2023 jaar met toch hoge melkprijs én weinig marge

Met een daling van ruwweg €11 tot 13 per 100 kilo, afhankelijk van de verwerker, is de daling zo op het oog nog te overzien. Vorig jaar werd in Nederland gemiddeld tussen €55 en €58 per 100 kilo melk uitbetaald, dit jaar lijkt de melkprijs tussen de €46 en €48 per 100 kilo uit te gaan komen. 

Dat is op zich nog steeds een heel hoge melkprijs, maar er gaat dus wel veel meer af dan vorig jaar. Er blijft vaak weinig of niets over. Nog een tegenvaller is dat de nabetaling, die nog bij vier van de grote Nederlandse verwerkers aan de orde kan zijn, dit jaar lager lijkt uit te pakken dan vorig jaar. FrieslandCampina heeft intern al laten weten dat het niets gaat nabetalen over 2023. Arla heeft relatief goed gedraaid en kan, net als in voorgaande jaren, toch nog weleens uitkomen op een nabetaling tussen de €1,50 en €2,00. Dat lijkt voor de rest niet weggelegd.
 
Qua melkprijs tot nog toe is Arla niet de topper. Uitgaande van de kale melkprijs plus weidetoeslag, staat FrieslandCampina voorlopig bovenaan. Ook zonder nabetaling zou de coöperatie wel eens tussen de €47,00 en €47,50 kunnen gaan uitbetalen, maar er zweeft bij de Amersfoortse zuivelreus één grote onzekerheid boven de melkprijs en die gaat over de vraag wat de onderneming gaat doen met de zogenoemde 'pro forma reservering' van €1,68 per 100 kilo, die in het halfjaarverslag wordt genoemd. Komt die ten laste van de melkprijs of ten laste van het eigen vermogen? Het laatste is slecht voor de leden, het laatste beroerd voor de onderneming (en indirect toch ook slecht voor de leden).

Aan de onderkant van het uitbetalingsspectrum lijken op het eerste gezicht Cono en DOC Kaas te zitten. Zij hebben de laagste kale melkprijs. Maar ook hier is niet alles wat het lijkt. Bij Cono krijgen bijna alle leden nog een reeks toeslagen, gemiddeld zo'n €4,30 per 100 kilo. Dat maakt heel veel goed, en misschien zit er zelfs nog wel een kleine nabetaling in. Deze bijna collectieve toeslagen zijn de grote gelijkmakers. Bij DOC Kaas tikt het iets minder hard aan, maar daar krijgen veel leden een Vlog-toeslag plus weidetoeslag. Ook dat helpt.  

Los van deze gemiddelden zijn er altijd individuele melkveehouders die minder melkgeld ontvangen, omdat ze bijvoorbeeld geen weidegang toepassen en ook andere toeslagen missen. Anderzijds zijn er ook collega's die bijna elke plus opstrijken en daarmee nog eens €4, tot €6 per 100 kilo meer ontvangen, maar dat was vorig jaar ook zo. Bij FrieslandCampina gaat het om een kleine 10% van de leden, bij A-ware om 35% tot 45% van de leveranciers en bij DeltaMilk om zo'n 30% van het totaal aantal leden.