Nu de zuivelmarkt duidelijk de wind tegen heeft, staat de grondstofwaarde van melk onder druk. Dit is al duidelijk af te lezen aan de ontwikkeling van de spotmelkprijzen in de afgelopen weken. Ook de stabiele uitbetalingsprijzen zijn ineens niet meer zo zeker meer.
De overgang van de nazomer naar de herfst heeft het sentiment op de zuivelmarkt geen goed gedaan. Tijdens de zomermaanden konden de prijzen van veel fabricaten nog standhouden op hoge niveaus, maar dat lukt niet meer. De lang verwachte prijscorrecties dienen zich nu aan.
Brede prijsdruk
Terwijl de seizoensmatige stijging van de Europese melkaanvoer binnenkort weer toeneemt, krijgt de zuivelmarkt steeds meer last van recessievrees. De torenhoge inflatie in de eurozone zet de koopkracht immers stevig onder druk. Deze druk wordt de markt nu te groot: de prijsdruk uit zich over de volle breedte van de markt, van magere melkpoeder, boter tot kaas. Ook recordhoge spotmelkprijzen zijn van hun sokkel gestoten. Kopers zijn sinds kort niet meer bereid om meer dan €60 per 100 kilo te betalen. Simpelweg omdat dit niet meer matcht met de grondstofwaarde van melk.
Op basis van de valorisatie van boter en magere melkpoeder is melk nu minder dan €60 waard. De grondstofwaarde is ongemerkt behoorlijk afgeslankt, van de zomer kwam zelfs nog even een niveau van €70 in beeld. Ook op basis van de verwaarding tot kaas staat de grondstofwaarde van melk onder druk, nu de prijzen van Gouda en Edam door de grens van €5.000 per ton dreigen te zakken.
De geesten rijp maken
De basisuitbetalingsprijzen die melkveehouders ontvangen zijn na een historische opmars recentelijk afgevlakt. Bij vrijwel alle verwerkers zit een zes in de noemer. Nu de zuivelmarkt onder druk staat, is stabiliteit ineens niet zo zeker meer. Vaak reageren de melkprijzen met een vertraging van circa twee á drie maanden op de zuivelmarktprijzen. Dit betekent dat de melkprijzen voor november mogelijk al op een verlaging kunnen afkoersen. Sommige verwerkers zijn geesten hiervoor al aan het rijp maken, zodat een daling niet als donderslag bij heldere hemel komt.
De eerste melkprijzen voor november worden in de tweede helft van volgende week afgekondigd. Zeker nu ook de Global Dairy Trade (GDT) opnieuw een behoorlijk tik heeft gekregen, wordt het spannend welke prijsontwikkeling uit de bus rolt. Een daling van de melkprijs wordt wennen. De laatste keer dat de uitbetalingsprijzen eenduidig omlaag bewogen, was in de zomer van 2020. Toen kwam de prijsdruk door de coronapandemie die even daarvoor de zuivelmarkt uit balans had gebracht. Het inflatiespook, die de melkprijs nu de das om dreigt te doen, hield zich toen nog gedeisd. Voor grote prijscorrecties hoeft nog niet te worden gevreesd, maar de relatief vette melkprijs kan waarschijnlijk worden afgeroomd.