Uit alle windstreken van Nederland kwamen boeren vandaag naar het Gelderse Stroe voor de vierde grote landelijke demonstratie tegen het stikstofbeleid van het kabinet in drie jaar tijd. In dit liveblog volgde Boerenbusiness vandaag de ontwikkelingen. Het boerenprotest was een initiatief van de gezamenlijke boerenbelangenbehartigers Agractie, LTO Nederland, POV, NMV, DDB, NAV en NVP en trok tienduizenden mensen. De actiedag in Stroe zelf verliep gemoedelijk. Opzichzelfstaande acties op wegen zorgde wel voor opstoppingen en ook was er in de middag een ongeluk met een trekker.
- 17.13 uur Ongeluk met trekker op A12
Op de A12 richting Utrecht is bij Veenendaal de weg dicht vanwege een ongeluk met een tractor, aldus Rijkswaterstaat. Er zouden volgens een tweet van een agent drie gewonden bij zijn gevallen. Het is nog niet bekend hoe laat de weg weer vrij is. Verkeer wordt bij knooppunt Grijsoord omgeleid via de A50, A15, A2 en A27.
- 16.45 uur Univé: Coulance bij schade aan tractoren
Univé gaat coulant om met eventuele schade aan trekkers die boeren vandaag oplopen bij deelname aan het boerenprotest, meldt de verzekeringsmaatschappij in een persbericht. Normaal is afwijkend gebruik van landbouwvoertuigen niet verzekerd. "Als regionaal betrokken coöperatie – nota bene ooit opgericht door boeren – staan we dicht bij onze leden, waaronder we veel agrarische ondernemers rekenen. Daardoor weten we wat er bij hen speelt en leeft", aldus directeur van Univé Schade Johan Van den Neste. Hij benadrukt dat de maatschappij niet meewerkt aan niet-toegestane acties. "Daarnaast verwachten we dat iedereen zich aan de wet blijft houden; met een tractor de snelweg oprijden is niet voor niets verboden. We sluiten schade die men hier oploopt dan ook per definitie van dekking uit, tenzij de bestuurder deel uitmaakt van een georganiseerd konvooi dat wordt gedoogd en begeleid door de politie."
- 16.37 uur Boeren parkeren trekkers op A6
Op de A6 bij Emmeloord hebben demonstranten in beide richtingen het verkeer stilgezet, meldt Rijkswaterstaat. Volgens Omroep Flevoland moeten automobilisten tussen trekkers door slalommen die op de weg geparkeerd. Ook staan volgens de omroep vlak bij de Ketelbrug een tiental boeren met trekkers in de berm van de A6. Mogelijk zouden actievoerende boeren de brug willen afsluiten.
- 16.07 Trekkers weer op weg naar huis
Het weiland van een melkveehouder in Stroe waar het boerenprotest vandaag werd gehouden stroom weer langzaam leeg. Rijkswaterstaat meldt op Twitter dat de eerste trekkers weer de weg op gaan.
- 15.36 uur FDF: 'Macht teruggrijpen in onze coöperaties, banken en hele sector'
"Ik vind dat we de macht moeten teruggrijpen in onze coöperaties, onze banken en onze hele sector", aldus Mark van den Oever van Farmers Defence Force (FDF) vandaag in Stroe waar hij de laatste spreker was. Zonder het met zoveel woorden te benoemen verdedigde hij het protest bij Van der Wal thuis. "Aangezien we altijd op afstand worden gehouden van het centrum van de macht... is het niet heel erg gek dat er groepen boeren zijn die creatievere ideeën hebben om dichterbij het doel te komen waartegen ze protesteren... Misschien heiligt het doel de middelen. Gaat onze overheid ook niet royaal over alle morale grenzen heen met dit absurde reductieplan gebasseerd op leugens en bedrog?"
