De botermarkt maakt wel vaker uitschieters of uitglijders en wordt daarom weleens gekscherend vergeleken met de Bitcoin. Begin 2022 is het opnieuw raak. De markt toont op een hoog niveau nerveuze trekjes en staat in het teken van onzekerheid. Waar gaat het heen in de markt?
Waar de melkpoeder- en kaasprijzen begin 2022 gestaag doorstijgen, schiet de boterprijs alle kanten op. Er valt weinig lijn in de koers van de DCA-notering te ontdekken. Het nerveuze marktsentiment valt overigens niet te af te lezen aan de koers van de ZuivelNl-notering, maar die wordt ondertussen door velen in de markt niet meer heel serieus genomen. De invloed van een tweetal zuivelbedrijven en handelaren zou te groot zijn, waardoor de inbreng niet betrouwbaar is, zo is de gedachte.
Naast de Bitcoin wordt het grillige marktsentiment ook vergeleken met BSE, ofwel de gekkekoeienziekte. Hoewel deze vergelijking enigszins plat is, staat het wel symbool voor de hevige schommelingen die de markt momenteel maakt.
Sentiment duidelijk opwaarts
Wanneer je uitzoomt op de daghandel, dan was het sentiment in de achterliggende maanden echter duidelijk opwaarts. Intussen is een hoog niveau bereikt. Nooit eerder stonden de boterprijzen in een eerste kwartaal boven de grens va €5.000 per ton, momenteel schuren de prijzen zelfs tegen de €6.000 per ton. Afgelopen week is handel gedaan boven deze prijsniveaus. De botermarkt profiteert van de schaarste op de zuivelmarkt, als gevolg van de lage melkaanvoer in Noordwest-Europa. Dit zorgt over de volle breedte voor hoge prijzen.
Nu de prijzen zo hoog zijn opgelopen sluipt er wel onzekerheid in de markt. In de wetenschap dat de melkaanvoer richting het voorjaar seizoensmatig weer oploopt, durft de zuivelhandel geen posities in te nemen. De kans op een verdere prijsstijging wordt klein geacht, hoewel de prijzen in de afgelopen weken wel onverwacht weer opliepen. De handel wordt back-to-back dichtgetimmerd om daarmee missers te voorkomen.
Inkopers blijven kort bij huis
Kijkend naar de fundamentals in de markt, dan ligt de fysieke botermarkt er solide bij. Door de lage melkaanvoer worden de voorraden als krap omschreven. Dit wordt versterkt doordat er momenteel veel melk de kaasbak ingaat, als gevolg van de goede valorisatie die dat geeft. Tegelijkertijd is er veel weerstand tegen de hoge prijzen bij de retail. Inkopers hinten op een prijsdaling en zijn daarom terughoudend om lange termijncontracten af te sluiten op hoge niveaus. Mede omdat de vraag naar boter meestal afzwakt, wanneer de zomermaanden dichterbij komen. Hoewel de 'r' voorlopig nog in de maand zit, is de winter wel redelijk ver gevorderd. Kortom: de kans op een prijsdaling wordt als redelijk groot geacht. Mede ook omdat de termijncontracten op de EEX voor de komende maanden veelal onder de fysieke boterprijzen liggen.
Daar komt nog bij dat de Europese boterprijzen, in het perspectief van afzetkansen op de wereldmarkt, het minst interessant is. Product uit Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten is goedkoper, hoewel de onderlinge verschillen uitgedrukt in Amerikaanse dollars vrij beperkt zijn. Wat duidelijk aan de grafiek opvalt, is dat de boterprijzen in Europa veel nerveuzer bewegen dan op andere continenten.