Nieuws Stikstof
Ambtenaren LNV wilden knallen met opkooprapport
Het rapport 'Ontspannen Nederland', dat eind juni de landbouw op de achterste benen kreeg met de aanbeveling om agrarische bedrijven in het Groene Hart en op de Veluwe op te kopen, moest nog sappiger de wereld in worden gebracht. Dat vonden ambtenaren van het ministerie van Landbouw (LNV).
De ambtenaren oefenden voor de presentatie invloed uit op richting en kleur van het rapport. Dit blijkt uit openbaar gemaakte communicatie tussen deze ambtenaren en de plannenmakers. Het rapport was de voorlopige kroon op het werk van een werkgroep van oud-minister van landbouw Cees Veerman, gepensioneerd landbouwonderzoeker Krijn Poppe, stikstofprofessor Jan Willem Erisman en landschapsarchitect Berno Strootman.
Al sinds januari van dit jaar - ver voor de Tweede Kamerverkiezingen - was deze groep in gesprek met LNV over de vraag hoe de stikstofproblematiek kon worden aanpakken om 'Nederland weer vlot te trekken'. Niet alleen qua natuur en stikstof, maar ook bijvoorbeeld in de woningbouw. Bij deze gesprekken schoven ook regelmatig ambtenaren van Economische Zaken aan. Minister Schouten werd regelmatig bijgepraat en een enkele keer ook premier Mark Rutte.
Ontspannen Nederland met wel enige 'bang'
Parallel aan de gesprekken werd onder regie en aannemerschap van Strootman (en mede op initiatief van LNV) een rapport opgesteld, dat uiteindelijk de titel meekreeg van 'Ontspannen Nederland'. Daarin werd in kaart gebracht voor welke emissie/stikstof-opgave Nederland staat en hoe Nederland weer uit de problemen zou kunnen komen. Onder meer door het opkopen en omzetten van landbouwgronden, de aanleg van meer natuur en de aanwijzing van nieuwe woningbouwgebieden. De presentatie van het rapport zou worden begeleid door een persbericht, dat in eerste instantie door ambtenaren van LNV werd terugverwezen. Het was niet sprekend genoeg. Strootman en Erisman werd gevraagd 'more bang for a buck' (oftewel, meer waar voor je geld) te leveren.
Of de minister het rapport ook in ontvangst ging nemen, wilden de ambtenaren even in beraad houden. Als flankerend beleid en als gebaar naar de meepratende landbouworganisaties werd gewerkt aan 'een interview met een landbouwblad, hierin nadruk op perspectief voor de boer. Men wil hiermee tegemoet komen aan de sentimenten, maar vanuit de eigen lijn', aldus de openbaar gemaakte stukken.
Toch een mooie 'teaser'
Toen het rapport op 25 juni uitgelekt bleek naar De Telegraaf en de commotie niet van de lucht was (want: Groene Hart en Gelderse Vallei kunnen op de schop), besloten de leden van de praatgroep even de luiken dicht te doen. Erisman: "Wij reageren verder niet..." Toch kon het Telegraaf-verhaal volgens hem 'een mooie teaser' zijn voor zijn rapport. Bij LNV schrokken ze meer. Er volgde instructie om bij vragen te zeggen dat het rapport niet in opdracht van het ministerie was gemaakt, maar 'met subsidie van'. Omdat de reacties heftiger waren dan eerst ingeschat, vonden de LNV-ambtenaren het ook niet meer zo handig om het rapport officieel door de minister in ontvangst te laten nemen. Erisman en Strootman wilden dat graag we.
Diverse elementen uit het overleg van 'de gepensioneerde mannen' (uitspraak Erisman) met het ministerie van LNV komen terug in het regeerakkoord. Ook het voorstel voor een extra minister voor stikstof en aanverwante zaken blijkt volgens de stukken al lang geleden te zijn voorbesproken.
Het ministerie van LNV betaalde in totaal €200.000 als subsidie voor het opstellen van het rapport. In verband met Europese subsidieregels moest het binnen deze grenzen blijven. Het was wel een hele opgave om daarmee ook iedereen tevreden te houden, vooral toen bleek dat binnen dit bedrag ook nog rekening moest worden gehouden met btw-afdracht. Dat kwam omdat het bureau van Strootman de opdracht uitvoerde, daarbij gebruik makend van de diensten Erisman en Poppe.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
