Arla en FrieslandCampina groeien meer uit elkaar

Arla presteert stabiel, met een omzet in 2023 (€13,7 miljard) die weinig verschilt van die in 2022. Ook de winst is stabiel, waardoor er ruimte is voor een vrij stevige nabetaling. Ook voor de rest is het financieel allemaal dik in orde. Er zijn uitdagingen in de markt, maar Arla weet er raad mee. En de klimaatopgave lijkt de Scandinavische coöperatie evenmin de das om te doen.

Twee voor twaalf
Bij FrieslandCampina gaat het net een beetje anders. De omzet over 2023 is met €13 miljard zo'n miljard lager dan in 2022, de onderneming schrijft rode cijfers en er is geen nabetaling. Ook het vermogen heeft een klap gekregen. FrieslandCampina kan er evenwel nog tegen, zo meent ook kredietbeoordelaar Fitch, maar het is wel twee voor twaalf.  De winstmarges moeten omhoog en er moet ook iets meer vet op de botten komen. Zo'n 20% eigen vermogen ten opzichte van 36% bij Arla is toch wel een heel verschil. Gelukkig is de solvabiliteit met goed 30% wel in orde. 

Kaal en mager bedrijf
FrieslandCampina ziet er nu misschien wel opzettelijk een beetje kaal en mager uit. CEO Jan Dirck van Karnebeek wil waarschijnlijk niet aan de slag met nog een paar lijken in de kast van zijn voorganger (waar hij overigens geen kwaad woord over wil zeggen) en heeft de balans rigoureus opgeschoond. Je maakt tenslotte maar één keer een frisse start.

Alléén daar heeft hij waarschijnlijk niet genoeg aan. FrieslandCampina moet ook weer aantrekkelijker worden voor melkveehouders, de melkplas daalt gestaag en eigenlijk een beetje te ver, al vindt een kredietbeoordelaar dat nooit zo erg. Die kijkt dan ook met andere ogen. Bij Arla zwelt de melkplas nog steeds aan, al verliezen beide bedrijven jaarlijks ongeveer evenveel leden. Maar bij Arla zijn de bedrijven groter en bovendien vaak nog groeiende. 

Melkprijs opgeleukt
Vorig jaar heeft het FrieslandCampina overigens al zijn stinkende best gedaan om in ieder geval boeren te houden; door de melkprijs met ruim €3 per 100 kilo op te leuken ten koste van de reserves. Zo houd je wel boeren vast, maar dat kan niet elk jaar op die manier. Boeren zouden het ook niet vertrouwen. Het melkgeld moet voortaan weer gewoon uit de markt komen en een toonaangevende uitbetaling opleveren. Dat moet leveranciers aantrekken.

Sterk op Europese markt
Arla verdient en houdt leden tevreden met onder meer een reeks sterke merken en een stevige marktpositie op de eigen Europese markt. Daarbij zucht het evenwel niet zo sterk onder de dwang van de garantieprijs als de Amersfoortse tegenhanger. Arla doet het gemiddeld iets ontspannener met de voorschotprijs, maar maakt de beloning in orde met een stevige nabetaling. Bij FrieslandCampina lijkt de druk iets meer op de voorschotprijs te liggen.

Exportmarkten
Verder moet de Nederlandse coöperatie het voor de verdiensten in sterkere mate dan Arla hebben van exportmarkten in Azië en het Midden-Oosten. Dat kan ook goede verdiensten opleveren, maar de inkomsten schommelen vaak wel iets meer. Niet alle afzetmarkten zijn even stabiel en ook wisselkoersschommelingen (een gevolg van die instabiliteit) kunnen veel geld kosten.

Verdienen met de basis
In China doet FrieslandCampina opeens weer goede zaken met kindervoedings Friso en ook in een reeks andere Aziatische landen doet het bedrijf het niet slecht, maar aan de Nigeriaanse markt - ooit een grote winstbron - beleeft men de laatste jaren weinig plezier. Vrijwel elk jaar moet er nu geld bij. Daarnaast is het kunst voor FrieslandCampina om ook weer te leren verdienen met de gewone zuivelproductie, al of niet met extra klimaatgaranties. Dit was het bedrijf de laatste jaren een beetje te veel vergeten. 

Het is overigens niet zo dat Arla alles goed doet en FrieslandCampina er vaak naast zit. Arla probeert de laatste jaren druk meer product af te zetten in Afrika en Azië, maar moet daarbij ook wel eens verliezen incasseren. Zo heeft het in een land als Senegal bijna even veel moeite om verdiensten het land uit te krijgen als FrieslandCampina in Nigeria (maar het gaat nog om kleinere sommen).

Arla zit lastig in China
In China ziet Arla de omzet ook afnemen, terwijl het amper grip meer lijkt te hebben op een omvangrijke investering in Cofco Dairy Holdings en Mengniu. Arla heeft volgens het jaarverslag een aandeel van €445 miljoen in het eerste bedrijf, maar heeft verder amper zicht op wat er gaande is met haar bezit, en of het nog wel reëel bezit is. FrieslandCampina weet hoe dat kan gaan. Ooit had het een belang in China Dairy Huishan. Dat ging echter opeens failliet. In 2022 deed FrieslandCampina de laatste belangen in de boedel daarvan van de hand.