Geeft Brussel gehoor aan noodoproep zuivelsector?

De melkpoedermarkt is door de coronacrisis als een blad aan de boom gedraaid. In de tweede helft van 2019 en ook aan het begin van dit jaar lieten de prijzen nog een krachtige opmars zien. Hoewel dit nog maar kortgeleden is, voelt dat door de hectiek van de afgelopen weken niet zo.

De DCA-notering magere melkpoeder is sinds de start van de coronacrisis in China al met €760 gedaald tot €1.890 per ton. Ook volle- en weipoeder zijn flink in waarde gedaald. Ook in Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten is het sentiment donkerrood. De Amerikaanse zuivelnoteringen zijn zelfs nog harder gedaald, dat betekent dat Europese exporteurs op de wereldmarkt ook nog eens tegen een concurrentienadeel aanhikken.

Een gebrek aan afzet is het grote probleem. De extra vraag vanuit de moslimlanden, die in maart in aanloop naar de Ramadan grotere volumes importeerden, had nauwelijks effect. Ondertussen lopen de melkpoedervoorraden rap op. Omdat ook de kaasprijzen onder druk staan, vluchten de 'flexibele verwerkers' naar magere melkpoeder en boter. De houdbaarheid van deze commodity’s is langer.

De melkproductie in Europa neemt ondertussen alsmaar toe. Vanuit Frankrijk, waar de voorjaarspiek bijna is bereikt, wordt (melk)concentraat tegen dumpprijzen aangeboden. Fabrieken met extra droogcapaciteit slaan dit echter af. Ze zijn bang dat hun personeel gaat uitvallen. De DCA-notering magere melkconcentraat zakt daardoor razendsnel, deze week met €683 tot €950 per ton. Het laagste niveau in ruim 2 jaar.

Roep om interventie
Ondertussen vraagt de EDA, de belangenbehartiger van zuivelproducenten, al 2 weken bij de Europese Commissie om particuliere opslagregeling (interventie) voor magere melkpoeder open te stellen. Hierbij krijgen marktpartijen een opslagvergoeding krijgen, zoals dat ook tussen 2015 en 2019 het geval was. Tot nu toe blijft het stil vanuit Brussel.

De openbare opslagregeling, waarbij de Europese Commissie melkpoeder opkoopt, is wel open. Voor €1.698 per ton kunnen partijen hun product aan Brussel verkopen. Dit is nog maar een klein beetje minder dan de huidige marktprijzen. Sinds september zijn de Brusselse pakhuizen leeg, maar het is goed mogelijk dat dit binnenkort anders is. Wie had dat enkele maanden geleden kunnen denken?

In Noord-Amerika wordt sinds deze week op sommige plekken de melk niet meer opgehaald. Een ramp voor melkveehouders. Op korte termijn krijgen zij voor de niet geleverde liters nog melkgeld, maar op den duur is dat een onhoudbare situatie. Temeer omdat sommige Amerikaanse verwerkers er financieel slecht voorstaan. Dat een dergelijke situatie zich ook Europa gaat voordoen, is zeker niet uitgesloten. In Frankrijk vernietigen verwerkers al zuivelproducten om de melkverwerking op gang te houden.

Melkminderingsplan
De EMB, de belangenbehartiger van melkveehouders, wil dat de Europese Commissie daarom ogenblikkelijk maatregelen treft om melkveehouders te stimuleren de productie af te schalen. Zij vrezen dezelfde scenario’s als in de VS en Canada. Ook hier heeft Brussel nog niet op gereageerd. Frankrijk en Italië maken plannen om op nationaal niveau de productie te drukken, maar het is effectiever om dit op Europees niveau te doen. Maandag komt het Speciaal Comité voor de Landbouw bijeen en de hoop is dat zij de noodoproepen serieus nemen.