- 15.10 uur BBB: 'Allemaal stemmen voor Provinciale Staten'
Caroline van der Plas staat in startblokken om met de BoerBurgerBeweging (BBB) in alle provincies mee te doen aan de Provinciale Statenverkiezingen, zei ze op het podium in Stroe. Momenteel staat Van der Plas met veertien Kamerzetels in de peiling. "Veel zetels in de Provinciale Staten betekent veel zetels in de Eerste Kamer, daar gaat het over de wetgeving." Ze deed een oproep aan alle aanwezigen: "Het is zeer belangrijk dat jullie allemaal gaan stemmen." Joost Eerdmans (JA21) zei: "Wat je ook in het stemhokje doet: stem deze coalitie weg! Kies je eigen provinciebestuur, kies één van deze partijen voor de Eerste Kamer. Op ons of een van de andere partijen hier op het podium (naast JA21 en BBB, SGP, PVV en FvD red.) Caroline van der Plas deed ook nog een andere oproep: "Boeren zijn niet tegen regels; boeren zijn tegen onrecht. Draagt dat uit!"
- 14.48 Barneveld adviseert niet meer naar Stroe te komen
Vanwege de grote toestroom naar het boerenprotest adviseert de gemeente Barneveld om niet meer naar Stroe te komen. "Het verkeer op alle wegen staat volledig vast en de parkeerterreinen zijn vol. Ook voor de terugweg wordt grote drukte verwacht." De A1 van Amersfoort tot Apeldoorn is in beide richtingen afgesloten. De politie twittert: "We zien dat het helemaal is vastgelopen en met deze maatregel willen we bereiken dat het verkeer daar oplost. Zodra dat is gebeurd, wordt de afsluiting zo snel mogelijk opgeheven." Rijkswaterstaat meldt dat de A7 tussen Drachten en Heerenveen in beide richtingen weer vrij is.
- 14.35 uur Landbouwvertegenwoordigers: Niet meer met Van der Wal om tafel
Zowel LTO Nederland-voorzitter Sjaak van der Tak als oud-staatssecretaris van Landbouw Henk Bleker, voorzitter de Nederlandse Melkveehouders Vakbond willen niet meer met minister voor Natuur en Stikstof Christianne van der Wal (VVD) praten zolang zij vasthoudt aan de huidige plannen. Eerst moet het stikstofplan van tafel, zo hebben de voorzitters vanmiddag in Stroe gezegd.
- 13.56 uur 'Staat der Nederlanden in oorlog met boerenrepubliek'
"Wij zien dit als generale repetitie", aldus Agractie-voorman Bart Kemp op het podium in Stroe. "Op 6 april waarschuwde we voor een actie voor de Tweede Kamer bij de ministers dat een boerenactie een boerenopstand zal worden als Den Haag zijn snode plannen niet intrekt. Nu is het zover, de streep is getrokken. De grens is bereikt. De maat is vol. De Staat der Nederlanden is in oorlog met de boerenrepubliek. Ondanks alle vredesaanbiedingen vanuit de boerenrepubliek blijft de tegenpartij vijandelijkheden over ons uitstorten." Er is een staat van beleg afgekondigd om onze grond en onze eigendommen te bezetten en te ontnemen op valse gronden. De boerenrepubliek is rechtmatig eigenaar van twee derde van Nederlands grondgebied en daar produceren we voedsel op voor alle Nederlanders en ver daarbuiten."
- 13.44 Officiële gedeelte protest aan de gang
Het officiële gedeelte van het protest dat om 12.00 uur van start zou gaan is rond 13.15 uur begonnen. Dit omdat er eerder nog veel boeren aankwamen. Momenteel zijn er nog steeds demonstranten onderweg. Er zouden momenteel naar schatting 40.000 mensen aanwezig zijn.
-13.37 Krentenwegge namens wanhopige Twentse boeren
Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik (CDA) heeft vandaag namens honderden wanhopige Twentse boeren een krentenwegge overhandigd aan Manfred Weber, voorzitter van de EVP-Fractie en Norbert Lins (CDU, EVP-Fractie), voorzitter van de commissie landbouw en plattelandsontwikkeling (Agri). Dit vanwege de steun vanuit de EVP-fractie en landbouwcommissie in het Europees Parlement voor het behoud van boeren op het Europese platteland. De politica benadrukt dat de Haagse stikstofdoelen niet uit Europa komen: "De stikstofplannen die het kabinet heeft gepresenteerd, zijn geen Europese regels, maar Nederlandse beleidskeuzes."
