De oplopende liquiditeitsproblemen bij de leden van termijnmarktcoöperatie MTC (Milk Trading Company) zorgen voor dito spanningen binnen de organisatie. Diverse leden hebben voor tonnen moeten bijstorten en staren naar de bodem van hun kas. Ze vragen zich af wat verstandig is om te doen: eruit stappen en het verlies nemen, of blijven en hopen op betere tijden.
Directeur Dirk Coucke bevestigt dat de situatie voor veel bedrijven spannend is, maar stelt dat de leden in de tweede week van maart de keuze is voorgelegd of ze wilden blijven of niet. "70% heeft toen aangegeven dat ze door wilden gaan."
Coucke zegt dat hij ook in regelmatig contact staat met de banken over de ontstane situatie, zowel met die in België als die in Nederland. "Ze hebben gezegd dat, als er leden zijn die de onmiddellijke liquiditeit niet hebben om de vereiste waarborgen bij te storten, ze bereid zijn om daarover in gesprek te gaan. De meeste leden die daarom vragen, krijgen op korte termijn kredietvoorstellen. Dat is voor een gebruikelijke termijn van twaalf tot achttien maanden."
Coucke ontkent verhalen als zou het complete vermogen van MTC zijn verdampt. "Dat is onwaar." Dat het niet gemakkelijk is op dit moment, ontkent hij niet. "Maar we zitten nu opeens in een situatie die we nog nooit eerder hebben gezien. In de voorgaande jaren hebben we het steeds goed gedaan en iedereen was tevreden. Toch is er ook altijd gewaarschuwd dat het anders kon worden."
Uw medeoprichter Filip Tilleman zegt dat hij steeds heeft gehamerd op het belang van allerlei extra veiligheidsmechanismen, maar dat zijn waarschuwingen zijn genegeerd. Volgens hem is er ook te veel en te vroeg ingedekt.
"Gaat meneer Tilleman nu opeens afstand nemen van besluiten waar hij als bestuurder medeverantwoordelijk voor is? Het klopt bovendien niet wat hij zegt."
Hij stelt dat hij sinds februari 2021 uit het dagelijkse bestuur is gezet en geen inzage meer krijgt in de dagelijkse gang van zaken.
"Hij neemt gewoon niet meer deel aan de veertiendaagse melkchat, waarin we afspreken hoe we verder handelen. Dat is alles."
De kritiek betreft volgens mij het risicoprofiel. Dat is iets wat diverse ontevreden leden ook noemen. Termijnmarktposities die geliquideerd konden worden vanuit het oogpunt van verliesbeperking, werden niet geliquideerd en er werd opnieuw vastgelegd op te lage nieuwe posities. "Dat is achteraf geredeneerd. Handelen op de termijnmarkt is de balans vinden. Elke keer heb je 50% kans op daling en 50% op stijging. Je weet niet van tevoren wat de markt gaat doen. We hebben voorts wel degelijk geprobeerd om riskante posities te stoppen."
Ik wil nog even de heer Tilleman aanhalen. Hij zegt dat je een onderneming met een jaaromzet van €30 miljoen niet kunt blijven aansturen zonder een externe bedrijfsrevisor, iemand met professionele kennis en ook met genoeg afstand.
"Wij als coöperatie volgen de markt nauwgezet, we komen elke veertien dagen bijeen en nemen afgewogen beslissingen. Waarom hebben we een externe revisor nodig? Er is momenteel geen commissarisplicht voor de MTC. Wij zijn een coöperatie die ook de vinger op de knip wil houden voor wat betreft de kosten. Maar als de leden het willen, dan is dat wat mij betreft akkoord."
Een aantal leden zegt het moeilijk te vinden om tegen u in te gaan en dat u zich te veel heeft omringd met gelijkgestemden. Wat ze ook kwetsbaar vinden is dat u zowel toegang hebt tot de gegevens van MTC als van DLV Advies. U kunt de hele bedrijfssituatie overzien en kent hun kwetsbaarheden, om zo te zeggen. Is die dubbelpositie wel handig?
"Amai! Je mag het ene niet met het andere mengen. DLV staat hier buiten. De DLV levert enkel advies aan land- en tuinbouwers en gaat heel discreet om met de bedrijfsgegevens van haar klanten."
U opereert wel onder de vleugels van DLV. U zit zelf bij DLV en werkt met andere adviseurs van DLV. In Nederland is MTC ook geen eigen juridische entiteit.
"DLV is een van de initiatiefnemers van MTC. MTC is een Belgische coöperatie die ook over de grens opereert, zoals bijvoorbeeld ook FrieslandCampina dat andersom doet. Daar is geen extra entiteit voor nodig. Dat past binnen de Europese regels."
Hoe zit het dan met het toezicht? Coöperaties kunnen wel degelijk toezichtsplichtige activiteiten ontplooien.
"We hebben de vrijstelling van MTC destijds besproken met de Belgische financieel toezichthouder en stellen hen elk jaar in kennis dat wij ons op die vrijstelling beriepen, zoals de wet dat vereist."
Op 22 maart hebben jullie een ledenvergadering in Sint-Niklaas. Dan hoopt uw collega-bestuurder Tilleman een aantal aanpassingen doorgevoerd te krijgen om de coöperatie naar eigen zeggen in rustiger vaarwater te krijgen, met aangepaste regels. Mede in dat verband is er een aantal weken terug al een bijeenkomst met ruim zestig leden in Aalter geweest.
"Wij houden als coöperatie heel goed een vinger aan de pols en we doen onze best om onnodige risico's te beperken. De laatste week heb minstens honderd leden aan de telefoon gehad. Ik begrijp ook heel sterk de onrust die er is onder de leden, maar als coöperatie houden we heel goed een vinger aan de pols. We zullen niet nalaten gewenste aanpassingen te bespreken met onze leden."