Na een zeer gunstig najaar om drijfmest uit te rijden oogt de mestmarkt nu rustiger. Het mesttransport naar de opslagen verloopt rustig en er wordt waar nodig gebruik gemaakt van vaste mest. De druk is wat van de ketel, maar dat wil niet zeggen dat de mestmarkt een andere richting neemt.
Dankzij de goede uitrijomstandigheden en de hoge mestprijzen is er maximaal drijfmest geplaatst waar dat mogelijk was in het najaar. Dat is nu wel te merken volgens mesttransporteurs, die aangeven dat het redelijk rustig is in de mestafzet. Vleesvarkensdrijfmest loopt zoals altijd wel wat door, maar rundveedrijfmest wordt beperkt aangeboden. Voor de tijd van het jaar is het ook niet zo gek, maar de afzet verloopt heel anders dan vorig jaar in deze periode. De druk zat toen vol op de ketel.
Dat is nu wel anders, vertelt een mesttransporteur in het zuidoosten van het land. "Je kunt niet zeggen dat er weinig rundveedrijfmest zit of dat er straks geen aanbod komt, maar de hoge druk is er wel vanaf op het moment. Veel veehouders kunnen weer een poosje vooruit en het duurt nog wel even voordat zij opnieuw beginnen met het afvoeren van mest." Dat valt ook anderen op, waarbij sommige mesttransporteurs en loonwerkers deze week niet eens rundveedrijfmest hebben geladen of afspraken hebben gemaakt. Dankzij de gunstige weersomstandigheden wordt er wel gebruik gemaakt van vaste mest. Eerder bleef de vraag toch wat achter voor de tijd van het jaar, wat waarschijnlijk te maken heeft met de beperkte ruimte die over is. Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van rundveedrijfmest dankzij de gunstige prijzen voor akkerbouwers.
Verloop mestmarkt onzeker
Dat de mestafzet relatief rustig verloopt, betekent niet dat de mestprijzen ook stabiel blijven of juist een andere kant op gaan. Integendeel, de prijzen lopen sinds het einde van het uitrijseizoen langzaam op, zowel bij vleesvarkensdrijfmest als rundveedrijfmest. Dat is goed terug te zien in de wekelijkse mestnoteringen van DCA Market Intelligence. Dat zit hem vooral in de extra kosten voor het opslaan en het transport van mest, de typische wintertarieven die we eigenlijk iedere winter terugzien. Daarnaast zetten akkerbouwers met opslagen en/of putten in op de hoogst haalbare prijs om mest te ontvangen. Het verhogen van de prijzen heeft op dit moment weinig met de druk of aanbod te maken. Het gevolg is dat er tot nu toe enkele euro's bovenop de mestprijzen van afgelopen zomer zijn gekomen. "Ik moet omhoog om het extra transport rond te rekenen" vertelt een mesttransporteur.
Het is met de huidige markt moeilijk in te schatten hoe het verdere verloop van de mestmarkt zal zijn deze winter. Statistisch gezien lopen de mestprijzen gedurende de wintermaanden verder op tot er uitgereden kan worden, maar dat hoeft dit jaar niet per se het geval te zijn. Verschillende mestintermediairs geven aan dat de prijzen van een dusdanig niveau zijn dat het nauwelijks of niet meer te betalen is en dat dit dus niet hoger kan. Daarnaast hangt de vlag er heel anders bij dan vorig najaar, toen de druk gevoelsmatig hoger lag en de mestopslagen verder gevuld leken dan nu het geval is.
Daartegenover staat dat de plaatsingsruimte verder afneemt door de afbouw van de derogatie en verlaging van de plaatsingsruimte voor stikstof in NV-gebieden komend jaar. Daarnaast blijft er politieke onzekerheid heersen, wat overigens ook in het voordeel kan werken voor plaatsingsruimte. Al ligt dat op dit moment niet voor de hand. Veel zal in ieder geval afhangen van het voorjaar, zoals dat ook de afgelopen twee seizoenen het geval was. De natte voorjaren staan bij velen nog vers in het geheugen, maar bij een vroeg en relatief droog voorjaar kan het snel gaan met de mestafzet. Zeker met het huidige prijsniveau zal de belangstelling voor en vraag naar mest groot zijn in het voorjaar. Het gevolg is dat de mestprijzen dan ook snel kunnen dalen. Echter blijft dat op dit moment nog gissen, en de wintermaanden moeten nog aanbreken. Maar dat dit mogelijk is, leeft wel in de sector.
Wintertarieven
De wekelijkse ophaalbijdragen van DCA Market Intelligence (MI) nemen deze week licht toe. Dat geldt voor zowel de rundvee- als de vleesvarkensdrijfmest. De gemiddelde prijs van de zuidelijke afzetregio's zit op €37,17 per ton. Rundveedrijfmest zit gemiddeld op €32,67 per ton in de zuidelijke regio's bij elkaar opgeteld. In de regio Barneveld is dat bijvoorbeeld lager met €31,50 per ton. De wintertarieven - de extra kosten voor transport en opslag - worden doorberekend en dat sijpelt net zoals voorgaande weken langzaam door.
Mestafzetkosten van melkveebedrijven verdubbeld sinds 2022
DCA MI, die de mestprijzen wekelijks samenstelt, berichtte gisteren over de mestprijzen die de laatste weken zijn opgeklommen tot recordhoogte. De mestafzetkosten zijn de afgelopen maanden dusdanig opgelopen, dat varkensbedrijven alleen al dit jaar gemiddeld 70% tot 75% meer betalen om de drijfmest kwijt te raken dan gemiddeld in 2022. De mestafzetkosten van melkveebedrijven zijn in deze periode ruim verdubbeld (+101%) in vergelijking met het gemiddelde van 2022.