Aanvoer kaashandel steeds meer niet-Nederlands

Dit vertelde voorzitter Marlou Verkleij op de nieuwjaarsbijeenkomst van de Stichting Nederlandse Zuivelbeurs. Deze branchevereniging van Nederlandse kaasproducenten, handelaren en verwerkers maakt zich zorgen over de ontwikkeling van de melkproductie in Nederland. Dat die daalt, lijkt een gegeven. Vooral de snelheid waarmee de melkproductie dreigt af te nemen, is echter een punt van zorg voor de kaashandelaren. Er moet tijd zijn om zich aan te passen aan de omstandigheden. 
Daarnaast maakt de kaasbranche zich zorgen over de snel stijgende loonkosten. Vorig jaar gingen die met 3,3% omhoog en in 2025 en 2026 lijken ze ook meer dan 3% te stijgen. Daarmee loopt Nederland uit de pas met de rest van de eurozone en bedreigt dit de concurrentiekracht van de branche.

Productie omlaag
Volgens voorlopige gegevens werd vorig jaar 970.000 ton kaas geproduceerd, 20.000 ton, ofwel ruim 2% minder dan in 2023. De export steeg echter met 4,2% naar 1.076.000 ton. Vooral naar bestemmingen binnen de EU werd meer geëxporteerd. In totaal 895.000 ton, wat 6,5% meer is dan in 2023 (en 22,6% meer dan in 2020). Het belang van de Europese markt neemt dus sterk toe, maar ten koste van de export naar derde landen. Die daalde met 6,2% naar 181.000 ton. Onder meer vanwege geopolitieke spanningen.

VS-export
Toch blijven bestemmingen buiten de EU van groot belang voor de kaasexport, benadrukte Verkleij. De export naar de VS is ondanks alles bijvoorbeeld wel stabiel gebleven in 2024 en is voor diverse bedrijven een goede afnemer. Aankomend president Trump dreigt de import in de VS te bemoeilijken. Daar maakt de zuivelhandel zich wel zorgen over, maar ze heeft een troefkaart in handen, zo zei Verkleij met een knipoog. Oud-ambassadeur Pete Hoekstra is erewagemeester van de kaaswaag in Gouda en kan misschien nog een goed woordje doen voor de Nederlanders.

Sterk stijgende import
Nederland zelf blijft ondertussen volop kaas importeren. Vorig jaar 498.500 ton, wat 6,1% meer is dan in 2023. Dit is onder meer ter compensatie van het dalende Nederlandse aanbod. Van genoemde import kwam 489.000 ton uit de Europese Unie en 9500 ton van landen buiten de EU. Een deel van deze import wordt weer geherexporteerd, een ander deel wordt in Nederland zelf geconsumeerd.
De perspectieven voor de kaasafzet blijven goed, mits de productprijs niet zo sterk stijgt dat consumenten het niet meer kunnen betalen. Nog een reden om de loonstijging en andere kosten goed in de hand te houden, zo werd gezegd.