De Franse zuivelcoöperatie Sodiaal heeft de melkprijs voor november verlaagd. Dit is bij de leden volledig in het verkeerde keelgat geschoten, omdat de melkprijs van Sodiaal volgens hen al hopeloos achterbleef bij de rest. Bij diverse fabrieken van Sodiaal dumpten melkveehouders afgelopen week onder meer autobanden, zoals Franse boeren wel vaker doen als ze boos zijn. De relatie tussen de leden en de coöperatie lijkt meer bekoeld dan ooit.
Het hele jaar al zijn de achterblijvende melkprijzen een hoofdpijndossier voor Franse melkveehouders. Waar de prijzen in omliggende landen hard opliepen, zijn verwerkers in Frankrijk terughoudend met het doorvoeren van verhogingen. Met name Sodiaal, de derde grootste melkverwerker van Frankrijk, ligt onder vuur. Al meerdere keren gingen boze leden van de zuivelcoöperatie verhaal halen bij het bestuur. Van de zomer drongen enkele leden zelfs een bestuursvergadering binnen om hun punt duidelijk te maken. Nu is het opnieuw mis.
Legio protestacties
Sodiaal heeft voor november een verlaging doorgevoerd van €3 tot €425 per 1.000 liter. Hoewel de verlaging beperkt is, kunnen de leden hun woede niet bedwingen. De hoop op een verhoging hadden ze allang opgegeven, maar een verlaging valt rauw op hun dak. Enkele tientallen melkveehouders demonstreerden vorige week donderdag (10 november) voor de fabriek van dochteronderneming Yoplait in Le Mans, nadat de prijs bekend was geworden. Voor de poort werden autobanen gedumpt en protestleuzen op het asfalt gekalkt. Ook proberen de leden de Franse bevolking in de discussie te betrekken, door langs wegen met pamfletten aan te geven dat ze worden uitgeknepen door Sodiaal, hun eigen coöperatie notabene.
Ondertussen probeert de directie van Sodiaal de discussie te sussen. Zij belooft voor 2023 beterschap met een melkprijs van minimaal €500 per 1.000 liter. Na lang stilzwijgen deed CEO Jorge Boucas afgelopen week in de Franse media zijn verhaal. Hij belooft snel beterschap. In een interview stelt hij dat de 17.000 leden een verdere stijging van de melkprijs in het verschiet, hoewel hij niet ontkent dat Sodiaal gevolgen merkt van de hoge inflatie. De verlaging voor november staat echter haaks op de mooie beloftes die veel leden ook allang niet meer geloven.
Kees Gielen vertrokken
Tot voorkort zat oud-coryfee van FrieslandCampina Kees Gielen in de directie bij Sodiaal. Sinds 2018 was hij er CFO, dezelfde positie die hij beklede bij de Nederlandse zuivelreus ten tijden van de fusie rond 2009. Navraag bij Gielen leert dat hij Sodiaal heeft verlaten en – op wat advieswerk na – met pensioen is. Over de financiële situatie bij de Franse zuivelcoöperatie wil hij begrijpelijkerwijs niets kwijt. Over de financiële huishouding van Sodiaal is echter veel te doen. Melkveehouders suggereren dat Sodiaal er beroerd voorstaat en daarom een lage melkprijs uitkeert.
Dit valt niet direct op te maken uit de recente jaarresultaten. In 2021 rapporteerde het bedrijf een ogenschijnlijk solide Ebita (winst voor de aftrek van rente, belastingen, afschrijving en afboekingen) van €132,5 miljoen, uit een omzet van €4,8 miljard. Dit was een fractie hoger dan in 2020 en tevens in lijn met voorgaande jaren. De netto winst kwam uit op een slordige €10 miljoen. Hoewel dit bedrag betrekkelijk laag is voor een miljardenconcern, is Sodiaal niet verliesgevend. Volgens melkveehouders is er echter sprake van optisch bedrog waar zij voor moeten bloeden. De melkprijs wordt net zo ver uitgeknepen dat het bedrijf wegblijft uit de rode cijfers, zo is de gedachte. Hoe het ook zij, de impasse tussen Sodiaal en haar leden leek nog nooit zo groot als nu.