Al sinds eind 2019 is China in de ban van de coronacrisis. De zuivelimport zou daardoor op een lager pitje staan, door een gebrek aan exportcontainers. Toch bewijzen de exportcijfers over het eerste kwartaal van 2020 het tegendeel.
Overall steeg de Europese zuivelafzet naar China, net als de export van Nederlandse babymelkpoeder. Al is de werkelijkheid tegelijkertijd genuanceerder. China is de ‘main target’ voor veel (Europese) zuivelexporteurs. De bevolking groeit hard. De welvaart neemt snel toe, dankzij de goedlopende economie die jaar op jaar indrukwekkende groeicijfers laat zien. En last but not least: veel Chinezen kopiëren de Westerse gewoontes, waaronder een voedingspatroon die steeds meer dierlijke eiwitten zoals zuivel bevat.
De cijfers over de zuivelconsumptie nemen al jaren – weliswaar met horten en stoten – toe. In volume is China intussen de top-5 van grootverbruikers binnengedrongen. Afgemeten naar de consumptie per inwoner is de potentie tegelijkertijd nog enorm.
Hogere export, ondanks logistieke problemen
2019 was een goed jaar voor Europese zuivelexport naar China, mede dankzij de handelsoorlog die het land uitvocht met de Verenigde Staten. De prognoses voor 2020 beloofden nog meer afzet. De corona-uitbraak, die eind 2019 in de centrale provincie Hubei de kop op stak, gooide echter roet in het eten. De logistieke keten raakte ernstig verstoord toen onder meer havenbedrijven het werk neerlegden. Honderdduizenden koelcontainers bleven op de kant staan.
Met deze kennis in het achterhoofd vallen de Chinese zuivelimportcijfers over het eerste kwartaal van 2020 niet tegen, zo blijkt uit cijders van onderzoeksbureau IHS. De EU-28 zag de totale zuivelexport zelfs met 7,1% toenemen tot ruim 270.000 ton, tegenover dezelfde periode vorig jaar. Vooral maart was een goede maand toen de export circa 20% hoger lag. Ook de Verenigde Staten zagen de zuivelafzet naar China flink stijgen. Nieuw-Zeeland daarentegen, de grootste zuivelleverancier voor de Aziaten, profiteerde niet.
Minder melkpoeder
Zoomen we in op de cijfers dan valt op dat Europa (met name Duitsland) vooral fors met UHT-melk heeft geëxporteerd. Ook de export van babymelkpoeder steeg licht. Als grootste exporteur plukt Nederland hier vooral de vruchten van, 'onze' export steeg met bijna 6% tot 25.000 ton. Nog altijd verkiezen veel consumenten overzeese melkpoeder boven Chinees fabricaat. Toch baren de Chinese importcijfers ook zorgen. De import van grote handelsstromen als magere- en volle melkpoeder zakten terug. De Chinese import van weipoeder nam wel weer toe, maar hier profiteerde vooral de VS van nu de handelsoorlog ondertussen is beslecht.
Hoe moeten we de Chinese importcijfers interpreteren? Dat is een lastige. Want wat gaat de Chinese import in het tweede kwartaal doen? Fonterra gaf deze week aan dat hun afzet naar China voorzichtig weer herstelt, maar voor hun nog niet op het oude niveau is. Geldt dit ook zo voor Europese exporteurs? En hoewel China een belangrijke afzetmarkt voor Europese zuivel is, blijft het gros van de productie binnen Europa.
Vanwege de lockdowns in veel landen is de vraag hier flink teruggevallen. En daarnaast stagneert in de eerste maanden van 2020 ook de zuivelexport naar het Midden-Oosten, naar China eveneens een belangrijke afzetmarkt. Kortom: De Chinese importcijfers vallen niet tegen, maar ook niet meer dan dat.