Nieuws Landbouwtelling
Aantal koeien in extensief gebied terug op oude niveau
In de veelal noordelijke provincies ligt het gemiddelde aantal melkkoeien per bedrijf weer op het niveau van voor de introductie van de fosfaatwetgeving. Dat tonen de voorlopige cijfers van de Landbouwtelling 2019 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) aan. De jongveestapel moet het door het rechtsstelsel ontgelden.
Net zoals in 2016, telt 1 gemiddeld bedrijf 97 koeien. Met gemiddeld 143 melkkoeien telt Flevoland de grootste bedrijven, gevolgd door Groningen, Friesland en Drenthe. In deze provincies ligt het gemiddeld aantal koeien weer op (of zelfs boven) het niveau van 2016, toen de beperkende invloed van de fosfaatwetgeving zijn werk nog niet had gedaan. In Noord- en Zuid-Holland ligt het gemiddeld aantal koeien zelfs boven het niveau van 2016. In het geval van Zuid-Holland komt dit waarschijnlijk door een groot aantal stoppers.
Intensieve provincies hebben nog tijd nodig
Dit geldt niet voor de provincies Overijssel, Gelderland, Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. Daar ligt het gemiddeld aantal koeien namelijk nog onder het niveau van 2016, al is wel sprake van groei. Hieruit kan worden geconcludeerd dat zogeheten extensieve provincies (qua aantal koeien) weer op het oude niveau zitten. De meer intensievere provincies hebben nog tijd nodig. Wel moet de kanttekening worden gezet dat deze situatie per bedrijf (in welke provincie dan ook) flink kan afwijken van het gemiddelde.
Tussen mei 2018 en mei 2019 kromp het aantal bedrijven met 707 stuks naar ruim 16.200. Een trend die al jaren gaande is. In de afgelopen 3 jaar verloor Zuid-Holland (-16,9% tot 1.059 bedrijven) verhoudingsgewijs het meest. In absolute aantallen kende de provincie Noord-Brabant juist de meeste stoppers. In die provincie is het aantal bedrijven sinds 2016 met 347 gedaald tot 2.080 stuks.
Boekhoudkundige groei in Utrecht
De provincie Utrecht is een buitenbeentje, wanneer we de telling onder de loep nemen. Zowel het aantal bedrijven (+90 tot 1.190) als melkkoeien (+8.210 tot 93.729) groeide daar, terwijl de jongveestapel nagenoeg gelijk gebleven is. Utrecht is, na Noord- en Zuid-Holland, de dichtstbevolkte provincie van Nederland, waardoor groeicijfers niet direct voor de hand liggen.
Cor Pierik, de landbouwwoordvoerder van het CBS, meldt dat deze groei komt door een herindeling van het aantal gemeentes. Zo is sinds 2019 de gemeente gemeente Vijfheerenlanden ontstaan. Dit is een fusie tussen Leerdam, Vianen en Zederik, waarvan de laatste voorheen tot Zuid-Holland behoorde. Dit verklaart tevens de grote krimp in Zuid-Holland.
Fosfaatruimte naar melkkoeien
In juni melde het CBS dat het aantal stuks rundvee met 3% is geslonken tot 3,8 miljoen stuks, het laagste aantal in meer dan 10 jaar. Hierbinnen slonk het aantal melkkoeien met 2,7% naar 1,57 miljoen. Voor het aantal stuks jongvee, bestemd voor de melkveehouderij, rapporteerde de dienst over het afgelopen jaar een daling van bijna 10% tot 920.000. Daarmee is de jongveestapel voor het eerst sinds de eeuwwisseling door de grens van 1 miljoen gezakt.
Wanneer we kijken naar de afgelopen 3 jaar, dan heeft de jongveestapel in alle provincies flink ingeleverd. Zoals bekend houden de Nederlandse melkveehouders zo min mogelijk jongvee aan, om zo de fosfaatruimte zoveel mogelijk toe te spelen aan melkkoeien. In de periode tussen 2016 en 2019 kromp de Nederlandse jongveestapel met 30%. De krimp was het grootst in Noord-Brabant (-35,8%), gevolgd door de provincies Limburg en Zuid-Holland.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
