Zuivelreuzen bewegen weg van de melkpoedermarkt

De wereldwijde melkpoedermarkt stagneert al een tijdje, mede doordat China veel lagere volumes importeert dan in het verleden. Waar de boter- en kaasprijzen na de inflatiepiek in 2022 structureel op een hoger niveau zijn komen te liggen, geldt dit niet voor de prijzen van magere en volle melkpoeder. Daarbij hebben de hoge energieprijzen extra druk gezet op de marge.

Milcobel en DMK
Het verlieslatende Milcobel ziet zich gedwongen om te reorganiseren, en niet geheel toevallig zijn een aantal melkpoedertorens hierbij kind van de rekening. Door de lage melkpoederprijzen is gewoon doorproduceren niet lonend, zo geeft de Belgische zuivelcoöperatie hierbij aan. De Nieuw-Zeelandse zuivelcoöperatie Fonterra gaf begin vorig week aan een aantal 'oude' melkpoedertoren op het Noordereiland te sluiten, omdat deze te weinig zouden renderen. Eind maart gaf ook het Duitse DMK aan diverse fabrieken te willen sluiten, waaronder een poederfabriek in Sleeswijk Holstijn. 

Lactalis
Ook de leiding van Lactalis sprak zich naar aanleiding van de jaarcijfers over 2023 uit over de moeizame melkpoedermarkt. Het grootste zuivelconcern ter wereld zag de omzet en winst toenemen, maar versobert niettemin haar groeistrategie. Een hoge functionaris van het bedrijf geeft in een Franse krant aan dat Lactalis tevens minder melk wil verwerken tot melkpoeder, omdat dit verliezen oplevert. Hierbij werd niet concreet aangegeven dat er droogtorens gesloten gaan worden, maar wel dat het bedrijf genoegen neemt met een lagere melkcollectie als daarmee minder verpoederd hoeft te worden. Een opvallende uitspraak van het bedrijf waarbij groei al decennialang juist een doel op zich lijkt. 

In spoor van FrieslandCampina
Als poging om de winstgevendheid te verbeteren, kiest Milcobel het spoor van FrieslandCampina die hetzelfde doel beoogt. De Nederlandse zuivelcoöperatie sloot in de afgelopen jaren immers ook een aantal poedertorens, bedoeld om de lagere aanvoer van melk op te vangen. Hierbij werd nagelaten om te snijden in andere bulkfabricaten als kaas en boter, omdat die beter renderen. Ook Milcobel houdt het bij het doen van desinvesteringen voorlopig bij melkpoeder, in tegenstelling tot DMK dat ook kaasfabrieken wil sluiten. 

Arla schaalde wel op
Het kan geen toeval zijn dat grote mondiale zuivelbedrijven aangeven weinig vertrouwen te hebben in de melkpoedermarkt, al besloot Arla vrij recent wel op te schalen in melkpoeder. In 2022 werd de opening van een tweede grote poedertoren in het Duitse Pronsfeld afgerond, waardoor alleen al op deze locatie een productiecapaciteit is ontstaan van 90.000 ton melkpoeder per jaar. Wel gaf Arla bij de presentatie van de jaarcijfers aan dat de afzet van bulkzuivel, waaronder melkpoeder, vorig jaar onder druk stond.

Hoogwaardig babymelkpoeder
Wat opvalt is dat de melkpoedermarkt steeds meer een tweedeling is tussen enerzijds de moeizame bulkhandel en anderzijds de beter renderende afzet van hoogwaardig babymelkpoeder. Zo was kindervoedingmerk Friso vorig jaar een spaarzaam lichtpuntje in het magere resultaat van FrieslandCampina. Vooral in het ultra-premium babymelkpoedersegment scoort Friso goed. Ook Danone zet sterk in op de afzet van babymelkpoeder onder zijn eigen merknaam.

Daarnaast wordt melk- of weipoeder in toenemende mate geprofileerd als ouderenvoeding voor het behoud van vitaliteit. Hier profileren merken als FrieslandCampina en Arla zich steeds vaker mee. Dit kan een interessant alternatief zijn voor de moeizame bulkmarkt waar marktaandeel vaak louter is gebaseerd op prijs. Ook de gespecialiseerde Nieuw-Zeelandse onderneming A2 Milk Company weet zich op deze manier succesvol te onderscheiden in de melkpoedermarkt.