Om een zo hoog mogelijke voerefficiëntie te realiseren ligt er jaarlijks de uitdaging om zoveel mogelijk eiwit, energie en structuur van eigen grond te oogsten. Het Seed2FEED-concept helpt het saldo per liter melk te verhogen door optimalisering van de ruwvoerteelt op het melkveebedrijf.
Er is al langere tijd veel aandacht voor verbetering van de ruwvoerefficiëntie. Dit is niet onterecht. Dit komt onder andere omdat er bij teelt van ruwvoergewassen nog altijd een verschil in opbrengst is tussen dat wat genetisch gezien realiseerbaar is en wat er in de praktijk wordt behaald. Teeltmanagement, maar ook wetgeving en klimaatverandering spelen hierbij een belangrijke rol.
Grasopbrengst blijft achter in droge jaren
Zeker op zandgrond en tijdens droge groeiseizoenen is het lastig om de gewenste grasopbrengst te realiseren. Dit heeft vervolgens direct gevolgen voor de eiwitproductie uit gras op deze bedrijven waardoor er, wat juist niet de bedoeling is, eiwit van buiten het bedrijf moet worden aangekocht om te voorzien in de eiwitbehoefte van het vee.
Er zal, met de (nieuwe) realiteit wat betreft de regelmatig terugkerende droogte in het achterhoofd, echt nagedacht moeten worden over de vraag hoe onder dergelijke omstandigheden de genetische opbrengst van gras in de praktijk nog gerealiseerd kan worden. Dit moet dan ook nog eens zonder de kostprijs voor de productie van gras nog meer te moeten verhogen door meer te beregenen. Voor zover dat, gelet op de vele beregeningsverboden, mogelijk is.
Geen gemakkelijke opgave, of juist wel door andere gewassen die efficiënter met water omgaan, meer de ruimte te geven. Daarnaast heeft de zeer hoge prijs voor kunstmest een sterk kostprijsverhogende werking. Hier biedt de teelt van grasklaver goede kansen als het gaat om de besparing op stikstof en de productie van extra eiwit op het eigen bedrijf.
Zelf beter inzicht in de voerwinst
Naast de efficiëntieslag die nog gemaakt kan worden in verbetering van de opbrengst van de gewassen, bestaat er ook nog eens de mogelijkheid om kritisch te zijn op de voerwinst en te zoeken naar mogelijkheden om deze te verbeteren. Die mogelijkheid is er. Om hier zelf meer grip op te krijgen is als belangrijk onderdeel van Seed2FEED, met succes Farmdesk geïntroduceerd. Farmdesk is een innovatieve digitale tool waarmee met een ingebouwd monitoringssysteem de veehouder zelf voerrantsoenen en voedergewassen kan beheren en optimaliseren. Veel veehouders maken al dankbaar gebruik van deze software. Meer informatie over Seed2FEED vindt u hier.
Gewas- en teeltoptimalisatie
De sleutel voor het verlagen van voerkosten en daarmee de verbetering van de voerwinst ligt in de keuze voor bepaalde gewassen en de teelt ervan.
Tijdig rijpe maïs voor oogstzekerheid
De optimalisering van de teelt van voedergewassen begint bij die van maïs. Kies voor een combinatie van de teelt van maïs die op basis van korrelrijpheid ook daadwerkelijk vroeg is, met die van het vanggewas Snelle Lente Rogge. Deze combinatie zorgt voor extra inkomsten. Door een tijdig rijp maïsras en Snelle Lente Rogge te telen, wordt de op het bedrijf aanwezige grond jaarrond en daarmee optimaal benut. De maïs levert 8.000 kilo zetmeel en 1.200 tot 1.600 kilo eiwit per hectare, terwijl bij de teelt van gras alleen 1.600 tot 1.800 kilo eiwit per hectare gehaald wordt en geen zetmeel.
Snelle Lente Rogge als extra eiwitleverancier
De teelt van maïs maakt, samen met die van Snelle Lente Rogge, niet alleen het meest economische voedergewas, maar ook het meest ecologische. Doordat Snelle Lente Rogge ook als vanggewas fungeert, neemt het door overtollige stikstof te 'vangen' het enige nadeel van de teelt van maïs weg. Snelle Lente Rogge ontwikkelt zich na zaai snel, ook bij lage temperaturen, wortelt diep en is winterhard.
