Britse melkers kijken met opgeheven hoofd naar 2021

Analisten van AHDB verwachten dat de totale melkproductie voor Groot-Brittannië in seizoen 2020/2021 uitkomt op 12,56 miljard liter, een stijging van 0,2% ten opzichte van een seizoen eerder. In kalenderjaar 2021 wordt gerekend met 12,59 miljard liter, wat een plus is van 0,5% ten opzichte van vorig jaar. Op langere termijn wordt zelfs verwacht dat een krimp in de veestapel gecompenseerd kan worden met de groei in de productie. Voor de belangrijkste exporterende gebieden wordt een groei van 1% verwacht in de melkaanvoer.

Een punt van onzekerheid blijft de verwerkingscapaciteit, vooral wanneer de vraag vanuit de foodservicekanalen beperkt blijft. Volgens analisten is de capaciteit op dit moment (met de huidige lockdown) voldoende om te verwerken tot ongeveer half april. "Mits het ziekteverzuim niet hoger wordt", wordt als kanttekening vermeld. Mochten er versoepelingen in de maatregelen worden doorgevoerd, dan is het beeld positiever. De vraag vanuit de foodservice neemt dan naar verwachting toe, waardoor ook de verwerkingscapaciteit opgeschroefd kan worden.

Goede afspraken met Europese Unie
De coronapandemie heeft de wereldhandel in 2020 behoorlijk verstoord. De totale zuivelexport vanuit het Verenigd Koninkrijk was circa 11% lager en de invoer van zuivelproducten nam met 7% af. Dit kwam onder andere door de vertragingen bij de havens en grenzen, maar ook deels door een verminderde vraag (vooral vanuit de foodserviceketen). Volgens analisten zal dit ook aan het begin van 2021 een rol blijven spelen, al wordt voor het laatste deel van het jaar een positiever sentiment gezien.  

Een positief punt is de overeenkomst met de Europese Unie. Het feit dat er geen quota of tarieven ingesteld worden, is zeer goed nieuws voor de Britse melkveehouders en zuivelexporteurs. Een groot deel van de handel vindt immers plaats met landen binnen de Europese Unie. Wel is er wat onzekerheid over het nieuwe papierwerk, voornamelijk als het gaat om room en magere melkconcentraat. "Deze producten zijn kort houdbaar, wat betekent dat er weinig tijd is voor administratieve extra's in het exportproces", zo stellen analisten.

De Wereldhandelsorganisatie verwacht dat wereldwijde handelsstromen over 2020 met 9,2% zijn afgenomen, waarna voor 2021 een zwak herstel van 7,2% wordt voorzien. Toch kunnen deze gegevens nog veranderen. Bijvoorbeeld wanneer exportproblemen aanhouden als gevolg van een beperkte vraag. Ook als gevolg van het feit dat de productiekosten voor veel agrarisch ondernemers in 2021 toenemen (denk aan voer, brandstof en kunstmest), zal er wellicht toch minder handel plaatsvinden.

Consument is geïnteresseerd in zuivel
In 2020 werd duidelijk dat consumenten wel degelijk interesse hebben in zuivelproducten. Alle grote zuivelcategorieën lieten namelijk een groei in de retailverkopen zien, zowel in uitgaven als in volumes. Doordat er weer meer thuis gekookt moest worden, zagen vooral boter, room en kaas de verkoopcijfers behoorlijk toenemen. Verse room was de snelst groeiende categorie, met een volume van 22,8%. De consumenten kochten afgelopen jaar gemiddeld 14,2 keer verse room, terwijl dat in het jaar 2019 nog 12,6 keer was.

De verkoop van boter steeg afgelopen jaar met name doordat thuis ook meer gebakken werd (zoals cake en taarten). Het betreft een volumegroei van 18%. Thuis lunchen zorgde er daarnaast voor dat de volumegroei van kaas over 2020 op 15% uitkomt. De kaassoort die de snelste groei heeft laten zien, was mozzarella, al is cheddar nog altijd goed voor iets minder dan de helft van de volumestijging. De verkoop van melk groeide met 7%, goed voor 65% van de winst in de totale zuiveldetailhandel. Deze stijging komt voornamelijk door een groter volume per koper.

Ook voor 2021 zijn de verwachtingen goed, al gaan supermarkten moeite hebben om een jaar-op-jaar-groei te realiseren. De analisten verwachten dat consumenten ook in 2021 meer thuis gaan koken. Zo werd eerder ook verwacht voor de Verenigde Staten. Ook zal thuiswerken wereldwijd een nieuwe standaard worden, waarmee thuis lunchen in trek blijft. Als gevolg hiervan verwachten analisten dat alle grote zuivelcategorieën een groei in winkelvolumes zullen blijven zien in vergelijking tot 2019. Dit jaar zullen er wel minder paniekaankopen zijn.

Al met al wordt de zuivelmarkt in 2021 voornamelijk beïnvloed door het wel of niet openen van restaurants en andere horecagelegenheden. En om daar besluiten over te kunnen nemen, moeten eerste de wereldwijde vaccinatieprogramma's hun vruchten afwerpen.