Ook in Nieuw-Zeeland wordt om melk gevochten

De melkproductie in Nieuw-Zeeland loopt tegen de milieugrenzen aan en er is tevens sprake van vergrijzing. Vooral de krimpende milieurruimte is een punt van zorg voor verwerkers. De overheid sprak vorig jaar de ambitie uit om in 2050 een CO2-neutrale economie te hebben. Op dit punt wringt de schoen, want ongeveer de helft van de uitstoot is afkomstig uit de landbouw, met name de melkveehouderij. Dit betekent dat de veestapel waarschijnlijk wordt afgeschaald, mogelijk zelfs met 15%, volgens geluiden die de ronde doen.

Zuivelcoöperatie Fonterra, die bijna 80% van de melkaanvoer verwerkt, gaat zelfs uit van een krimp van 20% onder de eigen leden. Om die reden paste Fonterra recent de kapitaalstructuur aan, waarmee het voor melkveehouders gemakkelijk is geworden om lid te worden. Een grotere uitdaging is misschien wel om leden te behouden.

Olam 
Er wordt door het grote foodconglomeraat Olam International namelijk getrokken aan melkveehouders van de coöperatie. Dit bedrijf, met het hoofdkantoor in Singapore, heeft een grote verwerkingslocatie in de Waikato-regio. Dit is op het Noordereiland, waar Fonterra veel leden heeft zitten. Olam is daar bezig met de tweede fase van de bouw van een melkpoederfabriek, die eind dit jaar in bedrijf moet zijn. Voor de aanvoer van grondstof zijn ze in de Nieuw-Zeelandse landerijen flink aan het lobbyen voor melk.

Melkveehouders worden een worst voorgehouden. De zogenaamde hoogwaardige eiwit-ingrediënten die Olam daar gaat produceren, zouden een betere melkprijs opleveren dan volle melkpoeder waar Fonterra groot in is. Potentiële leveranciers kunnen hiervan profiteren. Olam claimt dat er veel interesse is van melkveehouders om over te stappen. Naar hoeveel melk ze precies op zoek zijn, is niet bekend. De fabriek wordt gerealiseerd op een terrein van ruim 10 hectare en het investeringsbedrag loopt in de tientallen miljoenen dollars.

Westland Milk
Naast Olam gaat ook Westland Milk – sinds 2019 onderdeel van het Chinese Yili – in Nieuw-Zeeland bezig om te investeren in extra roestvrijstaal voor de productie van Lactoferrine. Ook Westland is op zoek naar extra melk. Samen met drie andere verwerkers schreven zij vorig jaar een manifest aan de Nieuw-Zeelandse overheid. Het verwijt was dat Fonterra voorgetrokken zou worden door toestemming te geven voor de aanpassing van de kapitaalstructuur van de coöperatie. Hiermee zou de marktkracht van Fonterra nog groter worden, terwijl ze al dominant zijn.

Trendbreuk
Hoewel de lange termijnprognoses hinten op een lagere melkproductie in Nieuw-Zeeland, laat de aanvoer recent weer groeicijfers zien. In april kwam de aanvoer weer boven het niveau van vorig jaar uit en dit is ook in mei zichtbaar. Met een productie van 978.000 ton lag de aanvoer bijna 8% voor op vorig jaar. Wel is momenteel sprake van een seizoensmatige daling die vanaf juli waarschijnlijk weer aantrekt.