Wat hebben fosfaatrechten de sector gebracht?

Tot 2015 was de melkveehouderij beperkt door het systeem van melkquotering. Toen bekend werd dat het melkquotum per april 2015 werd afgeschaft, is met de Wet verantwoorde groei én Wet grondgebonden groei geprobeerd de groei een halt toe te roepen. Iedereen weet hoe dit is afgelopen.

1 april 2015 werd in de sector bestempeld als ‘bevrijdingsdag’ en veehouders hebben in de aanloop naar deze datum ingezet op groei. En toen kwam daar 2 juli 2015. Opnieuw aan de ketting, ditmaal via fosfaatrechten. Nu we 5 jaren na de aankondiging van het stelsel zitten, is het tijd voor een terugblik. Wat heeft het opgeleverd?

• Versplintering in de belangenbehartiging (zie tegenstellingen grondgebonden versus niet-grondgebonden en gangbaar versus bio)
• 8.500 bezwaarschiften, 1.400 beroepschriften en 2.800 meldingen knelgevallen hetgeen een enorme belasting bezorgde bij RVO én de bevoegde rechter (CBb) dat een project opstartte om de zaken af te kunnen handelen
• Procedures tussen pachters en verpachters, in- en uitschaarders en melkveehouders en jongvee-opfokkers
• De melkveehouderij is kapitaalintensiever geworden. Naast de investering in grond/gebouwen dient een veehouder ook te investeren in fosfaat

Al teruglezend, constateer ik dat de fosfaatrechten de sector weinig goeds hebben gebracht. Het is mooi te zien dat veel ondernemers desondanks koers houden en blijven ontwikkelen. Dat typeert de Nederlandse melkveehouder. Ik verwacht daarom dat de fosfaatrechten, die voor onbepaalde tijd zijn ingevoerd en niet voor 10 jaren, voorlopig blijven.
In 2020 is de invoering van fosfaatrechten aardig geland, maar vaart de sector nog niet in kalm vaarwater. Thema’s als stikstof, CO2, klimaat, kringlooplandbouw en herbezinning mestbeleid hangen als donkere wolken boven Nederland.

Tot slot wordt de maatschappelijke druk op de sector ook groter. Hoewel de consument vaak niet bereid is te betalen voor duurzame producten, meent de maatschappij meer invloed te kunnen uitoefenen. Met bewondering kijk ik naar ondernemers die in deze veranderende wereld kansen blijven zien én pakken. Er is ook een groep dat met minder vertrouwen naar de toekomst kijkt, daar moeten we de ogen niet voor sluiten. Het is aan alle stakeholders om zich hard te maken voor een krachtige toekomst van de landbouw in Nederland.

Ontvang het magazine in uw brievenbus
Dit artikel is een onderdeel van de zuivelanalyse van 2020. Abonnees van Melk en Voer Pro hebben deze recent ontvangen. Wil jij dit magazine eveneens ontvangen? Klik dan hier om abonnee te worden en krijg het magazine toegestuurd.

Met een abonnement krijg je toegang tot alle besloten artikelen, data en marktinformatie op Boerenbusiness. Als abonnee krijg je ook gratis toegang tot events en andere interessante seminars en workshops. Benieuwd naar alle voordelen? Bekijk ons aanbod in de webshop.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.