'Markt vraagt om zuivel zonder GMO en glyfosaat'

De aankondiging voor het verbod op glyfosaat en GMO-voer kwam al in oktober vorig jaar. Daarnaast is er een plan gepresenteerd waarmee de leden-melkveehouders extra premies kunnen verdienen. Een voorbeeld daarvan is door de koeien 180 dagen per jaar te weiden en door zo veel mogelijk vers gras in het rantsoen te verwerken.

Sinds deze datum zijn de leden bijgepraat over de te volgen route en het hoe en waarom van deze verdergaande stappen van de zuivelcoöperatie. Betten licht deze plannen en de route toe en beantwoordt waarom Cono Kaasmakers bewust niet kiest voor een separaat en onderscheidend zuivelconcept, zoals de concullega's van FrieslandCampina en A-ware wel doen.

Waarom kiezen jullie ervoor om glyfosaat en GMO-voer vanaf 2020 te verbieden?
"Omdat de markt erom vraagt, en dan vooral de Duitse markt. Dat land is voor ons (door ons premiummerk 'Beemster Kaas') een zeer belangrijke afzetmarkt. Wij willen daarnaast onderscheidend blijven en dus lopen we hierin voorop. Ik noem ons dus geen voorlopers, want die worden immers op een dag weer ingehaald. Onderscheidend zijn en blijven, daar is het ons om te doen."

"Tegelijkertijd begrijpen wij ook dat er vandaag de dag behoorlijk wat van melkveehouders wordt gevraagd. Daarom hebben we deze stap al vorig najaar aangekondigd en hebben onze leden in de winter verschillende workshops gevolgd. Naast de verboden, bieden we namelijk vooral ook volop nieuwe kansen. Boeren die extra inspanningen leveren, verdienen letterlijk premies op 18 verschillende punten."

Eerst nog even over die verboden. Glyfosaat wordt ook in de bollenteelt gebruikt en veel van jullie leden ruilen grond met bollentelers. Hoe gaan jullie daarmee om?
"Het uitgangspunt is dat we willen dat het eigen geteelde ruwvoer, dat in aanraking is geweest met glyfosaat, niet bij de bek van de koe komt. Het gebruik bij andere telers kunnen en willen wij echter niet verbieden. De definitie hoe daarmee om te gaan, is bijna rond; het bestuur neemt daar binnenkort een besluit over en dat wordt dan eerst gedeeld met onze melkveehouders."

"Het verbod om glyfosaat in de eigen bedrijfsvoering te gebruiken, is wel absoluut. Dit vormt dan ook 1 van de 18 indicatoren waarvoor een premie van €0,05 per 100 kilo melk wordt betaald. Dat doen we omdat bij de teelt van snijmaïs op het melkveebedrijf (als voorbeeld) een andere werkwijze van onze leden wordt verlangd, gezien ze geen glyfosaat meer mogen gebruiken."

Het nieuwe premiesysteem leest als een stimulans. In hoeverre is het op termijn voor jullie leden-melkveehouders verplicht om aan alle punten te voldoen?
"We hebben een route uitgezet, waarbij in eerste instantie een horizon op 2025 is gezet. Het streven is daarbij dat alle boeren tegen die tijd voldoen aan deze 18 indicatoren. Sommigen kunnen nu al aan het grootste deel voldoen, anderen hebben meer tijd nodig. Dat laatste is geen probleem, want we bieden die tijd. Tussendoor blijven wij monitoren hoe de leden op alle onderdelen scoren en zich ontwikkelen. Indien nodig proberen we bij te sturen, bijvoorbeeld door extra workshops te geven of op een andere wijze."

"Uiteindelijk zullen her en der wat uitzonderingen overblijven, want niet iedereen kan bijvoorbeeld beschikken over genoeg areaal om koeien 180 dagen per jaar te weiden. De komende jaren bekijken we hoe dat uitpakt en hoe we daar mee omgaan. De grote lijn is echter dat dit programma een vervolgstap is op de eerdere versies van het programma Caring Dairy. De meeste leden voldoen daar inmiddels aan. Om onderscheidend te blijven, zetten we nu deze extra stappen."

Bijna alle leden passen reeds weidegang toe. Waarom verwerken jullie in het nieuwe Caring Dairy ++ niet weer een extra premie voor meer inzet op weiden en vers gras in het rantsoen?
"Als Cono Kaasmakers zijn wij echt dé grascoöperatie van Nederland. Dat mogen we misschien best wat vaker en luider roepen. Naar de afnemers in binnen- en buitenland doen we dat ook en dat willen we ook echt waar blijven maken. Niet voor niets is onze slogan 'Echt en Eerlijk'. Daarbij is melk geproduceerd uit vers gras gewoonweg het beste voor onze kazen. Dat weten onze leden en dat stimuleren we in het nieuwe programma daarom met een extra plusje."

Concullega's (zoalsFrieslandCampina en A-ware) investeren fors in een nieuwe separate, extra duurzame melkstroom. Waarom kiezen jullie daar niet voor?
"Als je 50% van de boeren wat extra laat doen en je kunt slechts 25% van die aparte melkstroom voor een meerprijs vermarkten, betaalt de andere helft van de leden de premie voor deze collega's. Dat kan een keuze zijn, maar dat vinden wij niet coöperatief. Daar komt tevens bij dat wij 1 grote moderne kaasmakerij hebben. Een separate melkstroom binnenhalen, is logistiek gezien praktisch eigenlijk onhaalbaar."

"Veel belangrijker nog is dat wij er bewust voor kiezen dat al onze leden-melkveehouders evenveel kans hebben om de maximale premies te verdienen. Daarbij geldt ook nog het volgende: de indicatoren die wij nu uitzetten om een plus mee te behalen op de melkprijs, vormen (naast de vraag uit de markt) de wet- en regelgeving van de toekomst. Door hierop in te zetten, helpen wij onze leden-melkveehouders dus ook om klaar te zijn voor het speelveld van morgen."