De exportcijfers van de Amerikaanse zuivelsector blijven vriend en vijand verbazen. Coronacrisis of niet, in de eerste 3 kwartalen van dit jaar lag de uitvoer 15% hoger dan dezelfde periode vorig jaar. Vooral melk- en weipoeder vinden gretig aftrek. Hoe komt dit?
Van januari tot en met september exporteerde de VS ruim 1,5 miljoen ton aan zuivelproducten. Magere melkpoeder beslaat met 614.000 ton bijna de helft hiervan. Vergeleken met dezelfde periode vorig jaar steeg de afzet met bijna 25%. De VS verscheepte bovendien bijna 20% meer weipoeder tot krap 400.000 ton. Andere grote zuivelfabricaten, zoals kaas, lactose en volle melkpoeder, tonen meer bescheiden plussen.
Vooral in het cluster Zuidoost-Azië (inclusief China) is Amerikaans magere melkpoeder populair. Tot dusver in 2020 ligt de afzet maar liefst 69% hoger dan vorig jaar. Naast China waren vooral Indonesië en de Filipijnen aan de markt. Deze toename heeft waarschijnlijk met hamstergedrag te maken om de voedselreserves in crisistijd aan te vullen. Aziatische landen importeerden in de afgelopen maanden bijvoorbeeld ook verrassend veel tarwe en sojabonen.
Prijsnadeel voor Europa
Europa profiteert niet van dit hamstergedrag. De afzet van magere melkpoeder naar China daalde tussen januari en september met 9% tot zo'n 80.000 ton, zo tonen de cijfers van Eurostat aan. Amerikaanse melkpoeder is sinds mei al zo'n $200 á $300 per ton goedkoper. De Europese afzet van magere melkpoeder staat dit jaar sowieso onder druk. Afrikaanse- en landen in de golfregio importeren juist veel minder melkpoeder, vanwege de lage olieprijs. En dit zijn juist de markten waar de Europese export het van moet hebben.
Waar de afzet naar Azië als een trein gaat, is de Amerikaanse export van magere melkpoeder naar buurland Mexico met 17% gedaald tot ruim 200.000 ton. Dit als gevolg van de scherpe daling van de Peso eerder dit jaar. De kaasexport naar Mexico heeft hier minder onder te lijden. Tegenover de lagere afzet in Mexico staat dat andere landen in Latijns-Amerika grotere volumes importeren.
In september was wel een daling van de magere melkpoederexport te zien. De geëxporteerde volumes lagen voor het eerst sinds februari onder het niveau van vorig jaar. Mogelijk heeft dit met de tweede coronagolf te maken die de mondiale zuivelmarkt in zijn greep heeft. Daarbij beschikken Aziatische landen waarschijnlijk over ruimere voorraden en dat remt logischerwijs de vraag. De verwachting van analisten in de VS is dat de hoge Amerikaanse exportcijfers voor magere melkpoeder in de komende maanden normaliseren.
Weipoeder als voergrondstof
De exportcijfers van weipoeder blijven waarschijnlijk toenemen. De afzet is sterk gerelateerd aan de Chinese vraag en die is groeiende. Weipoeder is een belangrijke voergrondstof voor varkens in China. Na de kaalslag door Afrikaanse varkenspest in het land neemt het aantal varkens inmiddels snel wee toe. In oktober stonden 38% meer varkens geregistreerd dan een jaar geleden.
De verwachting is dat het herstel doorzet richting het oude niveau van circa 450 miljoen stuks. Daarmee zal ook de vraag naar weipoeder toenemen. Ook Europa profiteert hiervan. In de eerste 3 kwartalen steeg de Europese export met 10% tot 574.000 ton, vooral dankzij grote afzetvolumes in China.