BB 10 jaar Even bellen met
'Plantaardig is geen vervanger van zuivel'
Boerenbusiness bestaat dit jaar 10 jaar. In het kader van dit jubileum blikken we terug én kijken we vooruit naar belangrijke gebeurtenissen in de sector. Welke ontwikkelingen spelen een belangrijke rol en waar moeten we ons de komende jaren op voorbereiden? Vandaag een gesprek met Rik Loeters, algemeen directeur bij Trigona Dairy Trade.
De Nederlandse melkveesector heeft in de afgelopen jaren voor veel hete vuren gestaan, met als meest recent voorbeeld de stikstofcrisis. Op een internationale zuivelhandelaar zoals Trigona Dairy Trade heeft deze crisis minder invloed. Volgens Rik Loeters worden de onzekere factoren met name gevormd door het weer en de politiek. Daar is de coronacrisis dit jaar nog bijgekomen.
Welke invloed heeft de coronacrisis op uw bedrijf?
"De eerste invloed die de coronacrisis op de zuivelsector uitoefende was denk ik van korte duur. De vraag vanuit de horeca liep terug, maar dit is naar mijn weten goed opgevangen door de retail. Verder vond er een kortstondige disruptie plaats van distributiekanalen, maar ik denk dat de retail dit ook goed opgepakt en opgelost heeft. Op de lange termijn denk ik zelfs dat de coronacrisis een positieve invloed uitoefent op de zuivelsector. Kijkend naar de toenemende verkoop van zuivel in supermarkten, dan hebben zuivelproducten een stukje waardering teruggekregen. Ik maak me eerder zorgen over de aangekondigde economische crisis. Zekers als internationaal opererend handelsbedrijf is dit een bedreiging voor ons. Nu had ik de economische crisis eigenlijk wel al verwacht, dus ik ben bang dat we wat dat betreft nog even in onzekerheid blijven zitten."
Hoe staat de zuivelsector er volgens u anno 2020 voor?
"Ik denk dat de Nederlandse zuivelsector er vandaag de dag goed voor staat, zeker als ik om me heen kijk naar andere sectoren, zoals toerisme en evenementen. Wel zijn er enkele lastige politieke zaken waar voornamelijk melkveehouders mee te maken hebben. Ook de publieke opinie is iets wat tegenwoordig een grote rol speelt. De afstand van boer tot burger lijkt groter dan ooit. Mensen weten niet meer waar hun voedsel vandaan komt. Ik denk dat het zeker belangrijk is dat we ons best doen om deze publieke opinie bij te schaven. Uit onderzoek door de retail is naar voren gekomen dat over 5 jaar zo'n 25% van de verse zuivel in het Nederlandse supermarktschap vervangen is door producten die claimen een gezond plantaardig alternatief te zijn voor zuivel. Dat terwijl zuivel 1 van de weinige 100% pure producten is en de meeste 'zogenaamde gezonde alternatieven' volledig samengesteld zijn en een groot aantal toevoegingen bevatten. Het ontbreekt aan kennis. Deze opinie heeft op Trigona Dairy als bedrijf overigens minder effect, men blijft naar alle waarschijnlijkheid altijd zuivel consumeren. De export is altijd opzoek naar gezonde zuivel, dit neemt waarschijnlijk naar verhouding alleen maar toe. We handelen op de wereldmarkt, zijn niet afhankelijk van de Nederlandse vraag en zijn naar verhouding een relatief klein handelsbedrijf waardoor we makkelijker in of uit bepaalde situaties kunnen stappen."
Welke ontwikkelingen in de afgelopen 10 jaar hebben een duidelijke invloed op uw bedrijf?
"Het wegvallen van het quotum heeft bij ons enorm veel invloed gehad. Er was veel onzekerheid over wat er na het wegvallen zou gebeuren. Wat doet de zuivelproductie, hoe pakt de handel het op? Het was wel even opletten. Het is overigens te zwart-wit om te zeggen of het wegvallen van het quotum een positieve of negatieve invloed op ons heeft gehad. Wij verdienen ons geld door 'goed' te handelen, onze keuzes hebben direct invloed op het resultaat dat we realiseren. Rond die tijd hebben we de situatie gelukkig wel goed ingeschat, waardoor we niet perse benadeeld zijn door de afschaffing. Een andere gebeurtenis die invloed op ons had is de Russische importban op onder andere zuivel uit 2014. Ik denk dat dit een flinke klap in het gezicht was voor heel de zuivelsector. Rusland was namelijk een hele grote, al dan niet één van de grootste kaasimporteurs en deze viel in één keer weg. Toch moet ik wel zeggen dat het afzetprobleem snel opgelost was naar andere gebieden."
Welke ontwikkelingen verwacht u voor de komende jaren, zijn dit gevaren of kansen?
"Voor ons als zuivelhandelaar ligt de Brexit als gevaar op de loer. Welke vorm krijgt deze uiteindelijk en wat betekent dat voor de handel? Ook een economische crisis zie ik als gevaar, omdat dit direct invloed heeft op de handel. Toch denk ik dat melkveehouders met meer gevaren te maken krijgen, die overigens wel om te zetten zijn in kansen. In de zuivelindustrie hebben het weer en de politiek de meeste invloed op de prijzen, eigenlijk net als bij melkveehouders, maar zij krijgen vaak te maken met regelgevingen die een grote, lange termijn, impact met zich meebrengen, zoals de voermaatregel als die er gekomen was."
"Zoals ik al eerder benoemde: we moeten uitkijken dat de publieke opinie zich niet volledig tegen ons keert. De invloed van onder andere influencers wordt steeds groter. Daarbij is de opkomst van plantaardige producten, die vaak ook nog worden gepromoot door influencers, iets wat we in de gaten moeten houden. Er ligt voor de melkveesector een kans om die publieke opinie bij te stellen. Dat gaat wel de nodige moeite kosten, maar het is zeker belangrijk om de melkveehouderij in stand te houden. Momenteel zie je steeds meer bedrijven die moeite hebben met opvolging, jongeren denken wel 2 keer na voordat ze er in stappen. Een negatieve publieke opinie helpt daar niet aan mee, aangezien dit uiteindelijk invloed heeft op het dagelijks leven van de veehouder. Ik denk daarom ook dat het goed is dat er weer meer boeren in de politiek gaan. Laat je stem horen, blijf niet aan de kant staan. Wanneer er een verkeerde politieke wind waait dan is dat een groot gevaar voor de sector."
"En wat betreft kansen: voor ons is dat denk ik de focus houden op producten met meerwaarde in plaats van op bulk. Ook is het misschien goed als de politiek de Europese markt als 'lokaal' gaat bestempelen, in plaats van alleen onze postzegel. We hebben Europa niet voor niets. Bij melkveehouders zie ik ook ontwikkelingen zoals automatisering en robotisering verschillende kansen bieden om bijvoorbeeld arbeid te compenseren. Vanuit Trigona Dairy hebben we met ons dochterbedrijf DAO.eu ook ingespeeld op de automatisering binnen de zuivelsector. DAO is de eerste en enige 24/7 Online broker in de wereld."
Heeft u nog tips voor de ondernemers?
"Focus op dingen waar je goed in bent en invloed op hebt. Probeer daarbij de publieke opinie positief te stemmen. Ik ben bang dat die publieke opinie de melkveehouderij uiteindelijk gaat maken of kraken. Blijf niet aan de kant staan, ga desnoods de politiek in als dit je ligt om als positieve stimulans voor de melkveehouderij op te treden."
Jorine Cosse
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.