Achtergrond stikstof stemming
Iedereen vecht opeens om het gehoor van Remkes
Ondanks een moeizame start een paar weken geleden, is Johan Remkes toch de centrale figuur geworden in de stikstofdiscussie. Wat gaat deze onverstoorbaar ogende pensionado opschrijven in zijn eindrapport? Onverwacht vecht iedereen opeens om zijn gehoor.
Ook de ambtenaren van stikstofminister Christianne van der Wal worden kennelijk zenuwachtig. Waarom anders een nog ongepubliceerd en onaf rapport, bij de NOS op tafel laten vallen?
Het rapport 'Review of critical loads of nitrogen' is geschreven door twee onderzoekers van het Nijmeegse bureau B-ware en een Duitse collega, voor het Duitse Milieu-Agentschap. Het gaat over stikstofdepositie in het algemeen en het effect daarvan op de natuur in Europa, niet specifiek Nederland. Dat een deel van de stikstofnormen in Nederland moet worden aangescherpt, is dan ook geen conclusie uit het rapport, maar van juristen en ecologen die de NOS sprak. Dat het geschreven zou zijn onder toezicht van de VN, is ook iets wat de NOS meldt.
Remkes komt tweede helft september met bevindingen
Remkes laat het allemaal op zich afkomen. Hij heeft dan ook nog een paar weken langer de tijd gekregen om zijn eindrapport op te stellen. De tweede helft van september gaat het nu worden. Bijdrages daaraan kunnen dus nog worden geleverd. Naar verluid komt het na Prinsjesdag, de dag waarop de regering de extra's voor de burger, ombuigingen en bezuinigingen presenteert.
De conclusies en aanbevelingen die Remkes gaat presenteren, zullen het startsein zijn voor een nieuwe politieke debatronde. Wat hij allemaal gaat vinden, blijft nog onduidelijk. Remkes houdt zich op de vlakte. Wel liet hij zich deze week ontvallen dat hij in zijn rapport ook 'verstandige dingen' over perspectief gaat zeggen. Opmerkelijk, want landbouwminister Henk Staghouwer lijkt het juist minder over perspectief te willen hebben en noemt zijn perspectiefbrief die voor Prinsjesdag komt opeens de septemberbrief.
Aan de stikstofdoelen voor 2030 houdt Remkes voorlopig vast. Op verschillende punten waar de landbouw graag versoepelingen ziet, zoals de Kritische Depositiewaarde (KDW) en de natuurkaarten, houdt hij de onzekerheid boven de markt.
Boerenorganisaties die deze week bij hem waren, vertellen over moeizame gesprekken. Ook premier Rutte, die af en toe met boeren praat, laat zich vooral van zijn formele kant zien. Psychologische spelletjes zijn hem ook niet vreemd, melden betrokkenen. Een voorbeeld daarvan is om van de deelnemende boeren eerst excuses te eisen voor rommel op de snelwegen, terwijl niet is aangetoond dat zij daarvoor verantwoordelijk zijn.
Ook bestaat er angst bij een deel van de boerenorganisaties dat hen stiekem toch een kunstje wordt geflikt. Deze week dook opeens het begrip KDWt op. Dat is een tijdelijk verlaagde KDW, waarbij buitenlandse emissies buiten beeld worden gelaten. Daarmee zou de vergunningverlening kunnen worden losgetrokken en lijkt ook de landbouw even geholpen, maar op termijn helemaal niet. Dat er angst is voor dit soort scenario's, tekent het broze vertrouwen in het overleg.
Iedereen heeft belang bij doorbreken impasse
Het zijn allemaal zaken die invloed hebben op de discussie. Toch voeren partijen ook inhoudelijke gesprekken, want uiteindelijk heeft iedereen belang bij doorbreking van de impasse. Een uitzondering hierop is misschien een deel van de milieu- en natuurorganisaties.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
