De boterprijzen in Europa zijn in de tweede helft van vorig jaar hard opgelopen en noteren het hoogste niveau in 5 jaar. Ook in andere continenten heeft de prijs een boost gekregen. Wel zijn er twijfels of de markt op dit niveau kan standhouden.
De DCA-boternotering is sinds de zomer met 60% gestegen tot vlak onder €6.000 per ton. De notering van ZuivelNl noteert al weken kort boven die grens en staat tevens op het hoogste niveau sinds 2017. Net als andere zuivelfabricaten profiteert boter van de krapte die in de tweede helft van vorig jaar is ontstaan als gevolg van de fors lagere melkaanvoer in Noordwest-Europa.
Dit raakt de Europese boterproductie die tussen januari en oktober met 1,8% slonk tot 1,75 miljoen, ingegeven door flinke krimp in Duitsland en Polen. De productie in Nederland steeg in diezelfde periode overigens wel met 5,4% tot 116.000 ton. Daarmee trekt de Nederlandse boterproductie weer bij na krimpcijfers in 2020 en 2019.
Krapte op Amerikaanse markt
Ook in de Verenigde Staten staat de botermarkt in het teken van krapte. Dit wordt aangewakkerd door de afvlakkende melkaanvoer in de achterliggende maanden. De botervoorraden reageren hierop. Uit de monitor van het Amerikaans landbouwministerie (USDA) blijkt dat de botervoorraden sinds augustus onder het niveau van vorig jaar zijn gezakt.
In november zakte de voorraad terug tot onder de 10.000 ton. Naast de afvlakkende melkaanvoer wordt de boterproductie afgeremd door kaas, die eveneens een goede valorisatie geeft. Boterproducenten schijnen bovendien moeilijk aan room te kunnen komen door een tekort aan vrachtwagenchauffeurs.
De binnenlandse vraag naar boter wordt als goed omschreven, terwijl de export groeicijfers laat zien. In november steeg de export met maar liefst 125% tot ruim 30.000 ton. Dit cijfer geeft wel een vertekend beeld, want de VS importeert meer boter dan de volumes die worden geëxporteerd. Onder meer uit de Europese Unie. Net als in Europa zijn de Amerikaanse boterprijzen intussen hard opgelopen tot $4.700 per ton.
Europese boter het duurst
Op de wereldmarkt is Europese boter – omgerekend naar dollars - momenteel het duurst, gevolgd door product uit Nieuw-Zeeland. Amerikaanse boter is aanzienlijk goedkoper. Het verschil tussen Europees en Amerikaans product bedraagt bijna $2.000 per ton. Vanuit dit oogpunt is er in Europa geen ruimte voor verdere prijsstijgingen.
In de markt zijn er twijfels of de huidige boterprijzen kunnen standhouden. De melkaanvoer stijgt seizoensmatig weer, waarmee ook de boterproductie toeneemt. Daarbij is boter te bestempelen als een seizoensproduct. De consumptie zwakt af naarmate het voorjaar dichterbij komt en trekt vanaf de herfst weer aan.