- 13.01 uur Nog veel trekkers onderweg
Er zijn nog steeds veel mensen onderweg naar het protest in Stroe. Rijkswaterstaat meldt dat er nog steeds forse vertraging is in beide richtingen op de A7. Ook op de A1 kom je aan beide kanten in de file naar Stroe. NOS-verslaggever Edwin van de Berg plaatste op Twitter een video op de A7 tussen Drachten en Heerenveen:
- 12.28 uur Thuisblijvers ook in protest
Waar in Stroe duizenden boeren van zich laten horen, gaat menig thuisblijver ook in protest. Zoals hieronder met de omgekeerde Nederlandse vlag.
- 12.19 uur Programma loopt iets uit
Het programma in Stroe dat om 12.00 uur zou beginnen, loopt iets uit. De opkomst is hoog en er komen nog steeds mensen aan. De sfeer is gemoedelijk. Geholpen door het mooie weer voelt het bijna als een gratis festival, mocht je niet weten dat de aanleiding een serieuze zaak is, meldt Wouter Baan die namens Boerenbusiness in Stroe is.
- 12.02 Akkerbouwers ook in onzekerheid over effect stikstofplannen
Wat de gevolgen van de stikstofplannen voor de akkerbouw zijn is nog volstrekt onduidelijk. Op het kaartje van het ministerie zijn ook gebieden met veel akkerbouwers ingekleurd als gebied waar een stikstofreductie van 47% of meer nodig is. "In bijvoorbeeld de Noordoostpolder is een hele strook paars gekleurd", zegt André Hoogendijk directeur van de BO Akkerbouw tegenover Boerenbusiness. "Daar is weinig veehouderij en veel akkerbouw." Volgens Hoogendijk is het onduidelijk hoe daar de doelstellingen behaald moeten worden. "Zet het ministerie daar bijvoorbeeld in op precisielandbouw om de stikstofmest nog efficiënter te benutten of wordt in de mestnormen gesneden." Daarnaast wijst Hoogendijk erop dat niet alleen de stikstofplannen voor veel onzekerheid zorgen. Later dit jaar volgen de waterkwaliteitsdoelen en er komen ook nog de klimaatdoelen.
- 11.54 uur Leveranciers steken boeren hart onder de riem
In Stroe waar straks om 12.00 uur de offficiële opening van het protest plaatsvindt, worden boeren massaal gesteund door leveranciers van onder meer diervoeder. Onder meer Denkavit, PB en ForFarmers zijn aanwezig met trucks.
11.42 uur Protest heeft flinke impact gehad op ochtendspit
De boerenmanifestatie heeft flinke impact gehad op de ochtendspits, meldt Rijkswaterstaat. De spitspiek lag op zo'n 250 kilometer. Normaliter ligt de piek tijdens de woensdagochtendspits rond de 100 kilometer. Momenteel heb je op de A7 in beide richtingen te maken met flinke files. Naar Heerenveen: tussen Drachten en Tijnje heb je 75 minuten vertraging. Naar Groningen: tussen knooppunt Heerenveen en Beetsterzwaag heb je 70 minuten vertraging. De file komt onder meer door een blokkade van de weg.
- 11.36 uur Europarlementariër Schreijer-Pierik: 'Voedselproductie nu niet verminderen'
"Dit is niet het juiste moment voor de wetsvoorstellen over pesticidenreductie en natuurherstel", zegt Annie Schreijer-Pierik, woordvoerder in de landbouwcommissie van het Europees Parlement namens het CDA (EVP-fractie). "Omdat we midden in de ergste voedselcrisis van onze eeuw zitten, moet de Europese Commissie geen nieuwe wetgeving invoeren die de voedselproductie in Europa gevoelig kan verminderen", zegt ze in een persbericht.
