FrieslandCampina gelinkt aan Fonterra, is dat reëel?

FrieslandCampina zou eind 2023 al, samen met Pacific Equity Partners, een ongevraagd bod hebben ingediend om de Australische activiteiten van Fonterra deels of volledig over te nemen, zo schrijft de Australische krant die doorgaans conservatief opereert bij dit soort berichten. FrieslandCampina-woordvoerder Jan Willem ter Avest laat desgevraagd weten de vermeende interesse te bevestigen noch te ontkennen, zoals ze dat als standaard altijd doen bij overname-, verkoop- of fusiegeruchten.

Geen klein bier
Fonterra heeft eind juli diverse zakenbanken, waaronder het Amerikaanse JP Morgan in de arm geslagen, om de verkoop te begeleiden. Het verkoopproces komt waarschijnlijk pas eind dit jaar op echt op stoom. Naast FrieslandCampina zouden diverse private equity-investeerders zijn geïnteresseerd. Een overname van Saputo of Bega, twee andere grote zuivelverwerkers in Australië, lijkt bij voorbaat onwaarschijnlijk. Dit omdat de lokale mededingsautoriteiten hier zeer waarschijnlijk een stokje voor gaan steken.

Melkveehouders in Australië hadden er sowieso al de balen van dat Fonterra van de fabrieken af wil. Zij vrezen dat de verminderde onderlinge competitie tussen verwerkers niet ten gunste komt van de melkprijs. Naast FrielandCampina wordt ook de Franse concurrent Lactalis genoemd als eventuele koper. Dit is een meer voor de hand liggende naam, aangezien de Franse zuivelgigant al actief is in Australië en er mondiaal bovendien een agressieve groeistrategie op na houdt.

De activiteiten van Fonterra in Australië zijn in elk geval geen klein bier en worden door analisten getaxeerd op €1,8 miljard. Fonterra verwerkt in Australië jaarlijks 1,4 miljard liter melk, verspreid over acht fabrieken in de deelstaten Victoria en Tasmanië.

Krimpstrategie afgelopen jaren
Het is lastig in te schatten in hoeverre de interesse van FrieslandCampina serieus is. De laatste jaren hanteerde de Nederlandse zuivelreus bepaald geen groeistrategie. Zo vertrokken ze vorig jaar uit Duitsland. In 2021 deed FrieslandCampina de deur achter zich dicht in Rusland, net voor de oorlog in Oekraïne uitbrak. Ook op de thuismarkten werden de laatste jaren diverse fabrieken gesloten. Wel investeerde FrieslandCampina de afgelopen jaren in twee nieuwe fabrieken in Zuidoost-Azië. In Indonesië en Maleisië werden recent twee moderne productielocaties opgeleverd, waarmee ze denken in te kunnen springen op interessante groeimarkten in die regio.

Australië is in theorie ook een hub naar deze regio. Bovendien is de Australische melkveehouderij uitermate geschikt om de grondstofvoorziening in de vorm van melk naar Westerse maatstaven voor de toekomst veilig te stellen. Iets wat waarschijnlijk lastiger gaat worden in Europa. Ook het tegengestelde seizoenspatroon in de melkproductie zou het interessant kunnen maken om de sourcing beter te spreiden. Na jaren van krimp groeit de Australische melkveehouderij weer. In het afgelopen productiejaar 2023/24 pluste de productie met zo'n 3% dankzij betere weersomstandigheden. Overigens is FrieslandCampina al op beperkte schaal actief in Australië. FrieslandCampina Domo opende in 2009 samen met het Australische Warrnambool een prebiotica-fabriek met de naam Great Ocean Ingredients. Inmiddels delen ze deze joint-venture met Saputo. 

Scepsis overwinnnen
Mocht de top van FrieslandCampina daadwerkelijk Down Under op avontuur willen, moeten ze de ledenraad van de coöperatie nog wel eerst zien te overtuigen om hiertoe in te stemmen. In de coöperatieve achterban is er soms enige scepsis over de buitenlandse deelnemingen. Ook andere stakeholders, zoals kredietbeoordelaar Fitch bijvoorbeeld, zijn terughoudend. Zij hameren juist al jaren op een conservatieve koers voor de Nederlandse zuivelreus op het gebied van fusies en overnames. Daarbij zit FrieslandCampina nog middenin in een reorganisatie, hoewel de onderneming wel enigszins verrassend weer op koers ligt voor een recordwinst in 2024, zo blijkt uit de recente gepubliceerde halfjaarcijfers.