Dé ideale stikstofaanpak voor de melkveehouderij bestaat niet. Dat blijkt uit een studie van ABN Amro naar de effecten en kosten van verschillende maatregelen, zoals beëindiging en verplaatsing, innovaties en managementsystemen. Met een slimme combinatie van maatregelen is op bedrijfsniveau een stikstofreductie haalbaar van 25% tot 33%. Dat levert meerkosten op van €1,60 per 100 kilo melk. Volgens de bank zou het logisch zijn als de overheid bedrijven daarin tegemoetkomt.
Een pragmatische combinatie van maatregelen is het meest effectief om Nederland uit het stikstofmoeras te trekken, stelt ABN Amro. Wat de beste combinatie is, verschilt volgens de bank per regio en bedrijf. Cruciaal voor zo'n combinatie is dat er een systeem komt waarmee het effect van reducerende maatregelen aangetoond wordt, bijvoorbeeld een (afrekenbare) stoffenbalans.
De bank onderzocht maatregelen in drie categorieën: structuurmaatregelen (beëindigen, verplaatsen of omschakeling naar biologisch), technische innovaties (zoals stalsystemen en de Lely Sphere) en managementmaatregelen (bijvoorbeeld weidegang en eiwitarme voeding).
"Een combinatie van maatregelen is eigenlijk het meest effectieve, licht Pierre Berntsen, directeur Agrarische Bedrijven bij ABN Amro desgevraagd toe. "Niet alles inzetten op één spoor, maar kijken wat praktisch of haalbaar is." Verplaatsing en vrijwillige opkoop hebben bij de structuurmaatregelen de voorkeur boven gedwongen onteigening, die volgens de bank veel tijd kost en samenwerking bij een gebiedsgerichte aanpak frustreert.
Opkoop en verplaatsing relatief duur
Opkoop en verplaatsing blijkt de meest dure reductiemethode. In het geval van opkoop €49 tot €56 per kilo stikstofreductie per jaar. Als ook de grond wordt afgewaardeerd is het €84 per kilo stikstof. Technische maatregelen zijn veel goedkoper (zie de tabel hieronder). Emissiereductie via managementmaatregelen, zoals meer weiden, verlagen van eiwit in het rantsoen en aanhouden van minder jongvee, is de goedkoopste optie.
"In de praktijk leidt een slimme combinatie van maatregelen tot de gewenste stikstofreductie waarbij de maatschappelijke kosten beperkt blijven", stelt het rapport. Op bedrijfsniveau is zo een reductie haalbaar van 25% tot 33% tegen jaarkosten van €16 tot €22 per kilo stikstof. Dat levert meerkosten op van €1,60 per 100 kilo melk.
"We zouden het logisch vinden dat de overheid ook een bijdrage levert als het ten goede komt aan de natuur en samenleving, mede omdat marges op melkveehouderijen dermate laag zijn dat ze het niet zelf kunnen dragen", aldus Berntsen. Op de vraag of de overheid hieruit geld van het stikstoffonds vrij moet maken, zegt de directeur dat hij hoopt dat er door het kabinet gekeken wordt hoe die demping landelijk budgettair vorm kan krijgen.
"Het is wel belangrijk dat stikstofemissie ook daadwerkelijk gezien wordt", onderstreept Berntsen. "Zorg voor een systeem waarbij je zekerheid en borging hebt dat emissiereductie ook daadwerkelijk een status heeft. Daarvoor moet je een systeem inrichten. Wij doen een aantal suggesties — een (afrekenbare) stoffenbalans, monitoring met sensors, periodieke keuringen of een combinatie daarvan — maar het ligt uiteindelijk bij de overheid."
Onderzoek toepasbaar voor andere sectoren
Het onderzoek richt zich op de melkveehouderij, maar Berntsen benadrukt dat 'bestuurders ook moeten kijken naar andere landbouwsectoren en de industrie'. "Alle sectoren staan aan de lat om emissieverlaging te realiseren." Het onderzoek is volgens de bank ook toepasbaar in andere sectoren. "Het is een denklijn. Alles wat helpt om te reduceren kun je onderzoeken, ook in andere sectoren, ook niet-agrarische sectoren. Het kost wat onderzoekswerk, maar iedereen kan dit doen, ook de politiek of andere organisaties."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
Dit is een reactie op het Boerenbusiness artikel:
[url=https://www.boerenbusiness.nl/melk/artikel/10901209/derde-stikstofreductie-kost-1-60-euro-per-100-kilo-melk]'Derde stikstofreductie kost 1,60 euro per 100 kilo melk'[/url]