Schumacher sluit roerig tijdperk toch nog fraai af

De omzet steeg afgelopen jaar tot nimmer bereikte hoogte van €14,1 miljard. Heel verrassend is dit overigens niet, want de zuivelprijzen rezen afgelopen jaar tot ver boven de bestaande records. De nettowinst explodeerde met bijna 70% naar €292 miljoen, het hoogste niveau sinds 2016. Als klap op de vuurpijl steeg de prestatieprijs over 2022 tot een all time high van €58,69 per 100 kilo melk. Met deze cijfers kan topman Schumacher met een gerust gevoel overstappen naar Unilever, waar hij in juli aantreedt als CEO. Toch zou Schumacher veel teveel credits krijgen om de stevige winsttoename op zijn conto te schrijven.

Succes op de bulkmarkt
Net als veel andere zuivelbedrijven had FrieslandCampina namelijk de wind mee in 2022. Het einde van de coronamaatregen, in combinatie met de oorlog in Oekraïne, zorgde voor een extreem bullish sentiment in de markt. Daar kwam nog bij dat de melkproductie in de eerste helft van het jaar krap uitviel. Het gevolg hiervan is dat de prijzen voor boter, kaas en melkpoeder nog net niet over de kop gingen. Vooral de bulkmarkt deed het verrassend genoeg goed, aangewakkerd door de snel stijgende (voedsel)inflatie waardoor consumenten meer op de kleintjes letten. Wrang genoeg is dit precies het segment waar FrieslandCampina in de afgelopen jaren uit wilde ontsnappen. Herkenbare en duurzame merkenzuivel zou beter renderen, zo was in de afgelopen jaren de gedachte van het management in Amersfoort.

Grote uitdagingen voor opvolger
Hoewel Schumacher met een keurig eindrapport vertrekt, blijft FrieslandCampina met genoeg uitdagingen achter. De nieuwe CEO - die nog gevonden moet worden - kan wat dat aangaat alvast de borst natmaken. De grootste uitdaging misschien wel, zeker voor de langere termijn, is het waarborgen van de grondstofpositie in de vorm van melk. Door de krimpende melkveestapel in Nederland en Noordwest-Europa loopt de melkaanvoer in de fabrieken terug. Jarenlang was dit intern bijna een wenselijke ontwikkeling, omdat de aanvoer structureel te ruim was ten aanzien van de afzet.

Ondertussen begint de krimpende melkplas steeds meer te wringen. De zoektocht naar nieuwe leden en leveranciers werd vorig jaar opgestart, al is een positieve ledenbalans nog mijlenver weg. De insteek daarbij is vooral om de relatieve schaal te behouden, hoewel ook dat waarschijnlijk een pittige uitdaging is. De vertrekkers zijn immers niet alleen stoppers, maar veelal ook overstappers. Op de korte termijn moet vooral de inflatie gemanaged worden. Om marktaandeel te behouden moet margeverlies geïncasseerd worden, vooral in de consumentendivisie. Voor de eerste helft van 2023 zullen de cijfers flink lager uitpakken, omdat de garantieprijs achter de feiten in de markt aanloopt. Daarmee bouwt Schumacher alvast een disclaimer in voor de presentatie van de halfjaarcijfers in juli, wanneer hij niet meer aan boord is.  

Groeien op glad ijs
Met zijn naderend vertrekt eindigt het tijdperk Schumacher bij FrieslandCampina. In 2014 trad hij aan als financiële man, de afgelopen vijf jaar was hij CEO. Hoewel de markt in 2022 aan zijn zijde was, waren het roerige tropenjaren waarbij de winst soms flink onder druk stond. Schumacher moest naar eigen zeggen vooral saneren in het productieapparaat en opschalen in duurzaamheid. Groeien kon hij bijna uitsluitend in plantaardige zuivel. Daarmee begaf hij zich op glad ijs bij de achterban. Met Schumacher vertrekt er eind april bij FrieslandCampina een snelle rekenaar die zich bewust is van de tijdsgeest, hoewel hij voor sommige leden soms onnavolgbaar was.