) 2024 van het PBL. De meeste koppen van berichten erover, ook bij RVO en TNO, gaan over het niet behalen van de klimaatdoelen, met name door de landbouw.

Voorzitter Martin Bosma begint sinds zijn aantreden de vergaderingen van de Tweede Kamer met het voorlezen van een gedicht. Bij het openen van het debat over de landbouwbegroting begon hij met het voorlezen van de 'Ballade van den boer', mogelijk in de hoop de sfeer in het debat iets te verlichten. Er wordt tenslotte al genoeg gebotst.