Verdienmodel loopt voor melkveehouder achteruit

Begin dit jaar bleef de melkprijs in de coronacrisis opvallend stabiel in vergelijking met andere grondstoffen. Sinds het voorjaar lopen de melkprijzen van de verwerkers echter op, daarbij de ontwikkelingen op de Noordwest-Europese zuivelmarkt volgend. De oplopende melkprijzen waren sowieso hard nodig, want zij liepen in het kielzog mee van oplopende grondstofprijzen voor voeders. De DCA-zuivelnoteringen bivakkeren de laatste weken echter op een min of meer stabiel niveau.

In de coronacrisis hebben veel landen vorig jaar hun grondstofvoorraden verkocht om liquiditeit vrij te maken voor de coronasteun. Deze landen zijn nu weer hun voorraden aan het aanvullen. Tel hierbij onder meer de sterk groeiende varkensstapel in China bij op, wat de grondstofbehoefte voor voeders vergroot, en dit resulteert in een forse prijsstijgingen op de grondstofmarkt. Wat weer gevolgen heeft voor de Nederlandse mengvoerprijs.

Krachtvoerprijzen
De prijs voor een ton A-brok ging in 6 maanden tijd met meer dan 11,5% omhoog. Van €240,5 afgelopen oktober, naar 268,5 afgelopen april. Dit is met name te danken aan de hoge soja prijzen die op het moment gelden. Waar er minder dan een jaar geleden in juli nog €296,6 werd betaald voor een ton soja zat deze prijs afgelopen januari op €456,15. Ondanks dat de prijs van soja inmiddels aan het zakken is, stond deze in april nog steeds op €378,90 en blijft er een stijgende lijn in de krachtvoerprijzen zitten.

De Boerenbusiness Mengvoerprijsindicator laat zien dat prijs van A-brok naar verwachting na een korte stabiele periode deze zomer nog wat verder stijgt naar september toe. Daarna lijken de voerprijzen volgens de indicator weer wat te gaan dalen. Toevallig, maar misschien ook niet, verwacht Rabobank dat de melkprijs eveneens gaat pieken in het derde kwartaal dit jaar. 

Leidt een hogere voerprijs ook tot een hogere melkprijs?
Door de hogere voerprijzen kunnen melkveehouders ervoor kiezen minder krachtvoer te gaan voeren. Hierdoor daalt de totale melkproductie wat weer tot gevolg heeft dat de melkprijs stijgt. Maar is dat wel zo? Wanneer we naar het verleden kijken, blijkt dat dit in Nederland vaak niet vaak het geval is. Over het algemeen loopt de voerprijs pas op, nadat de melkprijs is gestegen. Wanneer we bijvoorbeeld kijken naar de snelle stijging van de melkprijs in mei 2007, zien we dat de voerprijs pas een paar maanden later omhoog beweegt. Hogere voerkosten zijn dus geen prikkel om de zuivelmarkt tot hogere melkprijzen te bewegen.

Aan de kant van het aanbod zit niet veel verandering. In Frankrijk stijgt de productie met 0,2%, maar in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en ook Nederland daalt hij lichtjes. In de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland stijgt de melkaanvoer de laatste maanden wel, wat 1 van de factoren is dat de noteringen op de termijnmarkten CME en NZX enigzins onder druk staan. Ook de Global Dairy Trade in Nieuw-Zeeland noteert al 5 keer op een rij een bescheiden negatieve tendens.

Verwachtingen
Doordat het melkaanbod in Noordwest-Europa stabiel is, maar in de VS en Nieuw-Zeeland juist wat hoger, zijn de positieve prikkels voor oplopende melkprijzen niet legio. Het heeft er daardoor alle schijn van de dat de melkprijs na de recente stijgingen op een stabiel niveau beland, maar niet veel verder omhoog knalt. Hoewel de melkprijzen dus zijn gestegen, betekent dit gelet op de hogere voerkosten niet dat het rendement van een gemiddeld melkveebedrijf eveneens met zulke percentages stijgt. 

* Met medewerking van Niels van Vilsteren