Duitse zuivelsector positief over markt, ondanks MKZ

Dit zei Detlev Latka (op foto rechts in beeld), de nieuwe voorzitter van het Duitse Milchindustrieverband (MIV) ter gelegenheid van een terugblik op het voorbije jaar. De zuivelsector zit nog wel in spanning over de MKZ-uitbraak ten oosten van Berlijn, maar het lijkt er op dat het bij het ene geval blijft. Er is schade voor de export, maar met diverse markten buiten de EU zijn inmiddels afspraken gemaakt, zodat toch kan worden geëxporteerd.

Wel is de uitbraak voor het MIV aanleiding om aan te dringen op verbetering van de veterinaire infrastructuur, zodat met name dierenartsen ter plekke effectiever kunnen optreden.

Ondernemersklimaat niet goed
Latka was overigens ook niet alleen maar positief over de gewone gang van zaken in de bedrijfstak. Zorgen zijn er over de teruglopende melkaanvoer (vorig jaar -0,5%)  en het steeds verder dalende aantal melkveehouders. Daar zijn wel gedeeltelijke verklaringen voor, zoals de uitbraak van blauwtong, die de melkproductie vorig jaar negatief beïnvloedde, maar dat is niet alles. Het verslechterende ondernemersklimaat voor de melkveehouders is ook een serieuze zorg, zo zei Latka, die in het dagelijks leven ook de CEO is van Hochwald Foods.

Melkprijs gelukkig hoog
"Gelukkig is de melkprijs nu relatief hoog," aldus MIV-directeur Börgermann. Daarmee aangevend dat dit melkveehouders motiveert om toch door te gaan. Met een gemiddelde melkprijs van 48 cent (bij 4,0% vet en 3,4% eiwit) was het de op een na hoogste melkprijs die is behaald in Duitsland.

Van het zich niet positief ontwikkelende ondernemersklimaat heeft ook de Duitse zuivelindustrie zelf last, aldus Latka en zijn plaatsvervanger Hans Holtorf (Frischli). De industrie heeft volgens hem last van verregaande bureaucratisering in combinatie met wetgeving die ook nog eens slecht in elkaar steekt.

Onwerkbare wetgeving
Vaak weten bedrijven werkelijk niet waar ze aan toe zijn. Als voorbeeld noemden ze de nieuwe wetgeving voor plastic wegwerpverpakkingen. Het lukt maar niet om helder te krijgen welke soort verpakkingen er wel onder vallen en welke niet. Toch wordt de industrie geacht zich er aan te houden. Ook wetgeving die de zuivelindustrie dwingt om nadere contractafspraken te maken met melkveehouders over prijs, loopduur en volume van melkleveranties zit hen dwars, terwijl ook boeren er niet allemaal op zitten te wachten.

De dierenwelzijnswetgeving - met meerdere welzijnsniveau's (Haltungsstufes) zit veel verwerkers niet lekker. Het dwingt ze om te werken met veel meer melkstromen dan ze gewend zijn. Het betreft melkstromen met elk hun eigen prijsniveau, terwijl die meerprijzen niet altijd worden terugverdiend. Als afschrikwekkend voorbeeld werd het Oostenrijkse Salzburg Milch genoemd, dat 11 verschillende melkstromen kent. Daar kan het gemiddelde Duitse bedrijf niet mee werken.

Meer kaas, minder boter
Qua zuivelafzet ging het vorig jaar heel goed bij de kaas. Daarvan werd in de retail 2,7% meer afgezet. De boterafzet zakte door de hoge prijzen met 3,4% terug ten opzichte van 2023, maar bleef toch boven het niveau van 2022, ondanks voor Duitsland recordhoge prijzen van €2,40 per pakje van 250 gram. Verder deed de afzet in de 'weisse Linie' (drinkmelk) het relatief gezien heel goed. Met een terugloop van slechts 0,6% bleef dit segment voor het eerst sinds lange tijd weer min of meer stabiel, tot opluchting van de industrie.

Overschot bio
De verkopen van melkvervangers blijven ondertussen een beetje hangen. Wel stijgt de afzet van havermelk nog licht, maar het is niet meer iets waar het MIV beducht voor is. De Duitse consument gaat toch voor het overgrote deel voor gewone zuivel. Zelfs biomelk lijkt uit de gratie. Er is een groot overaanbod, dat vaak als gewone zuivel aan de man moet worden gebracht, alsdus Börgermann.