In Nederland komt naar verwachting in eind dit jaar en begin volgend jaar een milde recessie. Vanaf het tweede kwartaal van 2023 groeit de economie dan waarschijnlijk weer, schrijft Rabobank in een vandaag (9 juni) verschenen kwartaalstudie. Inflatie blijft volgens de bank het belangrijkste strategische thema in de Nederlandse voedselketen.
Voor heel 2022 voorzien de Rabo-economen een bbp-groei van 2,9% en voor 2023 een krimp van 0,2%. De belangrijkste oorzaak van de milde recessie is de hoge inflatie die de bestedingen en investeringen drukt. Daarnaast remmen eind dit jaar personeelstekorten en wereldwijde verstoringen in de toeleveringsketen de groei in veel Nederlandse sectoren af. Ondanks de lichte economische neergang verwacht Rabobank dat de werkloosheid slechts mondjesmaat oploopt.
Rabobank gaat bij deze prognose uit van een boycot van Russische olie door de EU vanaf het einde van het jaar, waardoor de energieprijzen hoog blijven of zelfs oplopen. Er wordt niet van uitgegaan dat Russisch gas in de sanctiepakketten van de EU komt en ook niet dat Rusland de gaskraan dichtdraait. Ook wordt er geen rekening gehouden met eventuele nieuwe coronamaatregelen. Mochten er toch dergelijke maatregelen of een gasboycot komen, dan moet het economische beeld naar beneden worden bijgesteld, aldus Rabobank.
Inflatie belangrijkste thema voedselketen
Inflatie blijft het belangrijkste strategische thema in de Nederlandse voedselketen. Martine Boon, adjunct-directeur Food & Agri, zegt in een verklaring: "Bij ondernemers die de gestegen inkoopprijzen niet volledig kunnen doorbelasten, staan de marges onder druk. Als bedrijven de inflatie wel kunnen doorbelasten, komt deze uiteindelijk bij de consument terecht. Dat gaan veel sectoren merken, zoals de detailhandel en de horeca."
Begin dit jaar probeerden supermarkten de prijsverhogingen voor consumenten te vertragen. Dat ging vaak ten koste van de marge van leveranciers. "Inmiddels lijkt het sentiment aan de onderhandelingstafel iets gedraaid", constateren de bankiers. "Als foodretailers prijsverhogingen niet accepteren, riskeren ze dat ze bepaalde producten niet meer krijgen geleverd. Dit draagt ertoe bij dat de consumentenprijsinflatie snel verder oploopt."
Het is al zichtbaar dat consumenten in de supermarkt meer aanbiedingen en huismerken kopen. Ook verwacht Rabobank dat hard discounters marktaandeel gaan winnen van full service-supermarkten en komt de vraag naar meer premium-producten en -diensten, zoals die van restaurants en speciaalzaken, onder druk te staan. "Voor de voedingsmiddelenindustrie verwachten we dus een plus in de omzet door de stijgende prijzen, maar druk op marge en volumes door oplopende kosten en een prijsbewuste consument."
Stijgende kosten landbouw
Voor de landbouwsector wordt dit jaar geen groei van de toegevoegde waarde verwacht en volgend jaar een lichte krimp van 0,6%. Bij de landbouw zorgen dure inputs zorgen voor stijgende kosten.
In de varkenshouderij is ruim voldoende aanbod om in de vraag te voorzien en dat zorgt voor prijsdruk. Daarnaast zijn de kosten voor voer en energie al enige tijd hoog. Rabobank verwachten echter herstel als gevolg van een afnemende productie in diverse EU-landen, waaronder Duitsland.
De melkveehouderij kent een relatief hoog prijsniveau. De wereldwijd beperkte aanvoer zorgt voor een melkprijs die 30% boven het niveau van vorig jaar ligt. De kosten stijgen echter mee door hogere voer- en dieselprijzen. Voor de komende maanden verwachten de Rabo-economen een relatief stabiel beeld. "Op dit moment wordt er met de EU onderhandeld over een nieuwe periode van derogatie. Mocht deze onverhoopt geen doorgang vinden, dan heeft dit een negatief effect op het rendement van de Nederlandse melkveehouderij door meer kunstmestaankoop, voeraankoop en mestafzet."
De omzetverwachting voor de akkerbouw is 20% dit jaar en 0% volgend jaar (zie tabel). Bij grondgebonden veehouderij is dat 35% in 2022, maar daar wordt voor volgend jaar weer een omzetdaling van 10% verwacht. Bij de overige veehouderij is de verwachting over beide jaren een omzetgroei van 5%.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.