Concurrerend Europa rijdt zuivelexport VS in de wielen

De afzet in maart bedroeg zo'n 226.000 ton, een fractie minder dan in de jaren daarvoor. Desalniettemin waren de cijfers wel de eerste daling sinds een jaar tijd en daarmee een trendbreuk te noemen. Vrijwel alle fabricaten, met uitzondering van lactose, laten een kleine teruggang in volume zien. Met 78.000 blijft magere melkpoeder het grootste exportfabricaat.

Tegenwind op wereldmarkt
USDEC spreekt van tegenwind op de wereldmarkt. Als belangrijkste reden wordt gewezen naar toenemende concurrentie. Hierbij wordt Europa, waar de zuivelprijzen flink zijn afgenomen, specifiek genoemd. Bij veel fabricaten is Amerika qua prijs niet meer het meest concurrerend op de wereldmarkt, daar heeft de afzet onder te lijden. Dit blijkt ook wanneer we de prijzen onderling vergelijken. In het vierde kwartaal van 2022 en begin 2023 was Europa in melkpoeder (in dollars) beduidend goedkoper dan de VS. Vaak liggen de verhoudingen juist andersom.

Ook inflatie, economische onzekerheid en een verminderde Chinese vraag worden genoemd als oorzaken. Opvallend genoeg lagen de uitvoercijfers naar China in maart wel boven het niveau van vorig jaar. Wellicht hadden de Amerikanen echter op meer gerekend, nu China de lockdowns heeft opgeheven. USDEC verwacht dat de marktomstandigheden ook in de komende maanden uitdagend zijn. Dit ondanks dat er verwacht wordt dat de Chinese vraag gaat aantrekken en de melkproductie in Europa waarschijnlijk zal gaan afvlakken.

Afzwakkende groei melkaanvoer
De Amerikaanse melkproductie laat nog altijd groeicijfers zien, maar de marge wordt steeds kleiner. Uit cijfers van het Amerikaanse landbouwministerie (USDA) blijkt dat de melkproductie in april uitkwam op 8,34 miljoen ton. Dit is een toename van 0,5%. Daarmee zwakt de groei steeds verder af. In januari was de voorsprong nog 1,5% en deze was in maart al teruggezakt naar 0,5%. Over het gehele eerste kwartaal bekeken, werd 1% meer melk geproduceerd dan dezelfde periode vorig jaar.

De afzwakkende melkproductie komt door een teruggang in het aantal koeien. In maart telde het USDA in april 15.000 vergeleken met een maand eerder. De daling houdt waarschijnlijk verband met de melkprijs die, net als in Europa, stevig is afgewaardeerd. De klasse-3 melkprijs, op basis van de verwaarding van kaas, is teruggezakt tot omgerekend zo'n €37 per 100 kilo. De daling was in april wel gestopt. Daarnaast is de beschikbaarheid van ruwvoer al tijden krap. Dit als gevolg van een droog groeiseizoen in 2022. Daar komt nog bij dat het lucratief is om melkkoeien naar de slacht te doen, vanwege de hoge karkasprijzen die in Chicago recent nog een record aantikte.