Daarnaast is Snelle Lente Rogge ook speciaal ontwikkeld om in het voorjaar als voedergewas te oogsten. Door de snelle voorjaarsgroei is bij oogst voor eind april een drogestofopbrengst van 3,5-5 ton met een eiwitpercentage van 15-18% eiwit heel goed mogelijk. Dit resulteert in een eiwitopbrengst van 500-900 kilo eiwit per hectare. En bij een marktprijs van €0,60/kilo eiwit in een bruto financiële opbrengst van €300-500. Snelle Lente Rogge is daarmee geen vanggewas dat geld kost, maar is een volwaardige tussenteelt die juist geld oplevert! Daarmee is de combinatie van in de korrel tijdig rijpe maïs en Snelle Lente Rogge een voedergewassenprogramma met de hoogste eiwit- en energieopbrengst per hectare. Daarnaast is de combinatie het minst milieubelastend en daarmee het meest duurzaam wat betreft nitraat, broeikasgassen, waterverbruik en landgebruik.
Voederbiet als beste 'derde' teelt
Veel zogenaamde alternatieve voedergewassen passeren met enige regelmaat in de media de revue en worden in de praktijk op kleine of iets grotere schaal getest. Denk hierbij aan veldbonen, stokbonen in combinatie met maïs, erwten, voederbieten, sorghum, soja, luzerne, hennep. Een heel lange lijst, waarbij de grote gemene deler hierin is dat de teelt een akkerbouwmatige aanpak vraagt en er 'niet zomaar even bij gedaan' kan worden. Dit is in de praktijk vaak het probleem en leidt onherroepelijk tot teleurstellingen in de vorm van te lage opbrengsten, een te matige kwaliteit of zelfs misoogsten.
Van deze alternatieve gewassen is voederbieten het enige gewas dat in areaal groeit op veehouderijbedrijven of door akkerbouwers geteeld en dan aan veehouders geleverd wordt. De moderne voederbiet, ook wel KWS Feedbeet genoemd, heeft naast gras en maïs als derde gewas wel toekomst omdat het zich ten opzichte van de ouderwetse voederbiet door een hoog drogestofgehalte en een hogere drogestofopbrengst. Daarnaast is de mechanisatie in al die jaren niet stil blijven staan en is KWS Feedbeet perfect te rooien met gangbare suikerbietenrooiers. De ervaring van de afgelopen jaren heeft geleerd dat, willen telers de hoogste opbrengst halen, de bieten tot in oktober-november moeten staan en beter gerooid worden op het moment dat de maïs ook gehakseld wordt. de beste manier van bewaren en het jaarrond voeren is het inslurven (ook wel baggen genoemd) van de versnipperde bieten in combinatie met een droog product als sojahullen.
MKS geeft een veel betere benutting van graskuil
Veehouders die 'door derogatie' gedwongen veel gras telen, kampen in sommige gevallen met grasoverschotten. Omdat verkopen lang niet altijd zinvol is en een koe wel raad weet met eiwit uit gras, is het juist de kunst om te proberen er meer van te voeren. Met de oogst van maïs als Maïskolvensilage (MKS) neemt het aandeel zetmeel per kilogram droge stof flink toe. Maïs verandert hierdoor van ruw- naar krachtvoer. Om dezelfde hoeveelheid energie aan een koe te voeren zijn minder kilogrammen product nodig, waardoor er automatisch ruimte in de pens van de koe ontstaat voor meer gras.
Daarmee besparen melkveehouders voerkosten en verbeteren ze het voersaldo. Het maïsstro dat achterblijft op het land is bovendien weer 'voedsel' voor de bodem. Veehouders die het voeren van MKS een te radicale oplossing vinden, kunnen altijd kiezen voor de 'tussenoplossing', namelijk het hoger hakselen van de silomaïs.
Hoewel het besef er wel degelijk is dat het niet altijd eenvoudig is, zijn er wel degelijk veel mogelijkheden voor optimalisatie van de teelt, de oogst en het rantsoen om het rendement op het veebedrijf te verbeteren. Uw eigen regionale KWS adviseur wil u daar met plezier mee helpen! U vindt de contactgegevens hier.