FrieslandCampina heeft de komende jaren een flinke opgave voor de kiezen. De coöperatie wil een bovengemiddelde melkprijs blijven betalen en ook midden in de samenleving staan. Daarbij wil ze dat betere bedrijfsresultaten worden behaald en ook het ledenvertrouwen wordt hersteld.
Dit zei voorzitter Sybren Attema tijdens een bijeenkomst waarin hij een toelichting gaf op de plannen voor de periode tot 2020, 'Koers op 2030' genoemd. Het was het eerste publieke optreden van Attema sinds hij op 12 november vorig jaar coöperatievoorzitter werd. Hij spreekt van een zware taak die op zijn schouders ligt, maar zal naar eigen zeggen niet weglopen voor de verantwoordelijkheid die het geeft.
Te veel van bovenaf bepaald
Attema's analyse is dat er in de voorbije jaren te veel van bovenaf is bepaald door de coöperatie. Dat is in ieder geval zo gevoeld door de leden en ook door de ledenraad, zo zei hij. Dat wil hij veranderen. Daarom ook beginnen ledenvergaderingen nu ook open, zodat leden hun eigen punten kunnen inbrengen in plaats van dat de agenda al van tevoren dicht zit.
FrieslandCampina wil dus dichter bij de leden staan, meer langere termijnafspraken maken en de onderneming graag in de huidige omvang in stand houden. Dat laatste betekent onder meer: met 67% van de melkaanvoer vanuit Nederland. Een absoluut cijfer voor melkaanvoer of omzet is geen doel. Daarvoor is nodig dat de huidige leden worden vastgehouden, dat de band met hen wordt versterkt en dat de bedrijven de kans hebben om te groeien.
Ledenverlies 'pijnlijk' voor FrieslandCampina
Ook wil FrieslandCampina nieuwe leden werven. Maar hoe dat moet, is nog onderwerp van discussie. Het verlies van leden - vorig jaar 285 - noemt hij pijnlijk. Nog steeds wordt aan leden getrokken, weet hij. De coöperatie wil er hard voor werken hen toch te behouden.
Attema houdt los daarvan rekening met een verdere consolidatieslag in de zuivel. "Dat dit de komende jaren aan de orde is, lijkt me wel duidelijk." Meer wilde Attema hier overigens niet over zeggen.
Voor de komende jaren gaat FrieslandCampina ervan uit dat de markt verschillende melkstromen blijft vragen. Daar wordt in het ondernemingsbeleid dan ook mee gerekend, zo gaf vice-voorzitter Sandra Addink aan. Dat vraagt enerzijds flexibiliteit van leden-bedrijven. Er moet steeds worden ingespeeld op de marktvraag, maar er zal ook meer voorspelbaarheid in regelgeving worden gezocht. FrieslandCampina wil verder meer rekening gaan houden met de toenemende verschillen in bedrijfstypes en dat in relatie tot allerlei maatschappelijke eisen.
Focus Planet 3.0
Daarom wordt een nieuw Focus Planet-systeem uitgerold. Dat is een kwaliteits- en duurzaamheidssysteem waarmee allerlei soorten bedrijven ijkpunten kunnen scoren en zichzelf kunnen verbeteren.
Behalve leiden van de coöperatie houdt het bestuur zich als commissaris ook bezig met het toezicht op de onderneming. Conclusie daarvan is volgens Attema dat de onderneming het in de voorbije jaren niet goed genoeg heeft gedaan, want er was zeker de laatste jaren geen sprake meer van een toonaangevende melkprijs en ook de rendementen waren te laag. De oorzaken daarvan liggen misschien in het verleden, bijvoorbeeld doordat er te veel - achteraf overbodige - capaciteit is bijgebouwd. De komende jaren moet het bedrijf het beter doen, vindt Attema. FrieslandCampina zal dit in hoofdzaak op eigen kracht moeten doen, want de coöperatie wil enig aandeelhouder blijven. Maar er kunnen wel joint-ventures worden opgezet, zoals ook in het verleden vaker is gedaan.