- 11.28 uur Politie maakt werk van natrekken trekkers op snelwegen
Hoewel het verboden is om met tractoren op de snelweg te rijden, hebben veel demonstranten zich hier vanmorgen niet aan gehouden. Omdat de kentekenplicht pas vanaf 1 juli gehandhaafd gaat worden, zijn veel demonstranten zonder kenteken op pad. Politiechef Willem Woelders gaf in het NOS Radio 1 Journaal aan dat de politie 'binnen de mogelijkheden' alles gaat doen om personen met trekkers op snelwegen te identificeren. Volgens hem kan dat op grond van beelden en informatie die de politie krijgt.
- 11.04 uur Ook VVD'er Thom van Campen niet in Stroe wegens veiligheid
Behalve Tjeerd de Groot (D66) komt ook Tweede Kamerlid en landbouwwoordvoerder van het VVD Thom van Campen niet naar Stroe omdat zijn veiligheid niet gegarandeerd kan worden, meldt hij op Twitter.
- 10.58 uur Luister: Boerenbusiness live op BNR Nieuwsradio
Boerenbusiness-marktredacteur en stikstofkenner Klaas van der Horst vertelt vanaf 11.00 uur live in het radioprogramma BNR Breekt waarom boeren protesteren tegen het stikstofbeleid.
Luister hier: https://www.bnr.nl/player/live
10.53 uur Wilders: 'Er is niks tegen stikstofrijke natuur'
PVV-leider Geert Wilders is vandaag naar eigen zeggen al vanaf 8.00 uur aanwezig om de boeren te steunen. Of hij ook een van de sprekers zal zijn, is nog niet bekend. Tegenover het AD zegt hij: "Er is niks tegen stikstofrijke natuur. Nederland gaat er niet dood aan, je krijgt andere dieren, andere planten, de boeren kunnen boeren én dat moet gaan gebeuren."
- 10.37 uur Meer steun voor protesten: 45% staat achter boeren
De steun voor de boerenprotesten van de Nederlandse bevolking is toegenoemen, blijkt uit onderzoek van I&O research in opdracht van dagblad Trouw. 45% van de ondevraagden zegt achter de protesten te staan, bij de vorige meting vorig jaar oktober was dit nog 38%. Uit het onderzoek blijkt ook dat op dit moment 44% van de mensen wil dat het kabinet meer doet tegen de stikstofuitstoot. In oktober vorig jaar was dat 60%.
- 10.08 uur D66'er Tjeerd de Groot niet naar Stroe om veiligheid
D66-Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot wilde vandaag graag in gesprek gaan met boeren tijdens het stikstofprotest in Stroe. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft echter negatief geadviseerd, laat De Groot net weten op Twitter.
- 9.33 uur BBB en JA21 lanceren stikstofplan
Caroline van der Plas (BoerBurgerBeweging) en Joost Eerdmans (JA21) gaan morgen tijdens het stikstofdebat in de Tweede Kamer een stikstofplan voorstellen. Het gaat om een reparatiewet waarbij de Wet Natuurbescherming uit 2015 centraal staat. "Daar hebben we onszelf opgeknoopt aan de hoogste normen van Europa", aldus Eerdmans.
- 9.00 uur Op weg naar Stroe: files in Brabant
Momenteel zijn veel boeren onderweg naar het landelijke boerenprotest in Stroe. Op dit moment levert dat volgens de ANWB vooral vertraging op bij Amersfoort op de A28. Doordat zij met tractoren over de snelweg rijden is de extra reistijd tussen Utrecht en Amersfoort ongeveer een uur. Er staan amper dagelijkse files.
- 8.40 uur Op naar Stroe
- 7.00 Op weg naar Stroe
Sinds gisteravond rijden colonnes van trekkers uit Nederland én Vlaanderen naar Stroe toe. Daarbij rijden groepen boeren ook over de snelwegen.
Boeren uit Limburg trekken gisteravond en vannacht naar Stroe.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.