FrieslandCampina en Milcobel: een droomfusie?

Duidelijk was dat beide op zoek waren naar een partner, vooral omdat ze hun melkvolume steeds meer zagen dalen. Bij FrieslandCampina lijkt dat op het eerste gezicht nog wel mee te vallen, al is een daling met 16% sinds topjaar 2016 geen sinecure. Milcobel is harder getroffen. Daar is de aanvoer sinds topjaar 2020 vrijwel gehalveerd. Al is het moeilijk het verloop van het volume leden melk precies in beeld te krijgen. Milcobel verwerkte de laatste vijf tot zes jaar een toenemend volume niet-ledenmelk erbij door op de spotmarkt bij te kopen. 

Ysco schiet te hulp
Ook het aantal leden daalde bij beide coöperaties fors, door bedrijfsbeëindigingen en vertrek van leden naar concurrenten.
Beide zuivelbedrijven hebben ook moeilijke jaren achter de rug. FrieslandCampina op het eerste gezicht misschien nog wel moeilijker dan Milcobel, maar dat verdient nuancering. Bij Milcobel wordt het beeld vertekend doordat deze onderneming de verliezen in de zuivelbusiness regelmatig kon goedmaken met de verdiensten van dochterbedrijf Ysco. Zo leed Milcobel Dairy in 2023 een verlies van uiteindelijk €44 miljoen, maar doordat Ysco in hetzelfde jaar een winst van bijna €38 miljoen boekte, bleef de schade nog beperkt.

FrieslandCampina heeft niet zo'n hoogrenderend dochterbedrijf, of het moet DFE Pharma zijn, waar het een 50% belang in heeft en wat vorig jaar €127 miljoen winst inbracht.

Van business naar bankrekening
Hoe dan ook, Ysco was op kritieke momenten de goedmaker. En waar FrieslandCampina door de jaren heen, ook toen het moeilijk was, een hoge melkprijs bleef betalen, slaagde Milcobel daar al heel lang niet meer in. 

Toen Milcobel vorig jaar uiteindelijk besloot om Ysco toch te verkopen, was het markttechnisch misschien wel een goed moment, want net na een jaar met een recordwinst, maar het betekende ook dat er niets meer was om de verliezen van de zuivelbusiness op te vangen, afgezien van een tijdelijk aangezwollen bankrekening.

Zuiveltak gespekt
De verkoopopbrenst is niet officieel bekendgemaakt, maar leverde volgens goed ingewijde bronnen zo'n €200 miljoen op. Daarmee worden een belangrijk deel van de opgelopen schulden afgelost. Ook gaat een deel van het geld naar de leden. Opmerkelijk genoeg, of misschien ook niet verbazend, werd zo'n financieel opgeladen Milcobel weer een interessantere partner voor andere zuivelbedrijven. Er is vorig jaar met meerdere (Nederlandse) bedrijven gesproken, maar Milcobel ging uiteindelijk dus voor FrieslandCampina, dat ongetwijfeld ook zijn best heeft gedaan om de Belgische collega aan de haak te slaan. FrieslandCampina kon er de zeer welkome aanvulling op het melkvolume mee verwerven. Dat mocht wat kosten, maar dankzij Ysco niet heel veel. Milcobel heeft eindelijk aansluiting gevonden bij een sterkere partner en kan de leden ook uitzicht geven op een zeer gewenste hogere melkprijs.

Overcapaciteit
Naar buiten toe wordt het een fusie waarbij niemand pijn lijdt. Dat is evenwel niet echt logisch. FrieslandCampina heeft ondanks de vorig jaar aangekondigde sluiting van fabrieken in Leeuwarden en Born nog steeds overcapaciteit. Milcobel zit met hetzelfde probleem, te meer omdat het na de fusie minder zin heeft om nog veel melk bij te kopen zoals in de laatste jaren het geval was, want lijnen hoeven niet meer per se vol. Weliswaar is het de inzet van FrieslandCampina ook om nog meer leden bij te werven in België en Noord-Frankrijk, maar deze te verwachten toestroom staat in geen verhouding tot de totale overcapaciteit. Bovendien bezit Milcobel ook een aantal structureel niet heel rendabele vestigingen. Genoemd worden Kallo en Moorslede. Ook het logistieke apparaat wordt zeer waarschijnlijk kritisch tegen het licht gehouden. Een sanering is dus toch een keer nodig.

Daarmee is alles nog niet rond. De Milcobel-leden kunnen vrij soepel instromen bij FrieslandCampina dankzij de Ysco-bonus. Daarmee en met het eigen ledenkapitaal kan de €8 per 100 liter aan kosten voor leveringscertificaten worden voldaan. Toetredingsgeld hoeft verder niet betaald.

Weipartner Arla
Wel blijft dan nog een zaak af te wikkelen met Arla, waarmee Milcobel een overeenkomst heeft afgesloten voor de verwerking van wei uit Langemark. Samen met Arla is daarvoor €20 miljoen geïnvesteerd in een ultrafiltratie-unit. Arla heeft daarvoor een lening verstrekt en er is een langlopende leveringsafspraak gemaakt. Het kan natuurlijk dat de fusie daar niets aan verandert, maar ook FrieslandCampina zal oren hebben naar een extra volume van jaarlijks vele miljoenen tonnen hoogwaardige WPC's erbij. Het is een product met een hoge winstmarge en kan dus ook heel goed een been zijn waarover nog een robbertje geknokt gaat worden.