De financiële prestaties van FrieslandCampina over 2020 zijn zo pover, dat het coöperatief zuivelconcern voor het eerst geen nabetaling op de melkprijs kan doen aan de leden. Dat scheelt een gemiddeld melkveebedrijf tussen de €10.000 en €20.000 aan inkomsten. 'Een harde boodschap', aldus topman Hein Schumacher (foto). Wat is er aan de hand?
De coronapandemie legt een stevige wissel op de financiële prestaties van FrieslandCampina, benadrukt de financiële topvrouw Jaska de Bakker bij de presentatie van de jaarcijfers dinsdagmorgen (2 maart). "De impact van de coronacrisis op FrieslandCampina is groter dan wellicht velen zich realiseren." Door de crisis valt de winst voor het mondiaal operende zuivelconcern fors lager door de geografische mix, zei Schumacher. "We hebben winst gemaakt in landen waar we relatief veel belasting moeten betalen, waardoor de fiscale druk op de winst hoog is."
Directe en indirecte effecten
Op de verlies- en winstrekening over 2020 prijkt daardoor een winst van €79 miljoen, maar liefst €199 miljoen minder dan over 2019. Na belastingen komt daar een totaalresultaat uit de bus van €50 miljoen verlies, maar liefst €309 miljoen minder dan in 2019. De coronapandemie heeft een 'grote invloed', aldus Schumacher. Dat uit zich volgens hem in directe en indirecte effecten die de winstgevendheid van het zuivelconcern in 2020 fors onder druk hebben gezet.
Zo kreeg de prijs van basiszuivelproducten (zoals melkpoeder en boter) een 'enorme klap' door de crisis in het tweede kwartaal van 2020, wat fnuikend was voor de divisie Dairy Essentials. "De prijzen van basiszuivel daalden met 33%, terwijl in dezelfde periode de garantieprijs voor de leden 3% naar beneden ging. Dat verschil blijft achter in de onderneming."
Een direct effect noemt Schumacher ook het wegvallen van de foodservice (horeca) door de lockdowns gedurende een lange periode in het afgelopen jaar. Hierdoor verloor het concern afzet waarop normaliter een hoge marge kan worden gerealiseerd. In de bulkproductie en naar de retail toe zijn de marges voor FrieslandCampina relatief laag, het meeste verdient het concern in foodservice en kindervoeding. Schumacher noemt onder meer de afzet van een specifieke lijn van zuivelproducten voor chefs in restaurants die grotendeels wegviel. "Zeer belangrijk voor onze vetwaardering met producten als slagroom, panna cotta en tiramisu."
Klap in Hongkong
Ook de ontwikkelingen in Hongkong betekende een forse financiële tegenvaller voor het concern. Door de coronacrisis en de politieke ontwikkelingen heeft China de grenzen met Hongkong gesloten, waardoor FrieslandCampina geen directe toegang meer heeft (via de haven) tot deze markt. "Hongkong was voor ons een van de belangrijkste winstmakers in die regio, maar dat is nu de facto gereduceerd tot nul", vertelt Schumacher.
Zo is onder meer ook de vaste distributeur van FrieslandCampina in Hongkong failliet gegaan. Het zuivelconcern probeert nu digitaal direct de consumenten in Hongkong te bereiken voor de afzet van onder meer kindervoeding. Op het vasteland van China ontwikkelt de markt zich voor FrieslandCampina overigens wel gunstig, benadrukt Schumacher. "Zo hebben we onder meer marktaandeel gewonnen in kindervoeding." En dat is geen sinecure, rekent de CEO voor, want het aantal geboren baby's in China is de laatste jaren drastisch gedaald met 40%. Dit maakt de concurrentie heftiger.
Valutaire tegenwind in Nigeria
In Nigeria had FrieslandCampina te maken met valutaire tegenwind. Door de economische problemen in het Afrikaanse land door het wegvallen van olie-inkomsten devalueerde de Nigeriaanse naira en ontstond een gebrek aan dollars. Dit leidde tot importbeperkingen. "Ook daar hebben we een veer moeten laten", verzucht Schumacher, "ook al draait het bedrijf daar goed met ons beste jaar ooit. De omrekening naar harde euro's was echter ongunstig."
Daarbij komt dat FrieslandCampina €150 tot €175 miljoen heeft gereserveerd voor een reorganisatie van het bedrijf. Daarvan is over 2020 zo'n €106 miljoen geïnvesteerd, wat dus ook ten laste komt van het resultaat. Deze zogeheten herstructurering verloopt echter goed, geven Schumacher en De Bakker aan. Zo zijn de kosten sinds het tweede kwartaal van 2020 met zo'n €75 miljoen gereduceerd. "We zullen uiteindelijk de onderkant van ons budget nodig hebben om ons programma dit lopende jaar af te maken", verwacht Schumacher.
Somber over eerste deel 2021
De CEO benadrukt dat FrieslandCampina financieel gezond en robuust is. Alleen het zogeheten weerstandsvermogen van het concern kan nog wat omhoog. Daar kan onder meer de ledenfinanciering aan bijdragen, waar de coöperatie in juni over gaat stemmen. "Een paar collectieve fallouts als gevolg van de coronapandemie heeft ons resultaat flink onder druk gezet, maar in veel onderdelen van ons bedrijf is progressie geboekt. Zo groeit de afzet van kindervoeding in China, Indonesië en Afrika en zien we op 28 van onze 41 markten een goede groei. Daar winnen we ook marktaandeel. Ook vullen we de digitale omwenteling goed in."
Dit betekent niet dat de winst zich in 2021 gaat herstellen tot het niveau van 2019. Topman Schumacher is zelfs uitgesproken somber over de eerste helft van dit jaar voor 'zijn' bedrijf. "De negatieve structurele effecten van de coronapandemie zijn nog steeds aanwezig en niet snel opgelost. We moeten onze herstructurering en programma's dus goed doorvoeren. Uiteindelijk moeten we afwachten wat dit jaar ons brengt, maar het wordt er hoe dan ook een met zwarte randjes."