Nieuws Rabobank
'Inflatie hardnekkiger en verschuift naar voeding'
De inflatie wordt de komende tijd hardnekkiger, verwachten specialisten van Rabobank. De hoge energieprijzen treft (in tegenstelling tot waar de inflatieberekening vanuit gaat) lang niet iedereen direct, maar de inflatie verschuift steeds meer van energie naar voeding en andere productcategorieën. Hoge grondstofprijzen worden de komende tijd steeds meer doorberekend in voedselprijzen. Rabobank verwacht dat de voedselprijsinflatie verder oploopt.
De bank baseert zich in de inflatiemonitor van juni op de Europese prijsindex, waarmee de inflatiecijfers van de lidstaten van de EU met elkaar kunnen worden vergeleken. In mei was volgens deze zogenoemde HICP de inflatie 10,2%. In april was dat 11,2%. De bijdrage van energie is minder geworden. De specialisten van Rabobank plaatsen een kanttekening bij de CBS-berekening van inflatiecijfers, die overschat hoeveel huishoudens te maken hebben met stijgingen van de energieprijs. "Deze methodiek gaat ervan uit dat ieder huishouden maandelijks een nieuw energiecontract moet afsluiten tegen de dan geldende tarieven. Daarmee neemt de HICP-index een voorschot op toekomstige stijgingen van de energierekening." Zo had volgens transactiedata van Rabobank 'slechts' 41% van de consumenten in maart een hogere energierekening dan in augustus vorig jaar.
"Wel zien we langzaam maar zeker een verschuiving van de hoge bijdrage van energie aan het totale inflatiecijfer naar een hogere bijdrage van prijsstijgingen van voedsel en andere productcategorieën", aldus de inflatiemonitor. "Dit geeft aan dat de inflatie de komende tijd hardnekkiger wordt."
Verhoging voedselprijzen zet door
De verschuiving naar een hogere voedselinflatie zette in mei door. Gemiddeld lopen de prijzen in de supermarkt met ongeveer 0,3 procentpunt per week op, aldus Rabobank. Vergeleken met vorig jaar mei liggen de prijzen nu zo'n 8 procentpunt hoger. Alcoholische dranken en tabak stijgen minder in prijs dan voedingsmiddelen en non-alcoholische dranken en dempen daarmee de gemiddelde prijsstijging in de categorie.
Stijgende consumentenprijzen zijn over het algemeen lastig op weekbasis te relateren aan de prijsveranderingen op de onderliggende agrarische grondstofmarkten, stelt de inflatiemonitor. "Retailers houden voorraden aan, hebben leveringscontracten of prijsonderhandelingen, waardoor er een aanzienlijke vertraging kan optreden tussen de hogere grondstofprijzen die voedselproducenten moeten betalen en de prijzen die de consument in de supermarkt betaalt. Bovendien kunnen partijen in de keten omwille van de concurrentieverhoudingen hogere kosten (tijdelijk) voor eigen rekening nemen."
Vooruitkijkend verwachten de specialisten van Rabobank dat producenten proberen om hun hogere kostprijs zo veel mogelijk door te berekenen. "Energie als input blijft naar verwachting duur en daardoor neemt de druk toe om de prijzen te verhogen."
Lang niet alle voedselproducenten hebben kostprijs doorberekend
Uit de supermarktprijzen leiden Rabobank-specialisten af dat lang niet alle voedselproducenten hun hogere kostprijs hebben doorberekend aan consumenten. "Op basis van dagprijzen voor graan en gas ligt de kostprijs van bijvoorbeeld een standaard supermarktbrood ruwweg 30% hoger dan vorig jaar. Daar steekt de 8% tot 10% hogere broodprijs op het schap schril tegen af. De prijsstijging op zogenaamd klein brood, zoals bolletjes, is nog een flink stuk lager. Ook in categorieën als wijn of noten zijn de consumentenprijsstijgingen (respectievelijk 2% en 6%) lager dan je op grond van grondstofprijsontwikkelingen (maar ook verpakkings- en transportkosten) zou verwachten. Gezien deze achterblijvende categorieën en de hogere productenprijzen voor de Nederlandse voedingsindustrie van 21,6% in april 2022 zullen de consumentenprijzen en daarmee de voedselprijsinflatie de komende weken naar verwachting verder oplopen."
Linda van Eekeres
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
